TiMaldibas (Dhivehi:ދިވެހިރާއްޖެ,romanisado: Dhivehi Raajje,Ingles:Maldives), opisial a tiRepublika ti Maldibas, ket ti maysa a bassit a purpuro nga estado itisubkontinente Indiano a mabirukan itiTaaw Indiano. Mabirukan daytoy iti abagatan a laud tiSri Lanka kenIndia, iti agarup a 700 kilometro (430 mi) manipud iti nangruna a daga ti kontinente tiAsia. Ti kawar dagiti 26 nga atol ket sumakop manipud iti Atol ti Ihavandhippolhu iti amianan aginggana itiAtol ti Addu iti abagatan (iti balasiw tiEkuador). Buklen ti teritorio a sumakop iti agarup a 298 kuadrado kilometro (115 sq mi), ti Maldibas ket maysa kadagiti kaaduan a heograpiko a naiwarwaras anaturay nga estado iti lubong ken ti paykabassitan a pagilian iti Asia babaen ti kalawa ken, iti agarup a 557,426 nga agtataeng, ti maika-2 akabassitan ti populasion iti Asia. TiMalé ket ti kapitolio ken kaaduan ti populasion a siudad, ken tradisional a tinawtawagan a kas ti "Isla ti Ari" nga ayan a nagturayan dagiti ugma a naarian a dinastia gapu ti sentral a lokasionna.[11]
Mabirukan ti Purpuro ti Maldibas itiPantok Chagos–Laccadive, ti dakkel a submarino a kabambantayan iti Taaw Indiano; mangbukel pay daytoy iti maysa a naindagaan nga ekorehion, a maikadua itiPurpuro Chagos kenLakshadweep.[12] Iti agpakatengnga a kangato iti rabaw ti daga iti 1.5 metro (4 ft 11 in) iti ngato ti paanatar ti baybay,[13] ken ti kangatuan a masna a punto iti laeng 5.1 metro (17 ft), daytoy ti kababaan a pagilian iti lubong.[13]
Idi maika-12 a siglo, naabotan tiIslam ti Purpuro ti Maldibas, a naitiptipon a kas maysa a sultanato, ken napigsa a nakapadur-as iti pannakikadua iti komersio ken kultura itiAsia kenAprika. Manipud idi maika-16 a siglo, ti rehion ket immad-adu a naimpluensiaan iti turay dagiti kolonial a bileg ti Europeano, ken nagbalin a protektorado ti Britaniko ti Maldibas idi 1887. Nawayaan ti Maldibas manipud iti Reino Unido idi 1965, ken nabangon ti maysa apresidensial a republika idi 1968 iti maysa a nabutosan aMajlis ti Tattao. Dagiti simmaruno a dekada ket nakakita kadagiti nariro a politka, dagiti ganetget iti demokratiko a reporma,[14] ken dagiti karit ti enbironmento nga inyeg babaen tipanagbaliw ti klima.[15]
Ti Maldibas ket nagbalin a nagpundar a kameng tiGunglo ti Abagatan nga Asia para iti Rehional a Pagtitinnulongan (South Asian Association for Regional Cooperation-SAARC). Daytoy ket maysa pay a kameng ti Nagkaykaysa a Pagpagilian, tiMankomunidad ti Pagpagilian, tiGunglo ti Islamiko a Pagtitinnulongan, ken tiDi Nailinia a Tignay. Idasig ti Banko ti Lubong ti Maldibas a kas addaan iti maysa nga akinngato nga agpakatengnga a maatgedan nga ekonomia.[16] Ti panagkalap ket naipakasaritaan nga isu ti kaaduan nga aktibidad ti ekonomia, ken agtultuloy a ti kadakkelan a sektor, sarunuen babaen ti naprdasa dumakdakkel nga industria ti turismoy. Nangato a mapategan ti Maldibas itiPagsurotan ti Panagrang-ay ti Nagtagitaoan,[10] a ti matgedan iti tunggal maysa a tao ket signipikante a nangatngato ngem dagiti sabali a pagilian ti SAARC.[17]
Kameng idi ti Maldibas tiMankomunidad manipud idi Hulio 1982 aginggan aidi nagikkat iti gunglo idi Oktubre 2016 gapu iti panagprotestana kadagiti panagpabasol dagiti sabali a pagilian iti panagabusona kadagitikarbengan ti tao ken ti mapapaay a demokrasia. Timmipon manen ti Maldibas iti Mankomunidad idi 1 pebrero 2020 kalpasan ti panangipakitana ti ebidensia iti agtartaray a proseso ti demokrasia ken ti nadayeg a suporta.[18]
^abHenley, Jon (11 Nobiembre 2008)."The last days of paradise".The Guardian (iti Ingles). London.Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 4 Septiembre 2013. Naala idi12 Mayo 2010.The Maldives holds the record for the country with the lowest high point on earth: nowhere on any of the islands on Maldives does the natural ground level exceed 5.1m. Most of [the Maldives'] land mass, which totals roughly one-fifth of Greater London, is a great deal lower […], averaging around 1.5m.
.svg)
.svg)
