Nagsasabtan :46°N 25°E / 46°N 25°E /46; 25
Romania
Nailian a kanta: "Deșteaptă-te, române! " (Ilokano:"Agriingnka, Rumano!" )Ipakita ti globo Ipakita ti mapa ti Europa Kapitolioken kadakkelan a siudad
Bucharest 44°25′N 26°06′E / 44.417°N 26.100°E /44.417; 26.100 Opisial a sasao Rumano [ 1] Mabigbig a menoridad a sasao[ 2] Grupgrupo ti etniko Nagan dagiti umili Rumano Gobierno Unitario asemi-presidensial arepublika Nicușor Dan Ilie Bolojan Lehislatura Parlamento Senado Kamara dagiti Deputado Pakasaritaan ti pannakapundar • Umuna a gobierno ti Rumano
Maika-10 a siglo – 1330 1330 1346 1570 1600 24 Enero 1859 9 Mayo 1877 / 1878b 14 Marso 1881 1 Disiembre 1918d Kalawa • Dagup
238,397 km2 (92,046 sq mi) (Maika-81 ) • Danum (%)
3 Populasion • Karkulo idi 2024
19,064,409[ 4] (Maika-65 ) • Senso idi 2021
19,053,815[ 5] (Maika-58 ) • Densidad
80.0/km2 (207.2/sq mi) (Maika-136 ) GDP (PPP ) Karkulo idi 2025 • Dagup
$926.759-billion[ 6] (Maika-35 ) • Tunggal maysa a tao
$49,212[ 6] (Maika-44 ) GDP (nominal) Karkulo idi 2025 • Dagup
$403.395 billion[ 6] (Maika-39 ) • Tunggal maysa a tao
$21,421[ 6] (Maika-54 ) Gini (2024) 28[ 7] ababa HDI (2023) 0.845[ 8] nangato unay · Maika-55 Kuarta Leu ti Romania (RON )Sona ti oras UTC +2 (EET )UTC +3 (EEST )Pormat ti petsa aa.bb.tttt (AD ) Pagmanehuan kanawan Kodigo ti panagtawag +40 Kodigo ti ISO 3166 RO TLD ti internet .ro e Ti namindua pannakabutos niAlexandru Ioan Cuza itiMoldavia kenWallachia (respektibo idi 5 ken 24 Enero 1859). Nairangarang ti wayawaya idi 9 Mayo 1877, sangalubongan a nabigbigan idi 1878. Ti kappon ti Romania itiBessarabia ,Bukovina kenTransylvania idi 1918. Nawaswas ti monarkia idi 30 Disiembre 1947 kalpasan ti pannakairangarang tiRepublika ti Tattao ken nagbalin idi babaen tibaro a batay-linteg iti pannakaampon idi 21 Agosto1965 a kas ti Sosialista a Republika. Ti turay ti Komunista ketnatnag idi 22 Disiembre 1989, ti baro a demokratiko a gobierno ket naikabil idi 20 Mayo 1990 ken ti baro abatay-linteg kalpasan ti komunista key naampon idi 21 Nobiembre 1991. Timmipon ti Romania itiKappon ti Europa idi 1 Enero 2007. Ti pay.eu , pagbibingayan dagiti sabali a kameng nga estado tiKappon ti Europa .
TiRomania (Rumano : România ) ket ti pagilian a mabirukan iti pagtutompongan tiTengnga ,Akindaya , kenAkin-abagatan a daya nga Europa . Daytoy ket beddenganna tiBaybay Nangisit iti abagatan a daya, tiBulgaria iti abagatan, tiUkrania iti amianan, tiHungaria iti laud, tiSerbia iti abagatan a laud, ken tiMoldova iti daya. Daytoy ket kaaduan atemperado -kontinental a klima . Iti dagup a kalawa iti 238,397 kuadrado kilometro (92,046 sq mi), ti Romania ket timaika-12 a kadakkelan a pagilian ken ti paymaika-7 a kaaduan iti populasion nga estado a kameng tiKappon ti Europa nga addaan kadagiti gangani a 20 a riwriw nga agtataeng. Ti kapitolio ken kadakkelan a siudadna ket tiBucharest ken dagiti sabali pay a nangruna ngaurbano alugar ket mairaman tiIași ,Timișoara ,Cluj-Napoca , kenConstanța .
TiKarayan Danubio , ti maikadua a kaatidogan a karayan iti Europa, ket rummuar iti Nangisit a Bakir tiAlemania ken agayus iti sapasap a turong iti abagatan a daya iti2,857 km (1,775 mi) , ken agayus kadagiti sangapulo a pagilian sabay nga agatian itiDelta ti Danubio iti Romania. TiBanbantay Karpatos , a bumallasiw iti Romania manipud iti amianan aginggana iti abagatan a laud, ket mairaman tiPantok Moldoveanu , iti maysa nga altitud iti2,544 m (8,346 ft) .[ 9]
Nabukel ti moderno a Romania idi 1859 babaen ti maysa apersonal a kappon dagiti Prinsipalidad ti Danubio itiMoldavia kenWallachia . Ti baro nga estado, opisial a nanaganan iti Romania manipud idi 1866, ket nakagun-od iti wayawaya manipud itiImperio nga Otomano idi 1877. Iti patingga tiSangalubongan a Gubat I , nagkaykaysa tiTransylvania ,Banat ,Bukovina , kenBessarabia iti naturay aPagarian ti Romania . Idi las-ud tiSangalubongan a Gubat II , ti Romania ket maysa idi abileg ti Aksis ken, iti nagbanagan, maysa kadua tiNazi nga Alemania a simmuppiat itiKappon ti Sobiet , ken kimmuyog a nakilablaban itiWehrmacht aginggana idi 1944, idi timmipon kadagitiAliado ken nakasango iti panagsakop babaen dagiti puersa tiNalabbasit a Buyot . Iti amin a paset iti gubat, ti Romania ket nakapukaw kadagiti nadumaduma a teritorio, a ti laengAkin-amianan a Transylvania ti naalana manen kalpasan iti gubat. Kalpasan iti gubat, ti Romania ket nagbalin asosialista a republika ken kameng tiWarsaw Pact . Kalpasan tiRebolusion idi 1989 ,nangrugrugi iti transision ti Romania itidemokrasia ken maysa a kapitalista itiekonomia iti panagtagilako .
Tinaturay nga estado ti Romania ket maysa ngaagrangrang-ay a pagilian [ 10] [ 11] ken mairanggo akas maika-52 itiPagsurotan ti Panagrang-ay ti Nagtagitaoan .[ 12] Daytoy ket addaan itimaika-47 a kadakkelan nga ekonomia babaen ti nominal a GDP ken ti maysa a tinawen a gatad ti panagrang-ay iti ekonomia iti 7% (2017), ti kangatuan iti Kappon ti Europa iti dayta a panawen.[ 13] Kalpasan ti napardas nga irarang-ay iti ekonomia kadagiti nasapa a tawen ti 2000, ti Romania ket addaan iti maysa nga ekonomia a kaaduan a naibatay kadagiti serbisio, ken maysa nga agpatpataud ket eksporter kadagiti makina ken enerhia iti elektrisidad, a mangilanga kadagiti kompania kas tiAutomobile Dacia kenOMV Petrom . Daytoy ket kamengen tiNagkaykaysa a Pagpagilian manipud idi 1955, parte tiNATO manipud idi 2004, ken parte tiKappon ti Europa manipud idi 2007. Kaaduan kadagiti populasion ketKristiano ti Akindaya nga Ortodokso ken patnengda nga agsasao itiRumano , ti maysa apagsasao a Romanse .