LePremio Nobel[1], tenite annualmente desde 1901, es un manifestation cultural celebrative, intitulate al inventor e industrial svedeseAlfred Nobel. In su testamento, ille decideva que un fundation cultural sia create, e que su profitos pro leinvention deldynamite sia dispensate como premios a qui se demonstrava le plus utile al genere human durante le anno passate.
LeFundation Nobel ha desde1901 cata anno dispensate le premio al jorno del morte de Nobel, le10 de decembre. Ille die es in lealmanaches svedese appunctate como leDie de Nobel e un die quando on debe hissar le bandieras in Svedia. Le premios es dispensate in Stockholms Konserthus (le Palatio de Concertos de Stockholm) e le rege svedese,Carl XVI Gustaf, presenta le premio que consiste de unmedalia de oro e un cheque.
In le vespere leFesta Nobel ha loco in Stockholm Stadshus (casa municipal deStockholm). Circa 1400 personas sole participar. Cata laureato pote invitar usque a dece personas. Naturalmente multe altere personas participa, p.ex. le familia regal, membros del Fundation Nobel, ambassadores, politicos, scientistas etc., ma non omnes pote participar gratuitemente. Tamben un certe numero (circa 200) de studentes universitari pote participar Illes debe pagar, al presente, 750:-SEK. A causa del grande interesse on les elige per tiramento al sorte.
Le fundos del Fundation Nobel es iste anno (2006) 3 600 milliones coronas svedese (SEK). In le initio le summa esseva 31 milliones SEK. Al consideration del valor monetari isto significa un duplamento del valor real.Nobel stipulava que le fundation solmente debeva investir le moneta inobligationes del stato e alteredocumentos de valor con grande securitate. Isto resultava in mal developpamento del capital a causa deinflation ma desde 1953 on es permittite placiar tamben inactioneses lo que ha meliorate le crescentia del capital multo e ha permittite un crescentia correspondente del grandor del premios. Le Fundation Nobel ipse non decide concernente re le investimentos ma ha committite iste carga a societates financial in plure paises, e un grande parte del capital es investite in SUA. Le Premio del Pace pote esser dispensate a organisationes ma le altere premios es personal. Al maximo pote tres personas divider le premio.
↑Derivation (in ordine alphabetic):(ca) Premi Nobel ||(de) Nobelpreis ||(en) Nobel Prize ||(es) Premio Nobel ||(fr) Prix Nobel ||(it) Premio Nobel ||(pt) Prêmio Nobel ||(ro) Premiul Nobel||(ru) Нобелевская премия
