Henri de Saint-Simon, kreinto di la vorto "socialismo".
Socialismo esasekonomikala edpolitikala teorio qua rekomendas sociala proprieto di produktado-moyeni e lua kooperal administrado, ed atribuo di la rezulto segun l'interesto di omna populo.[1][2][3] Kom ekonomiala sistemo, socialismo esas sistemo di produkto e distributo di la produkturo segun direta produktado di uzo-valori, per atribuo di ekonomiala adportaji, produktado-moyeni e kolokadi en projeti por direte satisfacar l'ekonomiala demando.
En1864, fondesis enLondon l'Unesma internacionalo, ube partoprenis diversa revolucionala grupi, inkluzite sequinti dePierre-Joseph Proudhon, sequinti deLouis Auguste Blanqui (o "Blanquisti"),social-demokrati esindikatani. Pro la granda vario di filozofiala idei, balde komencis konflikti inter lua membri. L'adepti diMihail Bakunin deziris igar kolektiva la kontrolo di produktado-moyeni, e samatempe konservar la formo di pago proporcionale la produkturo da singla individuo. Kontraste, tale nomizita "anarko-komunisti" deziris ke ambe la kontrolo di produktado-moyeni e la posedajo de la produkturo esus kolektiva.
EnFrancia aparis tale-nomizita "sindikatismo", inspirita da Proudhom, e pose da Pelloutier eGeorges Sorel. Ca ideo aparis dum la fino di la19ma yarcento en Francasindikati, e divenis importanta movado enItalia eHispania til ke ol represesis dafashisti Italiana e da Frankoismo.
Samatempe kam l'idei da Marx ed Engels ganis aprobo, nome en central Europa, socialisti probis unionar su per internaciona organizuro. En 1889, cent yari posFranca revoluciono, fondesis tale nomizitaduesma internacionalo, kun la partopreno di 384 delegiti de 20 landi, qui reprezentis cirkume 300 organizuri socialista e laborala.[6]
↑Newman, Michael. (2005)Socialism: A Very Short Introduction, Oxford University Press
↑"Socialism". Oxford English Dictionary. "1. A theory or policy of social organisation which aims at or advocates the ownership and control of the means of production, capital, land, property, etc., by the community as a whole, and their administration or distribution in the interests of all people 2. A state of society in which things are held or used in common."