Պինսկ (բելառուս․՝ Пі́нск,ռուս.՝Пи́нск,լեհ.՝Pińsk,լիտ.՝Pinskas), նավահանգստային քաղաքԲելառուսում՝Պոլեսիեի տարածաշրջանում,Պինա գետի ափին,Պրիպյատի հետ նրա միախառնվելու վայրի մերձակայքում,Դնեպր-Բուգ ջրանցքից 29 կիլոմետր հեռավորության վրա։ Մարզային ենթակայության քաղաք է, Պինսկի շրջանի վարչական կենտրոնը։ Համարվում է բելառուսական Պոլեսիե տարածաշրջանի ոչ պաշտոնական մայրաքաղաքը։ Տրանսպորտային հանգույց է, արդյունաբերական, մշակութային, կրոնական կենտրոն։ Ուղղափառ և կաթոլիկ թեմերի աթոռանիստ է, ունի հոգևորճեմարան։ Քաղաքում կա նաև հրեական մեծ համայնք (չնայած գերմանացի ֆաշիստների տիրապետության շրջանում՝1942 թվականիհոկտեմբերին բազմաթիվհրեա բնակիչներ քաղաքում հիմնվածգետտոյից տեղափոխվել են մահվան ճամբարներ ու ոչնչացվել[2]): Պինսկը Բելառուսի խոշոր բնակավայրերից է. 2018 թվականի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 137.961:
Քաղաքի անվանումը բխում է Պրիպյատի ձախակողմյա վտակ Պինա գետի անվանումից։ Բառարմատըпин-ն է, որը նշանակում էկանգառ,նավամատույց[3]։ Ըստ մեկ այլ վարկածի՝ գետի անվանումը կապված է հնդեվրոպականpinas բառի հետ, որը նշանակում է հաստ, լիքը-լիքը[4]։ Եվս մեկ վարկածի համաձայն՝ Պինա ջրանունըիլլիրիական ծագում ունի և նշանակում էճահիճ, տիղմ, ցեխ[5][6]։
Պինսկը զբաղեցնում է 47,36 կմ² տարածք, որից 1 կմ² անտառներ են, 7,96 կմ² ճահճուտներ, 1,07 կմ² ջրային տարածքներ[7]։
Կլիման չափավոր մայրցամաքային է[8]՝ մեղմ ձմեռներով և չափավոր տաք ամառներով (դա պայմանավորված է Ատլանտյան օվկիանոսից եկող ցիկլոններով)։ Հունվարի միջին ջերմաստիճանը −3,4 °C է, հուլիսինը՝ 19,1 °C: Տեղումների տարեկան միջին քանակությունը մոտավորապես 600 մմ է։ Զրոյից բարձր ջերմաստիճանով օրերի քանակը՝ 253: Տարեկան միջին հաշվով տեղումներ դիտվում են 165 օր[9]։
| Պինսկի կլիմայական տվյալները |
|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
|---|
| Ռեկորդային բարձր °C (°F) | 10
(50) | 16
(61) | 21
(70) | 25
(77) | 30
(86) | 30
(86) | 32
(90) | 31
(88) | 28
(82) | 23
(73) | 14
(57) | 12
(54) | 32
(90) |
|---|
| Միջին բարձր °C (°F) | −1
(30) | −1
(30) | 4
(39) | 11
(52) | 18
(64) | 20
(68) | 22
(72) | 22
(72) | 17
(63) | 11
(52) | 3
(37) | 0
(32) | 10.5
(50.9) |
|---|
| Միջին օրական °C (°F) | −5.3
(22.5) | −4.3
(24.3) | −0.2
(31.6) | 7.2
(45) | 13.8
(56.8) | 16.9
(62.4) | 18.3
(64.9) | 17.2
(63) | 12.9
(55.2) | 7.1
(44.8) | 1.7
(35.1) | −2.8
(27) | 6.88
(44.38) |
|---|
| Միջին ցածր °C (°F) | −6
(21) | −6
(21) | −2
(28) | 3
(37) | 8
(46) | 11
(52) | 12
(54) | 12
(54) | 8
(46) | 3
(37) | 0
(32) | −3
(27) | 3.3
(37.9) |
|---|
| Ռեկորդային ցածր °C (°F) | −30
(−22) | −24
(−11) | −23
(−9) | −10
(14) | −2
(28) | 2
(36) | 6
(43) | 2
(36) | −3
(27) | −11
(12) | −17
(1) | −25
(−13) | −30
(−22) |
|---|
| Տեղումներ մմ (դյույմ) | 34
(1.34) | 32
(1.26) | 33
(1.3) | 44
(1.73) | 57
(2.24) | 74
(2.91) | 85
(3.35) | 69
(2.72) | 53
(2.09) | 49
(1.93) | 45
(1.77) | 42
(1.65) | 617
(24.29) |
|---|
| աղբյուր:[10] |
Հին Շուկայի հրապարակը
Սբ. Ստանիսլավ տաճարը և սբ. Դոմինիկ եկեղեցին
Սուրբ Կույս Մարիամ տաճարը
Գորշ եղբայրների վանքը
Ճիզվիտական կոլեգիումը
Սբ. Կարլոս Բարամեո եկեղեցին
Սբ. Բարբարա տաճարը
Բուտրիմովիչի պալատը
| Բնակչության թվաքանակի փոփոխությունները (XVI—XXI դարեր) |
|---|
- Dariusz Tarasiuk- Między nadzieją a niepokojem. Działalność społeczno-kulturalna i polityczna Polaków na wschodniej Białorusi w latach 1905–1918, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej|, Lublin, 2007 isbn = 978-83-227-2629-7
- Mordechai Nadav (2008)The Jews of Pinsk, 1506–1880; edited by Mark Jay Mirsky and Moshe Rosman; translated by Moshe Rosman and Faigie Tropper. Stanford, Calif:Stanford University Press,
- (inBelarusian, Russian and English) T. A. Khvagina (2007)Pinsk and its surroundings, MinskVysheysha shkola,978-985-06-1419-3,
- (in Belarusian, Russian and English) T. A. Khvagina (2004)Pinsk: A Fairy Tale of Polessye, MinskVysheysha shkola,985-06-0836-6,
- (in Belarusian, Russian and English) T. A. Khvagina (2005)POLESYE from the Bug to the Ubort, MinskVysheysha shkola,985-06-1153-7.
- ↑Численность населения на 1 января 2025 г. и среднегодовая численность населения за 2024 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа —Belstat, 2025.
- ↑Best of the memory books, Marcin Wodzinski,Ha-Arec, Books, luty 2009, 28–30.
- ↑Жучкевич В. А. Краткий топонимический словарь Белоруссии. — Минск: Белорусский государственный университет, 1974. — С. 290.
- ↑Фасмер М. Этимологический словарь русского языка. В 4 т.. — М.: Прогресс, 1987. — Т. 3. — С. 263.
- ↑Железняк И. М. Гидронимные параллели Украины и Югославии //Общеславянский лингвистический атлас. Материалы и исследования. 1976. — М.: Наука, 1978. — С. 39—49.
- ↑Рогалев А. Ф. Географические названия в калейдоскопе времен. — Гомель: Барк, 2011. — С. 171—173. — 256 с.
- ↑http://www.gki.gov.by/upload/new%20structure/press%20service/GZK_2011.doc%7C(չաշխատող հղում) tytuł = Gosudarstwiennyj ziemielnyj kadastr po sostojaniju na 1 janwaria 2012 g.| data dostępu = 2018-05-30| opublikowany = Państwowy Komitet ds. Nieruchomości Republiki Białorusi|język = ru}}
- ↑Прокопович Т. М. Атлас географии Беларуси. — Минск: РУП «Белкартография», 2004. — 14 с.
- ↑Прокопович Т. М. Атлас географии Беларуси. — Минск: РУП «Белкартография», 2004. — 16 с.
- ↑weatherbase.com—http://www.weatherbase.com/weather/weather.php3?s=91033]. Retrieved 29 November 2017.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկվածՀայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 9, էջ 299)։ |
.jpg)
.jpg)
.jpg)
