Lampu bohlam inggih punika sumbercahya damèlan ingkang kaasilakèn ngèlampahi penyaluranarus listrik ngèlampahifilamen ingkang lajèngipun memanas lan ngasilakèn cahya.[1] Kaca ingkang nyelubungi filamen panas mau nghalangi udara kanggé gegayutan kaliyanipun pramila filamen boten badhé kalangsungaken rusak sebabteroksidasi.[2]Lampu pijar dipunpasaraken ing pinten-pinten macem bentuk[3] lan kasedia kanggé tegangan (voltase) kerja ingkang bervariasi saking wiwit 1,25 volt[4] hingga 300 volt.[5]Energilistrik ingkang dipunbetahaken lampu pijar kanggé ngasilaken cahya ingkang terang langkung ageng dipunbandingaken kaliyan sumber cahya ndamel sanèsipun kaliyanlampu pendar landiode cahya, mila kanthi bertahap ing pinten-pinten nagara peredaran lampu pijar wiwit dipunwatisi.[6][7]Ing sisih mupangati cahya ingkang dipunkasilaken, pinten-pinten penggunaan lampu pijar langkung mupangati benter ingkang dipunkasilaken, tuladhanipun inggih punika pemanas kandangayam,[8] danpemanas inframerah dalam prosès pemanasan di babagan indhustri.
Pengembangan lampu pijar sampun dipunwiwiti ing abad XIX.[2][9][10][11] Sajarah lampu pijar saged dipunandaraken sampun dipunwiwiti kaliyan kapanggihtumpukan volta déningAlessandro Volta.[10] Ing taun1802,Sir Humphry Davy nedahaken arus listrik saged memanaskan seuntai logam tipis ngantos nyala putih[2]. Lajeng, ing taun1820,Warren De la Rue rancang sebuah lampu kaliyan cara nempataken sebuah kumparanlogam muliaplatina di dalam sebuah tabung lalu mengalirkan arus listrik melaluinya.[9] namung kémawon, regi logam platina ingkang sangat tinggi nghalangi pendayagunaan penemuan punika langkung lanjut.[9][11] Elemenkarbon ugi naté dipun-ginakaken, nanging karbon kaliyan rikat saged teroksidasi ing udara; amargi punika, wangsulanipun inggih punika menempatkan elemen ing vakum.[2]Ing taun1870-an, ingkang penemu asmaThomas Alva Edison saking Menlo Park, prajaNew Jersey, Amérikah Sarékat, wiwit derek sarta ing usaha rancang lampu pijar.[2][9] Kaliyan ngginakaken elemen platina, Edison angsalpaten kawiwitan ing wulanApril1879.[2] Rancangan punika relatif boten praktis nanging Edison ajeg berusaha madosi elemen sanès kanggé angsal dipunpanasaken kanthi ekonomis lan efisien.[2] Ing taun ingkang sami,Sir Joseph Wilson Swan ugi nyiptaaken lampu pijar ingkang saged bertahan selama 13,5 jam.[11] Sebagian besar filamen lampu pijar ingkang dipunciptakaken ing wanci punika putus ing wekdal ingkang sangat cekak ngantos boten gadhah kanthi komersial.[2] Kangge mungkasi prekawis punika, Edison malih nyobi ngginakaken untaian karbon ingkang dipunpanggenaken ing bola lampu hampa udara ngantos ing tanggal19 Oktober1879 piyambakipun kasil nyalakan lampu ingkang mbetahaken bertahan ngantos 40 jam.[2]
Komponèn utama saking lampu pijar inggih punika bola lampu ingkang kadamel sakingkaca, filamen ingkang kadamel sakingwolfram, dhasar lampu ingkang kapérang saking filamen, bola lampu, gas pengisi, lan kaki lampu.[12]
↑abc"The History of the light bulb". National Science Foundation: Interactive Nano-Visualization in Science and Engineering Education. Dibukak ing2010-04-23.
↑SNI 03-6575-2001 Tata Cara Perancangan Sistem Pencahayaan damelan ing Wangunan Gedung, Badan Standardisasi Nasional, 2001
