L'Olimpiala simbolo.Vinícius, un ek la talismani di la Ludi.
L'Olimpiala Ludi en Rio de Janeiro, 2016, od oficale la31ma Olimpiala Ludi, esas internacionaplursporta konkurso qua eventis en2016 enRio de Janeiro,Brazilia. Lore unesmafoyeSud-Amerikana lando gastigis l'Olimpiala Ludi.
La Ludi komencis ye la5ma di agosto e finis ye la21ma di agosto2016. Partoprenis 11,551 atleti[1] de 206 landi e teritorii, ed anke nedependanta esquado, kompozita da atleti qui esis refujinti de militi. Esis 306 eventi pri 28 sporti. Konkursi prirugbio* por 7 ludisti e prigolfo inkluzesis unesmafoye en la Ludi.
Kandidata urbi por l'Olimpiala Ludi 2016.PlacoPraça Mauá, 2015.L'Olimpiala parko en la quarteroBarra da Tijuca.
La kandidatesi dil urbi por gastigar la Ludi oficale prizentesis unesmafoye ye la16ma di mayo2007.[2] Sep urbi -Chicago,Rio de Janeiro,Doha,Tokyo,Baku,Madrid ePraha - prizentis lia kandidatesi ye septembro dil sama yaro, e de li quar urbi selektesis por konkursar: Chicago, Madrid, Rio de Janeiro e Tokyo.
Komence recevita entuziasmoze dal populo, la selekto di Rio de Janeiro por gastigar la Ludi gradope komencis recevar forta kritiki de multa Braziliani, sive pro la granda expensi bezonata por plubonigar la substrukturo dil urbo, sive pro desfidi pri misuzo di publika kolokajo por finar la labori justatempe, sive pro perdo di fido pri la politikistaro. En kelka loki eventis protesti dum la transporto di l'olimpiala flamo, e kelkafoye on probis extingar la flamo.
Treno di la "Lineo 4", la 3ma lineo dil urbala fervoyo di Rio de Janeiro.
Rio de Janeiro subisis granda modifiki en lua urbala substrukturo pos lua selekteso kom eventeyo, quala l'inauguro di lua triesma lineo dimetropoliteno*, la konstruktadi di l'Olimpiala vilajo por gastigar l'atleti, di lavelodromo, di du nova stadii por teniso e por natado, e la restuaro di domajita spaci en lua centro, quala la placoPraça Mauá, qua recevis la nova Muzeo pri Arto di Rio de Janeiro (MAR),kayo por recevar navi kun pasajeri, nova spaci kovrata per arbori e herbi, e modernatramveturo-lineo qua juntas ol alaeroportuo Santos Dumont. Tamen, la diminuteso di 80% de lapoluto en labayo di Guanabara (loko por la konkursi priwindsurf e pri diversa klasi diseglobateli) ne eventis,[3] e recevis severa kritiki dal sportisti e da lia sportala federuri.
UltreMaracanã, futbal-stadii di plusa kin urbi gastigis la konkursi pri futbalo, sive por viri, sive por mulieri:Arena Amazônia enManaus;Arena Corinthians enSao Paulo;Mineirão enBelo Horizonte; stadioMané Garrincha enBrasília; edArena Fonte Nova enSalvador. La partii difutbalo por mulieri komencis ye la 3ma di agosto e por viri ye la 4ma di agosto, ante l'inauguro-ceremonio. La stadioEngenhão en Rio de Janeiro, en la quartero Engenho de Dentro, adaptesis por recevar la konkursi pri atletismo.
La skandalo pri dopado en la Rusa esquado ante la Ludi
Yulia RusanovaLamine Diack, ex-prezidanto di la Federuro Internaciona pri Atletismo - IAAF.
En2013Rusa atletinoYulia Rusanova recevis 2-yara suspenseso de l'internaciona konkursi pro l'uzo di substanci interdiktita[4]. Ye la sequanta yaro, el ed elua spozulo Vitali Stepanov decidis revelar detali pri l'uzo di dopado* dal Rusa esquadi.
Ye la9ma di novembro2015, divulgesis 323-pagina inquesto pri l'uzo di drogi dal Rusian atleti.[4] La inquesto montris quale atleti, entrenisti, kelk arbitreri, kelka personi qui facis la testi pri uzo di drogi, e mem kelka membri di la Federuro Internaciona pri Atletismo - IAAF - rispektive uzis, furnisis, falsigis la kolekto di specimeni por testar l'uzo di drogi, falsigis la rezulti di testi ed/od omisis la pruvi pri l'uzo di drogi en diversa okazioni.[4] Segun l'inquesto, la Ministerio Rusa pri la Sporto "komandis, kontrolis e direktis" la falsigo di la rezulti pri l'exameni diurino de l'atleti.[5] Ye la1ma di novembro2015 l'ex-prezidanto de IAAF, Lamine Diack, arestesis e restas sub inquestado prokorupteso e propekunio-lavado.[6][7] Segun l'akuzi, Diack recevis 1,2 miliondolari de la Rusa Federuro pri Atletismo por celar pruvi pri dopado di adminime 6 atleti en la yaro 2011.[6]
Pro la skandalo, komence l'IAAF decidis interdiktar nur l'atletismo Rusiana de l'Olimpiala Ludi en Rio de Janeiro. Pose la puniso afektis omna Rusa esquadi por omna sportala konkursi.[5] Erste du dii ante l'inauguro-ceremonio en Rio de Janeiro, l'Internaciona Olimpiala Komitato - IOK - divulgis la nomi di la sportisti Rusa qui povis partoprenar la Ludi.[8] Entote 271 sportisti povis konkursar, dum ke 118 interdiktesis pro la skandalo.[8]
Inter l'atleti qui ne recevis la permis-atesto por konkursar esisYelena Isinbayeva, atletino dufoye premiizita per ora medalii por stango-salto, en Athina (2004) e Beijing (2008), ed unfoye premiizita per bronza medalio, en London, 2012.[9] Ye la 18ma di agosto 2016 Isinbayeva elektesis membro di la komitato di atleti dalInternaciona Olimpiala Komitato.[10] El decidis aceptar la nomineso, quankam el forte kritikis la decido da IOK pri ne permisir el partoprenar la Ludi, ed el anuncis elua retreto de la partopreni kom atletino lor la futura sportala konkursi.[11]
Por simbolizar la repulso di prejudiki kontre homeosexuali e transsexuali, l'organizuro dil evento selektis Léa T., transsexuala modelo Braziliana, por duktar la triciklo qua transportis la plako kun la nomo di la Braziliana delegitaro.[15] Por portar la Braziliana standardo avan la delegitaro selektesis l'atletinoYane Marques, serjento de Brazilian armeo, qua ganis bronza medalio pormoderna pentatlo en London, 2012.
Gustavo Kuerten, Braziliana ex-tenisisto trifoye championo en Wimbledon, eniris la stadio tenante l'olimpiala flamo. Ilu pose transdonis ol aHortência Marcari, Brazilianaex-basketbalistino, qua fine transdonis ol alex-maratonistoVanderlei Cordeiro de Lima, l'unika Brazilian atleto qua ganis la Medalio Pierre de Coubertain. Vanderlei acendis l'Olimpiala Rogo (fakte kaldrono).[16]
Quankam la budjeto por l'inauguro-ceremonio esis nur 10% de la budjeto por l'inauguro-ceremonio di 2012 enLondon,[17][18] la spektaklo recevis laudi de l'internaciona jurnalaro. ExempleWashington Post, qua dicis ke "adminime dum un nokto, Rio de Janeiro montris lo maxim bona quon ol facas, to esas: festi". Ultre la historio di la rasi e populi quin formacis la Braziliana populo, la precipua temo di la ceremonio esis la protektado dil *ambiento. La mesajo esis: "avancigar la paco en la mondo esas la bazo dil Olimpial idealo, e nun on bezonas anke urjante avancigar la paco kun nia planeto".[19] Por simbolizar l'ambientala* sucio, mem l'Olimpiala kaldrono projetesis por emisar pokakarbobioxo.
Dum la Ludi,Usana natistoMichael Phelps ganis entote 6 Olimpiala medalii, de qui 5 ora e 1 arjenta. Dum lua kariero, ilu ganis 28 olimpiala medalii en quar Olimpiala Ludi, de qui 23 ora e 3 arjenta, e divenis la maxim premiizita atleto dum la historio dil Olimpiala Ludi. En Rio de Janeiro ilu ganis l'unesma ora pos helpar Usana esquado en la 4x100-metra relaya natado libera-stila por viri.[20] La duesma ganesis por 200-metra natado segun papiliono-stilo,[21] dum ke la triesma ganesis por la 4x200-metra relaya natado libera-stila.
La 4ma medalio ganita da Michael Phelps en Rio de Janeiro esis arjenta, por 100-metra natado segun papiliono-stilo[22] kun altra du atleti:Chad le Clos eLászló Cseh.[22] En la sama konkurso,Joseph Schooling deSingapur ganis la ora.[22] Phelps ganis ora anke por la 200-metra natado libera-stila, e por la 4x100-metra natado libera-stila.
Anke pri natado por viri,JaponianaKosuke Hagino ganis l'ora medalio por la 400-metra natado mixita-stila.[23] UsanaRyan Murphy ganis l'ora por la 100-metra dorso-natado.[24]
Pri natado por mulieri,HungaraKatinka Hosszú ganis 4 Olimpiala medalii, de qui 3 ora ed 1 arjenta. Lua unesma ora medalio en Rio de Janeiro esis por la 400-metra natado mixita-stila.[23] Hosszú ganis ora medalio anke por la 100-metra dorso-natado,[25] e por la 200-metra natado mixita-stila. El ganis l'arjenta pri la 200-metra dorso-natado.
SuedaSarah Sjöström ganis lua unesma ora medalio en l'Olimpiala Ludi, e ruptis la rekordo mondala por la 100-metra natado segun papiliono-stilo por mulieri.[26] Altra Olimpiala rekordo ruptesis daDana natistinoPernille Blume, por la 50-metra natado libera-stila por mulieri.[27]
La konkursi priplunjado por mulieri e por viri, pri sinkronigata natado (nur por mulieri) e pri aquala poloo* eventis en la stadio por aquala sportiMaria Lenk, anke en Barra da Tijuca.Popul-Republiko Chinia ganis 6 ek la 7 ora medalii di la konkursi pri plunjado, ed anke du arjenta por mulieri ed 1 bronza por viri. Pri sinkronigata natado,Rusia ganis l'ora medalio,Popul-Republiko Chinia ganis l'arjenta eJaponia ganis la bronza.
Pri aquala poloo* por viri,Serbia vinkisKroatia en la finala partio e ganis l'ora medalio.[28]Italia ganis la bronza pos vinkarMontenegro.
StadioEngenhão.La peninsuleto Pontal, loko por la starto dil konkursi priatletala marcho.
La maxim multa konkursi priatletismo eventis en la stadioJoão Havelange, anke konocota komEngenhão, en la quartero Engenho de Dentro, en la norda parto dil urbo. La stadioJoão Havelange inauguresis en2007 por laTot-Amerika Ludi ed uzesis precipue por futbalo-konkursi ante adaptesar por atletismo-konkursi. L'unika konkursi qui ne eventis enEngenhão esis lamaratoni por mulieri e por viri, qui komencis e finis en laSambódromo pos parkurir la stradi dil centro di Rio de Janeiro; e la konkursi priatletala marcho, qui komencis en la peninsuleto Pontal e parkuris stradi en la quarteri Barra da Tijuca e Recreio dos Bandeirantes, til arivar en placo Tim Maia.
Usain Bolt deJamaika ganis lua triesma ora medali pri 100-metra kurado por viri. UsanaJustin Gatlin ganis l'arjenta eKanadanaAndre De Grasse ganis la bronza.[31] Bolt konkursis anke por la 200-metra kurado e por la 4x100-metra relayo-kurado e ganis plusa 2 ora medalii. Por la 200-metra kurado, KanadanaAndre De Grasse ganis l'arjenta eCristophe Lemaitre de Francia ganis la bronza.[32] Por la 4x100-metra kurado, la Jamaikana esquado ganis l'ora, laJaponiana esquado astonante arivis duesma-range e ganis l'arjenta, e quankam l'Usana esquado arivis triesma-range, pro eroro dum pasigar la bastoneto a Justin Gatlin l'esquado exkluzesis del konkurso, eKanada ganis la bronza.[33][34]
Jamaikan atletinoElaine Thompson-Herah ganis du ora medalii, pri 100-metra kurado e 200-metra kurado por mulieri, ed 1 arjenta medalio pri 4x100 metra relaya kurado por mulieri, kom parto di Jamaikana esquado. Usana esquado, konsistanta ekTianna Bartoletta, Allyson Felix, English Gardner eTori Bowie ganis l'ora medalio pri 4x100 metra kurado.
Lamaratono por viri - la lasta atletismo-konkurso qua eventas dum l'Olimpiala Ludi, komencis sub pluvo. Pos 2 hori, 8 minuti e 44 sekundi,KenianaEliud Kipchoge arivis unesma-range e ganis l'ora medalio.EtiopianaFeyisa Lilesa ganis l'arjenta, edUsanaGalen Rupp ganis la bronza.[40]
Velodromo di Barra da Tijuca.La centro pri montala biciklismo, en Deodoro.
La konkursi pribiciklismo enRio de Janeiro eventis en 4 loki: L'Olimpiala treko por BMX-konkursi konstruktita en la quartero Deodoro, la centro por montala biciklismo (ank en Deodoro), lavelodromo (en la quartero Barra da Tijuca), e por la konkursi pri biciklismo sur choseo uzesis la stradi qui iras de la fuorto Copacabana til la quartero Recreio dos Bandeirantes.
L'Olimpiala Centro por (Sporta) Pafado, en Deodoro.
La konkursi prisporta pafado eventis en la Nacionala Centro por (Sporta) Pafado, konocata anke kom Olimpiala Centro por (Sporta) Pafado, inaugurita en 2007 en quartero Deodoro, proxim la geografiala centro di Rio de Janeiro.
Kuwaitana sporto-pafistoFehaid Al-Deehani ganis l'ora medalio por pafado per eskopeto. Tamen, ilu ne konkursis por Kuwait, pro ke ta lando exkluzesis de la Ludi dalInternaciona Olimpiala Komitato.[50] Vice, ilu konkursis kom "nedependanta sportisto" sen portar standardo, pro ne aceptir konkursar sub l'Olimpiala standardo. Al-Deehani ganis l'unika du (bronza) medalii de la historio di Kuwait en l'Olimpiala Ludi, ed en 2016 ilu ganis la ora, kom nedependanta atleto.
Altra Kuwaitana sportisto qua konkursis kom nedependanta en Rio esis Abdullah Al-Rashidi, qua ganis la bronza medalio pri pafadoskeet (kontre ceramika pladi). Al-Rashidi konkursis kontre ItalianaGabriele Rossetti, qua ganis l'ora medalio, e kontreMarcus Svensson de Suedia, qua ganis l'arjenta pri la sama sporto-speco.
Skermistino UsanaIbtihaj Muhammad divenis l'unesma sportistino de lua lando qua konkursis kunhijab (Mohamedana velo uzata por mulieri) sur elua kapo.[58] El ganis la bronza medalio pri skermoarto persabro por esquado hominala, ed elua partopreno divenis simbolo pri la lukto kontre la prejudiko religiala en Usa.[59] Pri la sama konkurso,Rusian esquado ganis la ora edUkrainana esquado ganis l'arjenta.
Pri rugbio* por 7 ludisti por viri,Fidji ganis lua unesma medalio en la historio di la Ludi: la ora.[62]Unionita Rejio ganis l'arjenta eSudafrika ganis la bronza.[63]
Popul-Republiko Chinia ganis omna 4 ora medalii portabloteniso: individuala por mulieri, individuala por viri, e por esquadi virala e hominala, ed anke du arjenta.[76]
La klozo-ceremonio eventis en la stadioMaracanã de la 20:00 kloki til la 22:50 kloki (UTC-3) ye la 21ma di agosto 2016.[89] Eventis kulturala prizentadi de Brazilia e deJaponia, pro ke l'eventeyo por la sequantaOlimpiala Ludi esosTokyo.
Loki en Rio de Janeiro ube eventis la diversa Olimpiala konkursi.Treko por la biciklo-konkurso kontre-horloja.Uniformo di l'Australiana delegitaro.Hiso dil Olimpiala Standardo dum l'inauguro-ceremonio.Usana delegaciono dum l'inauguro-ceremonio.Andy Murray portas la Britaniana standardo dum l'inauguro-ceremonio.Atleti de Kazakstan paradas dum l'inauguro-ceremonio.La delegaciono diMongolia dum l'inauguro-ceremonio.Premio-ceremonio prijudoo* por viri, kategorio super 100 kg. Dedextre adsinistre: IsraelanaOr Sasson, BrazilianaRafael Carlos da Silva, FrancaTeddy Riner e JaponianaHisayoshi Harasawa.Desinistre addextre: FrancaSofiane Oumiha (arjenta) BrazilianaRobson Conceição (ora),KubanaLázaro Álvarez Estrada eMongolianaDorjnyambuugiin Otgondalai (bronza), premiizita pri boxo por kategorio til 60 kg por viri.
Yen la listo di landi qui recevis adminime 1 bronza medalio en Rio de Janeiro en2016. Entote, 87 landi o esquadi ganis adminime 1 bronza medalio.[90]
Aviono F-5EM de Brazilian Aer-Armeo dum entreno pri intercepto e defenso ante l'inauguro di la Ludi.La konstrukto di ludeyi en Deodoro.Aerala imajo pri l'Olimpiala Parko en la quartero Barra da Tijuca.Chefministro di JaponiaShinzo Abe arivas en la stadio, vestizita qualeMario.Klozo-ceremonio en Maracanã, Rio de Janeiro.Pirotekno dum la klozo-ceremonio."Karnavalo" dum la klozo-ceremonio.
↑Fiji's golden victory: Party in Suva -Publikigita da New Zealand Herald.Dato di publikigo: 12ma di agosto 2016.URL vidita ye 20ma di agosto 2016.Idiomo: Angla.