Կոնեկտիկուտ
անգլ.՝Connecticut |
|---|
|
 |
| Երկիր |  ԱՄՆ |
|---|
| Մասն է | Մայրցամաքային նահանգներ և Նոր Անգլիա |
|---|
| Հիմն | Յանկի դուդլ և The Nutmeg? |
|---|
| Կարգավիճակ | ԱՄՆ-ի նահանգ |
|---|
| Մտնում է | ԱՄՆ |
|---|
| Ներառում է | Capitol Planning Region?, Greater Bridgeport Planning Region?, Lower Connecticut River Valley Planning Region?, Naugatuck Valley Planning Region?, Northeastern Connecticut Planning Region?, Northwest Hills Planning Region?, South Central Connecticut Planning Region?, Southeastern Connecticut Planning Region? և Western Connecticut Planning Region? |
|---|
| Վարչկենտրոն | Հարթֆորդ[1] |
|---|
| Ամենաբարձր կետ | Mount Frissell? |
|---|
| ԲԾՄ | 152 մետր |
|---|
| Օրենսդրական մարմին | Կոնեկտիկուտի գլխավոր ասամբլեա |
|---|
| Դատական մարմին | Կոնեկտիկուտի գերագույն դատարան |
|---|
| Միության մուտք | հունվարի 9,1788 (5-րդ) |
|---|
Բնակչություն
| ▲3 605 944 մարդ (ապրիլի 1,2020)[2] (29 տեղ) |
|---|
| Տարածք | 14 357 կմ² (48 տեղ) |
|---|
 |
| Հիմնադրված է | հունվարի 9,1788 թ. |
|---|
| Սահմանակցում է | Մասաչուսեթս, Ռոդ Այլենդ, Նյու Յորք և Լոնգ Այլենդ |
|---|
| Ժամային գոտի | EDT? և Ամերիկա/Նյու Յորք |
|---|
| Հապավում | CT[3] |
|---|
| Փոխարինեց | Կոնեկտիկուտ գաղութ |
|---|
| ISO 3166-2 կոդ | US-CT |
|---|
| Անվանված է | Կոնեկտիկուտ (գետ) |
|---|
| Մականուն | The Constitution State, The Provisions State, The Nutmeg State և The Land of Steady Habits |
|---|
| Միության մուտք | հունվարի 9,1788 (5-րդ) |
|---|
|
| portal.ct.gov(անգլ.) |
|
Կոնեկտիկուտ (անգլերեն՝
Connecticut), նահանգԱՄՆ-ի հյուսիսարևելյան մասում։ ՄայրաքաղաքըՀարթֆորդն է, ամենամեծ քաղաքըԲրիջփորթն է։ Բնակչությունը 3 590 886 մարդ (29-րդ տեղում բնակչության թվով Միացիալ Նահանգներում2015 թվականի տվյալներով)։ Եթե հաշվի չառնենք Կոլումբիայի շրջանը, այն մեկ շնչին հասնողՀՆԱ-ի ցուցանիշով առաջին տեղում է Միացյալ Նահանգներում (54397 ԱՄՆ դոլար)։ Նահանգի անունը գալիս է ալգոներեն լեզվից, որը նշանակում է «երկար գետի վրա գտնվող մակընթացություն»։ Պաշտոնական մականունը1959 թվականից եղել է «Սահմանադրության նահանգը» (The Constitution State)։
Նահանգի առաջին եվրոպացի բնակիչները հոլանդացիներն էին, որոնց հիմնադրած բնակավայրը ապագայում կոչվեց Հարթֆորդ։ Մինչև1667 թվականի կեսը այն մտնում էր Նոր Նիդեռլանդների կազմի մեջ, այնուհետև տեղափոխվել է Բրիտանական կայսրության կազմի մեջ։ Կոննեկտիկուտ գաղութը հիմնվել է1636 թվականին անգլիացի Թոմաս Հուքերի կողմից։ Կոնեկտիկուտն այն 13 նահանգներից էր, որոնք առաջինը հռչակեցին իրենց անկախությունը Անգլիայից։
Նահանգը գտնվում է եղանակային բարեխառն գոտում, և ունի երկար ծովափնյա գիծ, ինչի շնորհիվ նավարկությունը նահանգի սովորույթներից է։
Կոնեկտիկուտի մարդկային զարգացման ինդեքսնԱՄՆ նահանգների շարքում ամենաբարձրն է։
Փոստային հապավում՝ CT:
Նահանգի տարածքը հարավային կողմից շրջապատված է Լոնգ-Այլենդ նեղուցով, արևմտյան կողմից այն սահմանակից էՆյու Յորք նահանգին, հյուսիսիցՄասաչուսեթս նահանգին, իսկ արևելքից սահմանակից էՌոդ Այլենդ նահանգին։ Խոշոր քաղաքներն են Բրիջփորդը,Հարթֆորդը, Նյու Հեյվենը, Սթամֆորդը, Նորվոլքը, Դանբերին և Նոր Բրիտանիան։ Տարածքը բաժանված է ութ շրջանների, հիմնականում (բայց ոչ միշտ) համընկնում է Կոնեկտիկուտի ութ վարչական բաժանումների հետ։ Ընդհանուր առմամբ նահանգն ունի169 քաղաք ու բնակեցված կետ։
Ամենաբարձր կետը Ֆրիսսելլ լեռն է, որը գտնվում է նահանգի հյուսիսարևելյան սահմանին (748 մ ծովի մակարդակից)։ Կոնեկտիկուտ գետը անցնում է պետության կենտրոնական մասով՝ հյուսիսից հարավ և թափվում Լոնգ-Այլնդ նեղուցը։
Նահանգի տարածքը հիմնականում ծածկված է անտառներով։ Իսկ դեպի ավելի հարավ, ամբողջը ջրատարածքներ են և ավազոտ լողափեր։ Արևմտյան մասը լեռնային է (Բերքշիր Հիլս և Թաքոնիք Ռրջ լեռները)։
Չնայած փոքր չափերին պետությունը ունի իր հակյադրությունները։ Գյուղերը գտնվում է նահանգի հյուսիսում, իսկ արդյունաբերական քաղաքները հարավում։ Գրեթե բոլոր խոշոր քաղաքներում կան «կանաչ գոտիներ», որոնք սովորաբար գտնվում զբոսաշրջիկների համար հետաքրքրություն ներկայացնող, նախորդ դարից պահպանված շինությունների մոտ։Կոնեկտիկուտի քաղաքները հիմնականում կենտրոնացված են նահանգի հարավ-արևմուտքում։ Կոնեկտիկուտի հյուսիսարևելյան մասում տարածքը անտառապատ է և գյուղատնտեսական։
Նահանգի հիմնական պաշտոնական մականունը պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ1639 թվականին բրիտանական Կոնեկտիկուտ գաղութ ընդունել է աշխարհում առաջին սահմանադրությունը՝ Կոնեկտիկուտի հիմնական օրենքները (Fundamental Orders of Connecticut):
Բնակչության բաշխումն ըստ ռասայական հատկանիշների.
- Սպիտակամորթներ - 77,6 %[4]
- Իտալական ծագում ունեցող - 19,3 %
- Իռլանադական ծագում ունեցող - 17,9 %
- Անգլիական ծագում ունեցող - 10,7 %
- Գերմանական ծագում ունեցող - 10,4 %
- Ֆրանսիական և ֆրանսիականադական ծագում ունեցող- 9,6 %
- Լեհական ծագում ունեցող - 8,6 %
- Աֆրոամերիկացիներ - 10,1 %
- Հնդկացիներ - 0,3 %
- Ասիացիներ - 3,8 %
Ընդհանուր համախառն ներքին արտադրանքը2010 թվականի տվյալներով կազմել է 237 մլրդ դոլար[5]։2007 թվականի տվյալներով մեկ շնչին հասնող եկամուտը կազմում է 64.833 դոլար, այս ցուցանիշով նահանգը չորրորդ տեղում էԿոլումբիայի շրջանից,Դելավեր ևԱլյասկա նահանգներից հետո։ Սակայն նահանգների եկամուտների մեջ կա մի մեծ տարբերություն։ Օրինակ, Նյու-Քեյնա քաղաքը Միացյալ Նահանգներում առաջին տեղում է մեկ շնչին հասնող եկամտի չափով։Հարթֆորդը և ևս տասը քաղաք մեկ շնչին հասնող եկամտի ցուցանիշով ամենացածրն ենՄիացյալ Նահանգներում։2012 թվականի տվյալներով գործազրկության մակարդակը կազմել է 8,2 %[6]։ Նյու-Քեյնան համարվում են է Կոնեկտիկուտի ամենահարուստ քաղաքը, որտեղ մեկ շնչին բաժին ընկնող եկամուտը 85.459 դոլար է։ Դրիել,Գրինվիչ, Վեսթոն, Վիլիթոն և Վեսթփորթ քաղաքներում մեկ շնչին հասնող եկամուտը կազմում է 65.000 դոլար։ Հարթֆորդի քաղաքապետարանը ամենաաղքատն է Կոնեկտիկուտում։ Նահանգում կան նաև մի քանի այլ փոքր քաղաքներ, որոնք ունեն ցածր եկամուտի ցուցանիշ, որոնք հիմնականում գտնվում են արևելյան մասում։
Կոնեկտիկուտի կրթական պետական խորհուրդը ղեկավարում է հանրային դպրոցի համակարգը։ Կրթության խորհրդի անդամները նշանակվում են նահանգապետի կողմից։ Յուրաքանչյուր դպրոցի վիճակագրություն հասանելի է հանրությանը՝ տվյալների բազայի համակարգի միջոցով, որը կոչվում է «CEDAR»[7]:
- Greenwich Country Day School
- Fairfield Country Day School
- Notre Dame Catholic High School
- Hopkins School
- Choate Rosemary Hall
- Miss Porter's School
- Northwest Catholic High School
Կոնեկտիկուտում առաջին գրանցված դպրոցը Litchfield Law School-ն է, որը սկսել է գործել1773 թվականից մինչև1833 թվականը։ Հարդֆորդի հանրային ավագ դպրոցը (1638) երրորդ ամենահին ավագ դպրոցն է կոլեգիալ դպրոցից (Collegiate School) (1628) ու Մանհեթենի և Բոստոնի Լատինական դպրոցից (1635) հետո։
- Կոնեկտիկուտի կենտրոնական համալսարան (1849)
- Կոնեկտիկուտի համալսարան (1881)
- Արևելյան Կոնեկտիկուտի համալսարան (1889)
- Հարավային Կոնեկտիկուտի համալսարան (1893)
- Արևմտյան Կոնեկտիկուտի համալսարան (1903)
- Քրիստոսի առաջին եկեղեցին
- Աբինգթոն գյուղում են գտնվում նահանգի հնագույն եկեղեցիները (1751), և հանրային գրադարանը (1793):
Կոնեկտիկուտ, հյուսիսամերիկյան նահանգ.Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան
| |
|---|
| | Բառարաններ և հանրագիտարաններ | |
|---|
| |
|
.svg)
.svg)
