Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Irez a kontenajo
WikipedioLa Libera Enciklopedio
Serchuro

Bangladesh

De Wikipedio
Bangladesh
গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ
Gônoprojatontri Bangladesh
Standardo di BangladeshBlazono di Bangladesh
Nacionala himno:
Amar Shonar Bangla
Urbi:
Chefurbo:Dhaka
· Habitanti:6 724 976 (2006)
Precipua urbo:Dhaka
Lingui:
Oficala lingui:Bengalana
Tipo:Republiko
·Prezidanto:Shahabuddin Chuppu
·Chefministro:Sheikh Hasina Wazed
Surfaco:(95ma maxim granda)
· Totala:148 460 km²
· Aquo:6,9 %
Habitanti:(8ma maxim granda)
· Totala:157 826 578[1] (2017)
·Denseso di habitantaro:1.099,3 hab./km²
Plusa informi:
Valuto:Taka
Veho-latero:sinistre
ISO:BD
BGD
050
Reto-domeno:.bd,.বাংলা*

Bangladesh, oficalePopul-Republiko Bangladesh (গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ Gônôprôjatôntri Bangladesh), esas lando jacanta an sudalAzia. Ol havas kom viciniIndia norde, este e weste, eMyanmar sud-este. Sude jacasGulfo di Bengal.

Lua teritorio kreesis per la divido diIndiana subkontinento e de la divido diBengal en1947, kande la regiono divenisEstala Pakistan.Nacionalismo e populala deskontenteso gradope kreskis en la regiono pro ekonomiala, linguala e rasaladiskriminaco, ed efektigis milito pri lua nedependo, qua eventis en1971.

Bazala fakti pri Bangladesh.

Historio

[redaktar |redaktar fonto]
 Precipua artiklo:Historio di Bangladesh
Gangaridai, en mapo da Ptolomeus.

Bangladesh esas l'ancienaEstala Pakistan, qua apartenis aPakistan de1947 til1971, ma l'okupo en la regiono esas plu multe anciena. Fosili trovita en la distrikto Chittagong montras l'existo di kolonieti en la regiono diBengal dum la 3ma yarmilo aK. Dum l'antiqueso Bengal koloniigesis da populi Austroneziana, Dravidiana, Indo-Aryana e Tibeto-Burmana. La delto dilfluvio Ganga konocesis komGangaridai dalGreki eRomani. Ruini di Wari-Bateshwar esas la maxim anciena konocata qui montras komercala relati inter la regiono, Romana imperio, e Sud-Estal Azia.

Araba komercisti introduktisislamo en la regiono dum la12ma yarcento. Bakhtiar Khilji, Turka generalo, vinkis lora rejulo Lakshman Sen e konquestis granda parto diBengal en1204. Cirkume la16ma yarcento l'imperio Mughal dominacis la regiono.

Europana komercisti arivis dum la fino dil 16ma yarcento.Angla Est-India kompanio prenis kontrolo di la regiono en1757, pos labatalio di Plassey.[2] Pos sangoza revolto en1857, konocata kom "Sedicio dil Sepoy" Britaniana krono decidis administrar direte la teritorio tra vicerejo Britaniana.[3] Dum Britaniana dominacofamino eventis en diversa periodi, exemple en1943, kande 3 milion personi mortis.[4]

KandeIndia ePakistan nedependanteskis en1947, Bangladesh divenis parto diPakistan, kun la nomoEstala Pakistan, havantaDhaka kom chef-urbo. Pos sangozainterna milito en Pakistan, Bangladesh nedependanteskis ye la16ma di decembro1971.

Pos la nedependantesko, Bangladesh divenisparlamentala republiko, kunSheikh Mujibur Rahman kom prezidanto, eTajuddin Ahmad kom chefministro. Quankam Sheikh Mujibur havis granda populareso, ilu havis desfacileso pri transformar lua populala suporto en politikala povo por guvernar kom chefo di stato. Ye la15ma di agosto1975 Mujibur ed altra membri de sua familio asasinesis.

Politiko

[redaktar |redaktar fonto]
Jatiyo Sangshad, parlamento di Bangladesh.
Bangabhaban, oficala rezideyo dil prezidanto.

Bangladesh esas parlamentalarepubliko. Laprezidanto esaschefo di stato di la lando, ed elektesas da Nacional Asemblo por 5-yara periodo. Lachefministro esaschefo di guvernerio, ed elektesas dal prezidanto. Lakonstituco di Bangladesh adpotesis ye la16ma di decembro1972, exakte 1 yaro pos la nedependantesko.

La singla chambralaparlamento (Jatiyo Sangshad) nun havas 350 sideyi, di qui 50 rezervesas amulieri. La membri dil parlamento elektesas dal populo por 5 yari.

La Supra Korto esas la maxim alta korto di Bangladesh. Ol dividesas en du: la repartiso di la Supra Korto, e la repartiso di Apelo-korto.

Geografio

[redaktar |redaktar fonto]
Mapo di Bangladesh, kun lua precipua urbi e voyi.
Sunderbans, regiono kovrata da manglieri en la frontiero kunIndia.

Bangladesh dividesas geografiale en tri regioni. La delto dil fluviiGanga eBrahmaputra okupas 79% de la surfaco di la lando. La nordwesto e la centro di Bangladesh konsistas ek du plataji, Madhupur e Barind. La nord-esto e la sud-esto konsistas ek kolini kovrata da sempreverda arbori. La maxim alta punto di Bangladesh esas la monto Saka Haphong, kun1 052 metri adsur lamarala nivelo, jacanta an la monti Mowdok, en la frontiero kunMyanmar.

Lalitoro di Bangladesh esas longa de 580 km. La lando havas cirkume 700 fluvii. Rivero Brahmaputra havas 292 km en Bangladesh, e de la punto ube la rivero Tista debushas an ol til l'oceano ol recevas la nomo Jamuna. Lafluvio Ganga dividesas en du branchi. Un ek la branchi havas 258 km en Bangladesh, ed iras de la westala frontiero kun India til la fluvio Jamuna, cirkume 72 km weste de Dhaka. L'altra brancho havas 126 km, ed iras de la punto ube Ganga debushas an Jamuna til la punto ube ol unionas kun la fluvio Meghna. En1998 eventis la maxim grava inundado de la historio recenta di Bangladesh: aqui de Brahmaputra, Ganga e Meghna submersis300 000 domi,9 700 km di chosei e 2.700 km didigi, produktis 1.000 morti, desktruktis la domi di 30 milion personi, e 135.000 bovi perisis.

Trairata dalTropiko di Kankro, laklimato di Bangladesh esastropikala kun influo dalmusono, kun milda vintro de oktobro til marto, e varma e humidasomero de marto til junio. La lando nulatempe havastemperaturi infre 0°C - la maxim basa enrejistrata esis 1.1°C en1905, en l'urbo Dinajpur, nord-weste de la lando. Naturala kalamitati, exempleinundadi,tropikala cikloni,tornadi emareegi eventas preske omnayare,[5] kombinita kun l'efekti di la perdajo di foresti, l'abaso dil sulo, e l'erodo.

Ekonomio

[redaktar |redaktar fonto]
 Precipua artiklo:Ekonomio di Bangladesh

Bangladesh havas la 34ma maxim grandaekonomio del mondo. Ol kreskabas cirkume 6% omnayare depos 1996. LuaTotala nacionala produkturo esis US$ 686.5 miliardi, e lua TNP per persono esis 4.200 dolari en 2017.[1]. Lua pekunio nomizasTaka (internaciona abreviuro:BDT), kun kurso di kambio di 80,69 BDT po US$ 1 en 2017.[1]

La lando havas granda jaceyi dikarbono enaturala gaso en lua subsulo. Cirkume 56% de l'elektro konsumata en la lando produktesas da turbini qui uzas naturala gaso.

Demografio

[redaktar |redaktar fonto]
Bengalana mulieri.
Mulieri del etnio Khasi.

Segun statistiki deThe World Factbook por 2017, Bangladesh havis157 826 578 habitanti. La maxim multa (98%) esas Bengalani. Segun la guvernerio, existas altra 27 etniala grupi, qui reprezentas adminime 1.1% de la habitantaro.[1] En 1951 la habitantaro esis 44 milioni.[6] Bangladesh anke havas un ek la maxim grandadensesi di habitantaro dil mondo. De layari 1960a til layari 1970a la habitantaro augmentis de 65 milion til 110 milion habitanti. Kun l'adopto dil kontrolo di naskado la ritmo di kresko komencis diminutar. Cirkume 26% de la habitantaro transvivas sub lapovreso-lineo, malgre la rapida ekonomiala kresko.

L'oficala linguo di la lando esasBengalana, parolata da 98,8% de la habitantaro. Altra lingui parolesas da 1,2% de la habitantaro.

Lareligio kun maxim granda nombro di adepti esas Islamo (89,1%).Hindui esas 10%, e 0,9% praktikas altra religii.[1]

La 10 maxim granda urbi di Bangladesh
(2009)
ImajiRangoNomoHabitantaro

Dhaka

Chittagong
1maDhaka10 468 510
2maChittagong3 761 337
3maNarayanganj1 448 975
4maKhulna1 406 963
5maRajshahi791 051
6maSylhet445 798
7maMymensingh388 598
8maComilla337 854
9maRangpur323 001
10maBarisal267 423
Fonto:[7]

Kulturo

[redaktar |redaktar fonto]
Rabindranath Tagore (sinistre) eKazi Nazrul Islam, du importanta poeti de la fino dil 19ma til la komenco dil 20ma yarcenti.
Ayub Bachchu

Bengal havas richaliteraturala heredo. L'unesma literaturala texto en la Bengalana evas de la8ma yarcento. Inter lua nacionala poeti esasKazi Nazrul Islam,Rabindranath Tagore, Sarat Chandra, Jasim Uddin, Jibanananda Das, Shamsur Rahman, Al Mahmud, Sukanta Bhattacharya,Ishwar Chandra Vidyasagar,Michael Madhusudan Dutt e, plu recente,Humayun Ahmed eMuhammed Zafar Iqbal. Plua kam 200 jurnali publikesas en la lando.

Lamuziko tradicionala havas poka instrumenti ed esas precipue kantata. Inter la tradicionala instrumenti esasek tara, qua havas unika kordo. Altra tradicionala instrumento esasdotara, qua havas 1 til 3 pari di silka kordi.Rabindranath Tagore, ultre skriptisto esis anke kompozisto. Ilu kompozis cirkume 2.230 muziki, qui formacas dicernebla jenro en la muziki di Bengal, konocata komRabindra Sangeet.[8] L'unesma kantisti dirock de Bangladesh, exemple Azam Khan e Pilu Momtaz, aparis dum la yari 1960a. La grupoFeedback, fondita en 1976, esis l'unesma bando diheavy metal de la lando. Rock-muzikistoAyub Bachchu komencis lua kariero en 1977 kun lua bando LRB, e duras sucesar.

En multa rurala regioni, tradicionalasporti, exempleKabaddi (sorto di kontakto-sporto inter grupi di individui),Boli Khela,Lathi Khela eNouka Baich duras praktikesar ed esar populara. Tamen, pro Britanian influo,kriketo efutbalo esas la du maxim populara sporti en Bangladesh. La nacionala kriketo-esquado di Bangladesh partoprenis unesmafoye la Mondala Kupo pri Kriketo en 1999, e trifoye partoprenis la finala konkurso che Asia Cup. En 2018, la homina kriketo-esquado di Bangladesh vinkis la championkonkursoWomen's Asia Cup.

Futbalo-turniri organizesas enDhaka ed en altra urbi, e dum singlaMondala Kupo pri Futbalo multa personi asistas la partii per televiziono. La nacionala futbalo-esquado di Bangladesh partoprenis unesmafoye la championkonkursoAFC Asian Cup en 1980.

Referi

[redaktar |redaktar fonto]
  1. 12345The World Factbook -Publikigita da CIA. URL vidita ye 17ma di junio 2018. 
  2. Bangladesh, from a Nation to a State. Publikigita da Westview Press.  Loko di publikigo: Anglia. Dato di publikigo: 1997. 
  3. Baxter, pp.30-32
  4. Poverty and Famines. Publikigita da Oxford University Press.  Loko di publikigo: =Anglia. Dato di publikigo: 1973.  Idiomo: Angla. 
  5. Natural Disasters Publikigita da Kluwer Academic Publishers.  Loko di publikigo: =Dordrecht. Dato di publikigo: 1999.  URL vidita ye 2ma di mayo 2008. 
  6. "Bangladesh - population". Library of Congress Country Studies.
  7. Bangladesh - las ciudades más importantes -Autoro: Google. Publikigita da World Gazetteer.com. URL vidita ye 27ma di marto 2010. 
  8. Tagore-At Home in the World Publikigita da SAGE Publications.  Dato di publikigo: 2013. 
Commons
Commons
Commons havas kontenajo relatante a:
v · d · m
Nedependanta e dependanta teritorii enAzia
Suverena statiAfganistanAzerbaijanBahrainBangladeshBruneiBhutanChiniaEstal TimorFilipiniIndiaIndoneziaIranIrakIsraelJaponiaJordaniaKambodjaKazakstanKirgizistanKuwaitLaosLibanoMalaiziaMaldiviMyanmarMongoliaNepalNord-KoreaOmanPakistanKatarSaudi-ArabiaSingapurSiriaSri LankaSud-KoreaTajikistanTailandoTaiwanTurkmenistanTurkiaUnionita Araba EmiriiUzbekistanVietnamYemen
Stati kun restriktita agnoskoAbkhaziaRepubliko ArcahTurka republiko di Norda ChiproSud-OsetiaTaiwan
Nesuverena teritorii, inkluzite
regioni kun specala stando en Chinia
Australia:Insulo ChristmasInsuli Cocos (Keeling)
P R Chinia:Hong KongMakau
Unionita Rejio:Akrotiri e DhekeliaBritaniana teritorio che Indiana Oceano
Obtenita de "https://io.wikipedia.org/w/index.php?title=Bangladesh&oldid=1033222"
Kategorio:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp