| Խոաո Գուլարտ | |
.jpg) | |
| Կուսակցություն՝ | Brazilian Labour Party? |
|---|---|
| Կրթություն՝ | Ռիու Գրանդի դու Սուլի դաշնային համալսարան ևAnchieta College? |
| Մասնագիտություն՝ | փաստաբան ևքաղաքական գործիչ |
| Ծննդյան օր | մարտի 1,1918(1918-03-01)[1] |
| Ծննդավայր | Սան Բորժա,Ռիու Գրանդի դու Սուլ,Բրազիլիա |
| Վախճանի օր | դեկտեմբերի 6,1976(1976-12-06)[1](58 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Mercedes,Կորիենտես,Արգենտինա |
| Թաղված | Սան Բորժա[2] |
| Քաղաքացիություն | .svg) Բրազիլիա |
| Ամուսին | Maria Thereza Goulart? |
| Զավակներ | João Vicente Goulart? |
| Ինքնագիր |  |
| Պարգևներ |    և |
Խոաո Բելչիոր Մարկիզ Գուլարտ (պորտ.՝João Belchior Marques Goulart[3],մարտի 1,1918(1918-03-01)[1],Սան Բորժա,Ռիու Գրանդի դու Սուլ,Բրազիլիա -դեկտեմբերի 6,1976(1976-12-06)[1],Mercedes,Կորիենտես,Արգենտինա), բրազիլացի պետական գործիչ,փաստաբան,Բրազիլիայի նախագահ 1961 թվականի սեպտեմբերի 7-ից մինչև 1964 թվականի ապրիլի 1-ը։
Գուլարտին բրազիլացիները համակրանքով են վերաբերել, ինչն արտացոլվում էր նախագահի ունեցած Խանգու մականունում, որն օգտագործվում էր ոչ միայն զրույցներում, այլև մամուլի հրապարակումներում[4]։
Խոաո Գուլարտը ծնվել է 1918 թվականի մարտի 1-ին Ռիո Գրանդե դու Սուլ նահանգի Սան Բորխա քաղաքում՝ հողատերերի ընտանիքում։ 1939 թվականին ավարտել էՊորտու Ալեգրիի համալսարանը՝ ստանալով իրավագիտության և հասարակական գիտությունների դոկտորի կոչում։ Իր քաղաքական գործունեությունը սկսել է լինելով որպես իր հայրենակցի՝ նախագահ Գետուլիո Վարգասի աջակիցը։ 1945 թվականին վերջինիս հետ հիմնել է Բրազիլական Տրաբալիստան (Աշխատավորական) կուսակցությունը (ԲՏԿ), որը միավորել է Սան Բորխայի մանր ու միջին բուրժուազիայի, մտավորականության և բանվորների մի մասին։
1946-1950 թվականներին եղել է Ռիո Գրանդե դու Սուլ նահանգի օրենսդիր ժողովի անդամ։ 1950 թվականից աշխատել է Բրազիլիայի Ազգային Կոնգրեսում որպես ԲՏՊ պատգամավոր։ 1953 թվականի հուլիսից մինչև 1954 թվականի փետրվարը զբաղեցրել է աշխատանքի, արդյունաբերության և առևտրի նախարարի պաշտոնը։
1956 թվականի հունվարի 31-ից մինչև 1961 թվականի սեպտեմբերի 7-ը եղել է Բրազիլիայի փոխնախագահը նախ Ժուսելինո Կուբիչեկի, ապա Ժանիո Կուադրոսի օրոք։
1961 թվականի օգոստոսին Բրազիլիայում իշխանության ճգնաժամ է առաջացել։ Նախագահ Ժանիո Կուադրոսը հրաժարական տվեց։ Պատգամավորների պալատի նախագահ Պասկուալ Ռանիերի Մացզիլին ժամանակավորապես ստանձնել է իշխանությունը, երբ Գուլարտը պաշտոնական այցով Չինաստանում էր։ Սահմանադրության համաձայն՝ Գուլարտը պետք է դառնար գործող նախագահը, սակայն հանդիպել է աջակողմյան շրջանակների դիմադրությանը։ 1961 թվականի սեպտեմբերի 7-ին վերադարձել է Բրազիլիա և դարձել նախագահ, բայց ստիպված եղավ փոխզիջման գնալ։
Գուլարտը չէր վայելում ռազմական և ֆինանսական վերնախավի աջակցությունը, ուստի նախքան նախագահի պաշտոնը ստանձնելը, 1961 թվականի սեպտեմբերի 2-ին, Կոնգրեսն ընդունեց Սահմանադրության փոփոխություն։ Այսպիսով, որոշ ժամանակ Բրազիլիան դարձավ խորհրդարանական հանրապետություն, որտեղ նախագահը իրական իշխանություն չուներ։
Այնուամենայնիվ, Գուլարտին, որը առաջարկում էր համապարփակ բարեփոխումների ծրագիր, կարողացել է ամրապնդել իր հեղինակությունը կառավարական կառույցներում, և 1963 թվականի հունվարին հանրաքվեում բնակչության 80%-ը քվեարկել է նախագահական իշխանության օգտին։ Վերջապես Գուլարտին իրավունք է տրվել բարեփոխումներ իրականացնել։ Հենվելով Լեոնել Բրիզոլայի գլխավորած ԲԹԿ ձախ թևի, արհմիությունների և արմատական մտավորականների վրա՝ նա սկսել է ագրարային բարեփոխում, սահմանափակել է կապիտալի արտահանումը արտասահման և ազգայնացրեց կապի ընկերությունները և վերանայել է բնական ռեսուրսների զարգացման և արդյունահանման զիջումները: Նաև նրա օրոք վերականգնվեցին դիվանագիտական հարաբերություններըԽՍՀՄ-ի հետ, որոնք խզվել էին 1947 թվականին[5]։
Ֆինանսական շրջանակները, Սան Պաուլոյի խոշոր բիզնեսը, Բրազիլիայի ազդեցիկ կաթոլիկ եկեղեցին, Միացյալ Նահանգները և նրա կորպորացիաները Գուլարտին համարում էին կոմունիստների համախոհ, թեև Բրազիլիայի կոմունիստական կուսակցությունն արգելված էր: Գուլարտի ամենաակտիվ հակառակորդը Գուանաբարա նահանգի նահանգապետ Կառլոս Լասերդան էր։ 1964 թվականի մարտի 19-ին Սան Պաուլոյում տեղի ունեցավ երթ ընդդեմ Գուլարտի բարեփոխումների՝ «Հանուն ընտանիքի, Աստծո և ազատության»[4]։
Մարտի 31-ին Մինաս Ժերայս նահանգում հակակառավարական ապստամբություն է սկսվել։ Ստանալով մանիֆեստ զինվորականներից՝ պահանջելով իր հրաժարականը՝ Գուլարտը փորձել է դիմադրություն կազմակերպել, սակայն նա փախել է Պորտո Ալեգրե և ավելի ուշ գաղթելՈւրուգվայ։
Ուրուգվայում գտնվելու ժամանակ Գուլարտը Ժուսելինո Կուբիչեկի և մի շարք այլ քաղաքական գործիչների, այդ թվում՝ Կառլոս Լասերդայի հետ, փորձել է կազմակերպել «Լայն ճակատ» շարժումը, որն ուղղված էր Բրազիլիայում ժողովրդավարության վերականգնմանը, բայց եղել է անհաջող փորձ[4]։
Գուլարտը մահացել է 1976 թվականի դեկտեմբերի 6-ին Արգենտինայում 58 տարեկան հասակում։ Կան լուրջ ապացույցներ, որ Գուլարտը թունավորվել և սպանվել է «Գոնդոր» գործողության շրջանակներում, որը Լատինական Ամերիկայի մի շարք երկրների հետախուզական ծառայություններն իրականացրել են ընդդիմադիր քաղաքական գործիչներին ոչնչացնելու համար։
Գուլարտի հետ միասին դավադրության զոհ է համարվում Բրազիլիայի մեկ այլ նախկին նախագահ՝ Կուբիչեկը, որը մահացել է 1976 թվականին ավտովթարից։ Գուլարտի մահը հետաքննվում է նրա հարազատների խնդրանքով, 2013 թվականին նրա աճյունն այս նպատակով արտաշիրիմվել է[6]։ Երկու սպանությունները, իբր, պատվիրել է ռազմական խունտայի հովանավորյալը, այն ժամանակ Բրազիլիայի նախագահ Էռնեստո Գեյզելը[7][8][9]։
{{cite web}}:Unknown parameter|deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն){{cite web}}:Unknown parameter|deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն){{cite web}}:Unknown parameter|deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն (link){{cite web}}:Unknown parameter|deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն) | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են«Խոաո Գուլարտ» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||
