Fürth er borg íBæjaralandi í suðurhlutaÞýskalands með um 130 þúsund íbúa (2019). Borgin hefur öldum saman staðið í skugga á nágrannaborg sinni,Nürnberg, enda eru borgirnar nær samvaxnar. Síðan2007 gengur Fürth undir heitinuVísindaborgin Fürth.
Skjaldarmerki Fürth sýnir einfaldlega grænan þriggja laufa smára á hvítum grunni. Borgarlitirnir eru grænn og hvítur. Smárinn birtist fyrst á innsiglum1562, en uppruni og merking er óljós.
Fürth hefur ætíð heitið þessu nafni, þó að staðsetningin hafi verið svolítið ábótavant (Fürthe,Furt). Það merkir einfaldlegavað, enda myndaðist bærinn við vað yfir ána Rednitz (sbr. Frankfurt = Frankavað).[1]
Sagan segir aðKarlamagnús sjálfur hafi stofnað Fürth árið793. Hvað sem því líður, þá kemur borgin fyrst við skjöl1007, erHinrik II. keisari ritaði. Þar kemur fram að í borginni séukirkjur,myllur,brýr,akrar ogengi. Fürth stóð hins vegar ávallt í skugga nágrannaborgarinnar Nürnberg og jafnvelBamberg, sem liggur aðeins norðar. Fürth nær gjöreyðilagðist í30 ára stríðinu1634. Þar börðustGústaf Adolf II. konungur Svía og hinn kaþólskiWallenstein í einni af stórorrustum stríðsins, með þeim afleiðingum að borgin brann gjörsamlega, utan örfárra húsa.1685 fluttu margirFrakkar ogHollendingar inn í borgina. Þar með myndaðist mikilliðnaður, sérstaklega fataiðnaður.1792 verður Fürth prússnesk. Iðnaður jókst enn. Árið1808 var Fürth innlimað í Bæjaraland, eftir aðPrússland beið ósigur fyrirNapoleon. Þar með fær Fürth loks borgarréttindi.1835 átti sér sá sögulegi atburður stað að fyrstajárnbrautarlest Þýskalands keyrði milli Nürnberg og Fürth. Þar með hófstiðnbyltingin fyrir alvöru í borginni.1922 höfnuðu íbúarnir sameiningu við Nürnberg. Fürth varð því áfram eigin borg. Íheimstyrjöldinni síðari slapp Fürth að mestu leyti við loftárásir. Aðeins 11% borgarinnar brann. Borgin var svo hertekin af bandarískum her. Síðustu hermennirnir yfirgáfu borgina ekki fyrr en1992. Árið1950 fór íbúafjöldinn yfir 100 þúsund.
Ráðhúsið er einkennisbygging borgarinnar. Það var reist1840-44 með viðbyggingu1845-50. Á viðbyggingunni var reistur ítalskur turn, sem var byggður nákvæmlega eins og Palazzo Vecchio íFlórens. Undir turninum er stór og mikill fundarsalur. Turninn sjálfur er aðeins opinn fyrir vissa viðburði. Hann er lýstur upp á nóttinni og þykir afar fagur, bæði dag og nótt.
Mikjálskirkjan stendur við endann á fögru torgi sem kallastGrüner Markt, græni markaðurinn. Hún var reist eftir eyðingu borgarinnar í 30 ára stríðinu á17. öld í gotneskum stíl. Einkennilegt er hvernig háturninn er miklu minni en turnstallurinn. Allar innréttingar eru frekar nýlegar, nema 8 metra hátt sakramentishús sem varðveist hefur frá15. öld.
