Sem sjálfstættlýðveldi er Úsbekistan veraldlegt, miðstýrtforsetaræði. Landið skiptist í 12 héruð (viloyatlar), borginaTaskent og sjálfstjórnarlýðveldiðKarakalpakstan. Taskent er bæði stærsta borg landsins og höfuðborgin.Shavkat Mirzijojev, sem tók við forsetaembætti eftir lát Karimovs, breytti um stefnu sem var lýst sem „byltingu að ofan“. Hann lýsti því yfir að hann hygðist binda endi ánauðungarvinnu í bómullarframleiðslunni, kerfislægabarnaþrælkun ogútgönguáritanir. Hann hugðist endurhæfa skattkerfið og koma áfrísvæðum. Hann náðaði nokkrasamviskufanga. Samskipti landsins við nágranna sína, Kirgistan, Tadsíkistan og Afganistan, stórbötnuðu.[2][3][4][5] Í skýrsluAmnesty International fyrir 2017/2018 var sagt frá því að þrátt fyrir töluverðar umbætur væru enn til staðar þvingandi reglur og skortur á réttarreglum, hluti verkafólks á bómullarökrum væri enn í nauðungarvinnu, auk þess sem samviskufangar sem hefðu verið látnir lausir byggju við takmarkað frelsi.[6] SkýrslaHuman Rights Watch frá 2020 fagnaði umbótunum, en gagnrýndi mikil völd öryggissveita, áframhaldandi útbreidda nauðungarvinnu í bómullariðnaðinum, og ógnanir við stofnanir réttarríkisins.[7]
Efnahagslíf Úsbekistan byggist aðallega á framleiðsluhrávöru eins ogbómullar,gulls,úrans ogjarðgass. Í Úsbekistan eru fjórðu mestu gullnámur heims. Vöxtur hefur verið hraður en þróun frááætlunarbúskap ímarkaðsbúskap hefur verið mjög hæg. Gjaldmiðill landsins hefur verið skiptanlegur á markaðsvirði frá því í september 2017. Úsbekistan er stór bómullarframleiðandi á heimsvísu. Í landinu eru risavaxin orkuver frá Sovéttímanum sem, auk stórra jarðgaslinda, gera Úsbekistan að stærsta orkuframleiðanda Mið-Asíu.[8] Árið 2018 fékk landiðlánshæfismatið BB-. Meðal styrkleika landsins eru aðgengi að veltufjármagni, mikill vöxtur og lágar skuldir; en meðal veikleika eru lág verg landsframleiðsla miðað við höfðatölu.
Úsbekistan er 447.400 ferkílómetrar að stærð. Það er 56. stærsta land heims og það 42. fjölmennasta.[12] InnanSSR er það það 4. stærsta og 2. fjölmennasta.
Úsbekistan liggur milli 37. og 46. breiddargráðu norður, og 56. og 74. lengdargráðu austur. Landið er 1.425 km á lengd frá vestri til austurs, og 930 km á breidd frá norðri til suðurs. Úsbekistan á landamæri aðKasakstan ogAralkumeyðimörkinni í norðri og norðvestri,Túrkmenistan ogAfganistan í suðvestri,Tadsíkistan í suðaustri, ogKirgistan í norðaustri. Landið er stærstaMið-Asíuríkið og það eina sem á landamæri að öllum hinum fjórum. Landamærin að Afganistan eru aðeins 150 km að lengd.
Úsbekistan er þurrtlandlukt land. Það er annað tveggja landa heims sem er tvílandlukt, eða umkringt landluktum löndum (hitt erLiechtenstein). Landið liggur innan klasa af dældum og engin af ám þess rennur til sjávar. Innan við 10% af landsvæðinu er ræktarland með áveitum, við ár og í vinjum og áður viðAralvatn, sem var þurrkað upp. Þurrkun Aralvatns hefur verið kölluð eitt af stærstu umhverfisslysum sögunnar.[13] Afgangurinn af landinu liggur íKysylkumeyðimörkinni og í fjalllendi.
Þurrtmeginlandsloftslag er ríkjandi í Úsbekistan og meðalúrkoma er aðeins 100-200 mm árlega. Meðalháhiti á sumrin er nálægt 40°C og meðallághiti á veturnar er í kringum -25°C.
↑Kenzheakhmet Nurlan (2013).The Qazaq Khanate as Documented in Ming Dynasty Sources. bls. 140.
↑10,010,1A. H. Keane, A. Hingston Quiggin, A. C. Haddon, Man: Past and Present, p.312, Cambridge University Press, 2011, Google Books, tilvitnun: „Who take their name from a mythical Uz-beg, Prince Uz (beg in Turki=a chief, or hereditary ruler)“.
↑MacLeod, Calum; Bradley Mayhew.Uzbekistan: Golden Road to Samarkand. bls. 31.
_-_Where_2005_Massacre_Took_Place_-_Andijon_-_Uzbekistan_(7544000842).jpg)
