Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Irez a kontenajo
WikipedioLa Libera Enciklopedio
Serchuro

Frontispico

De Wikipedio
Bonveno aWikipedio
L'enciklopedio libera e gratuita, redaktata da lua lektanti
Hodie (saturdio,25 di oktobro2025),
ni havas59 907 artikli tote enIdo
Versiono por posh-telefonilo

ArtoCiencoNaturoSocioPensado




Bonveno aWikipedio, l'enciklopedio libera e gratuita, redaktata da la propra lektanti perIdo,Esperanto reformita e selektita kom l'internaciona helpanta linguo ye1907. Vu povas obtenar l'informo quan vu serchas sequante la ligili od uzante la sercho-buxo ye la supra dextra parto dil fenestro.

Anke vu povas kunlaborar editante l'artikli qui ja publikigesis por plubonigor li o kreante nova artikli pri temi quin vu bone konocas. Memorez ke la reda ligili havas nula artiklo asociata e ke se vu volas skribor pri nova temo qua ne havas ula ligilo kreata, unesme vu mustas serchar existanta artiklo relatanta por krear ligilo a vua nova skribajo ibe. Vu povas krear necesa ligilo ank enProbeyo.

Ne timez pro ne skribor vua artikli per perfekta Ido. Plu experta idisti revizos e korektigos ol pose. Simple atachez la ligilo{{Revizo}} a vua artiklo ed olu aparos en la fakoPagini revizinda por ke altra idisti revizez ol.
Novajeti+/-

kun o sen nombri


  • Dum 20 yari la quanto di plastikala sordidaji duopleskis en mondo.


  • Dum un yaro produktesas plastikala sordidaji 353.000.000 tuni en mondo.


  • De la plastikala sordidaji mondala 9 % reciklesas, 19 % kombustesas, 49 % duktesas a reziduala amasegi, 22 % eskartesas a naturo.


  • Dum un yaro 6.000.000 tuni de plastiko eskartesas a la riveri e lagi. De ca sordidajo 2.000.000 tuni trovas sua voyo a la mari ed oceani.


(Fonto: OECD – Global Plastics Outlook (ye 2022).)
Eventi+/-

en historio
dum oktobro
50, 100 e 200 yari ante nun …


22 di oktobro1975. La spaco-probiloVenera 9, lansita de laKosmodromo Baikonur, USSR ye 8 di junio, atingis la planetoVenuso. Lo esis komenco di nova projeto por explorar la planeto. La probilo esis pozata aden orbito cirkum la planeto; la terveno-vehilo separis su de la orbito-vehilo e decensis vers la surfaco. Dum la decenso, mezurili notis atmosferala preso, vento-rapideso, temperaturo e humideso. Parafali diminutis la rapideso di la terveno-vehilo, ed ol atingis la surfaco ye rapideso sep metri/sekundo. Fotografuri transmisesis a la orbito-vehilo, qua sendis oli a Tero; oli esis la unesma imaji de la surfaco di Venuso. Oli montris inklinita tereno kun desordinita roki qui havis akuta anguli; on povis dicernar detali til 100m fore. Ye la surfaco, temperaturo esis 485C ed atmosferala preso esis 90-opla de ta di Tero.Venera 10, qua lansesis ye 14 junio, anke esis sucesoza.

13 di oktobro1925. En Grantham, enLincolnshire, Anglia, naskis la politikistoMargaret Thatcher, chefministro di laUnionita Rejio de 1979 til 1990. El studiis kemio ye la Universitato diOxford de 1943 til 1947, e pose dum kelka yari el esis exploranta kemiisto. En 1953 el divenisadvokato. El adheris la Conservative-partiso, e pos kelka nesucesoza esforci divenar parlamentano, el sucesis en la generala elektado en 1959. En 1961 el esis juniora ministro en la guvernerio di la chefministroHarold Macmillan. De 1970 til 1974 el esis ministro por edukado en la guvernerio diEdward Heath. El divenis chefo di la Conservative-partiso en 1975, opozante la guvernerio di la Labour-partiso. Ye la vinkeso di ta partiso en la elektado di 1979 el divenis chefministro.

25 di oktobro1825. En St Ulrich proximWien, Austria, la kompozistoJohann Strauss naskis. Notenda inter ilua kompozuri esasAn der schönen blauen Donau ("An la bela blua Danubio"), unesmafoye audata en koncerto en februaro 1867 kom versiono por koro ed orkestro, kun vorti da Joseph Weyl. La plu famoza versiono por orkestro sola esis unesmafoye pleata ye la Internaciona Expozo di 1867 enParis. Ilua unesma sucesoza operoDie Fledermaus ("La Vespertilio") esis unesmafoye pleata en 1874. Maxim famoza de ilua sequanta operi esasEine Nacht in Venedig ("Un Nokto en Venezia", 1883) eDer Zigeunerbaron ("La Cigano-barono", 1885).

Pri Wikipedio





Kunlaborez!+/-
Benjamin Franklin

Benjamin Franklin, n. ye la17ma di januaro1706 til la17ma di aprilo1790, esisUsana politikisto ed inventisto. Ilu inventisparafulmino en 1749. Il pruvis perkaito ke sturmo produktas elektro.

La rolo di Benjamin Franklin persuadisBritania pulsarFrancia ekKanada e kinadek yari pose persuadis Francia helpar pulsar Britania ekUsa esas extrema pruvo di paktal arto.

Franklin esis un ek la fondinti di Usa e kunkompilinti dil Usanakonstituco de 1776.

Fluvio Delaware, en Delaware.

Delaware esasUsanastato. Lu havas kom viciniMaryland sude e weste,Pensilvania norde, eNova-Jersey e l'Atlantiko este. La surfaco di Delaware esas longa de 154 km e larja de 56 km, esanta la 2ma min vasta stato di Usa, dopRhode Island. Segun lademografiala kontado di 2020, ol havis 1 023 241 habitanti. Lua totasurfaco esas 6 446 km².

Prato

Prato esas regiono di laTero ube la dominacanta plantaro konsistas ekherbi, nam lapluvo ordinare ne esas suficanta por sustenar plu alta plant-formi.

Esas tri speci:savano, o tropikala herblando, havas grosa herbi, e trovesas enAfrika eSud-Amerika.

Prato havas alta herbi kun profunda radiki, e trovesas enNord-Amerika,Arjentinia,Ukraina,Sudafrika edAustralia.
Altra projeti da laWikimedia Foundation:
Wikivortaro
Vortaro en omna lingui
Wikilibri
Libri quin omnu povas krear
Wikicitaro
Citi e famoza paroli
Wikifonto
Libri sen kopiyuro quin omnu povas lektar
Wikispecii
Katalogo pri animali en la mondo
Wikinews
Novaji kreita da omnu
Wikimedia Commons
Imaji, soni, edc.
Meta
Hempagino por laWikimedia
Obtenita de "https://io.wikipedia.org/w/index.php?title=Frontispico&oldid=1076719"

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp