Ol esas la chefurbo e maxim granda urbo dil provincoLimburg, ultre la maxim granda urbo en la historialaDukio Limburg, qua hodie apartenas a Nederlando eBelgia.
Maastricht situesas an amba rivi di lafluvioMeuse (nederlandana:Maas), ye la loko ube la rivero Jeker (franca:Geer) enfluas ol.
Maastricht developesis deRomana habiteyo amezepokala religiala centro, garnizon-urbo e frua industriala urbo. Hodie, Maastricht bone egardesas kom richa kulturala centro. Maastricht havas 1677 nacionala heredajo-situi (Rijksmonumenten), dop nurAmsterdam. Ol konocesas, pro laPakto di Maastricht, kom naskeyo dilEuropana Uniono, europana civitaneso, e la europana unika pekunio, laeuro.
La nomo Maastricht devenas deLatinaTraiectum ad Mosam (oTraiectum Mosae), 'transireyo ye la Meuse', e referas la ponto konstruktita da la Romani. La Latina nomo unesme aparas en mezepokala dokumenti ed on ne savas ka to esis la oficala nomo di Maastricht dum Romana tempo. Rezidanto di Maastricht referesas komMaastrichtenaar,od en la lokala dialektoMestreechteneer oSjeng (de la olim populara franca nomoJean).
On debatas ka Maastricht esas la max anciena urbo en Nederlando. Uli egardasNijmegen kom la max anciena.
La Meuse (Maas) en Maastricht
Kelti habitis hike c. 500 aK, ye loko ube la Meuse esis neprofunda e do facile transirebla.
On ne savas kande la Romani arivis en Maastricht, o ka li fondis ol. Li konstruktis ponto sur la Meuse en la 1ma yarcento, dum la regno diAugustus Caesar. La ponto esis importanta ligo en la strado interBavay eKöln. Romana Maastricht esis probable relative mikra. Restaji di la Romana strado, la ponto, religiala templo, Romana balneyo, graneyo, domi e la 4ma-yarcenta muri e pordegi exkavesis. Fragmenti di provincal Romana skulturi, ultre moneto, juvelaji,vitro, ceramikaji ed altra objekti de Romana Maastricht expozesas che labiblioteko dil urbo (Centre Céramique).
En la frua mezepoko Maastricht esis parto diFrankia, kunAachen eLiège. L'urbo esis importanta centro por komerco e fabriko.Merovingiana moneti de Maastricht trovesis en multa loki di Europa. En la 10ma yarcento Maastricht kurtatempe esis chefurbo di dukioBasa Lotringia.
Dum la 12ma yarcento la urbo florifis kulturale. Laprevosti dil eklezio di Santa Servatius havis importanta ofici en laSanta Romana Imperio dum ta epoko. La du precipua kirki rikonstruktesis. Piktisti di Maastricht laudesis daWolfram von Eschenbach en suaParzival. Cirkuma la sama epoko, poetoHenric van Veldeke skribis legendo di Santa Servatius, frua verko di nederlandana literaturo.
Kurte pos 1200, la urbo recevis dual autoritato, la princo-episkopi di Liège e la duki diBrabant havis kunsuvereneso dil urbo. En 1275, la
anciena Romana ponto krulis sub la pezo di procediono, 400 homi mortis; remplasanto, laSint Servaasbrug, konstruktesis norde de 1280 til 1298.
Tra la mezepoko, la urbo esis centro di komcerco e fabriko dilano eledro, ma gradope ekonomiale dekadis. Pos kurta periodo de ekonomiala prospero en la 15ma yarcento, la ekonomio sufris dum lareligio-militi di la 16ma e 17ma yarcenti, e risaneskis erste laindustriala revoluciono en la frua 19ma yarcento.
La importanta strategiala loko di Maastricht rezultis en konstrukto di fortifikuri cirkum la urbo. Lahispana e nederlandana garnizoni esis importanta ekonomiale. En 1579 la urbo spoliesis da la hispana armeo sub generaloAlexander Farnese, Duko diParma (Siejo di Maastricht, 1579). Dum plu kam kinadek yari la hispana monarkio supleis la duki di Brabant en kunsuvereneso di Maastricht. En 1632 la urbo konquestesis daPrinco Frederik Henrik di Orange e la nederlandanaStaten-Generaal remplasis la hispana monarkio en kunguvernerio di Maastricht.
Pos laNapoleonala epoko, Maastricht divenis parto dilUnionita Rejio di Nederlando en 1815. Ol divenis la chefurbo di la nova Provinco di Limburg (1815-1839). Kande la sudala provinci dil nova rejio separis su en 1830, la nederlandana garnizono en Maastricht restis fidela a la nederlandana rejo,Willem I, mem kande la maxim multa habitanti dil urbo e la cirkuma areo suportis la belga revolucionisti. En 1831, arbitro da la Granda Povi atribuis la urbo a Nederlando. Tamen, nek Nederlandano nek Belgia konsentis e l'aranjuro realigesis erste laPakto di London en 1839. Dum ca periodo di izoleso Maastricht developesis aden frua industriala urbo.
Maastricht jacas en suda Nederlando. Ol jacas ye la bazo diSint-Pietersberg, interPlateau van Margraten,Plateau van Caestert e laHaspengouw, ube la rivero Jeker enfluas la Meuse. La centro dil urbo esas 50 metri super maro-nivelo. La preurbi esas plu alta. La maxim basa parto dil urbo esas la Meuse enItteren; la max alta loko esas Sint-Pietersberg (109 m).
Maastricht esas urbo dilinguala diverseso, parte rezulte de lua loko ye krucvoyo di multa linguo-arei, e la internaciona studento-populo.
Nederlandana esas la nacionala linguo e linguo di eduko ed administro. Nederlandana en Maastricht ofte parolesas kun distinta Limburgana achento, ne konfundenda kun laLimburgana linguo.
Limburgana referas la dialekti parolata en la nederlandana e belga provinci di Limburg. La Maastrichtana dialekto (Mestreechs) esas un ek multa varianti di Limburgana.
Franca esis olim la linguo di eduko en Maastricht. En la 18ma yarcento ol esis judicial e kulturala linguo. Inter 1851 e 1892 francalingua jurnalo (Le Courrier de la Meuse) editesis en Maastricht. Multa nomi e strado-nomi esas franca.
Germana ofte docesas en skoli en Maastricht. Pro la proximeso aGermania e multa germana studenti, la germana ofte parolesas.
