Movatterモバイル変換

Jump to content

Իոնային կապ

Փոխել հղումները

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Իոնային կապ,քիմիական կապ առաջանում է միայն այն ատոմների միջև, որոնցէլեկտրաբացասականության տարբերությունը շատ մեծ է։ Եթե այդ տարբերությունը 1.7 և ավելի միավոր է, ապաէլեկտրոնը մի ատոմից գրեթե ամբողջությամբ է անցնում մյուս ատոմին, և գոյանում են իոններ^[1]։

Կապի առաջացումը

[խմբագրել |խմբագրել կոդը]

Իոնային կապի առաջացումընատրիում ևքլոր տարրերի միջև, որոնց էլեկտրաբացասականությունների տարբերությունը հավասար է՝ 3,16-0,93 = 2,23։Իրար մոտենալիսքլորի ատոմընատրիումի ատոմից վերցնում է մեկէլեկտրոն, որի հետևանքով և՛ առաջինը, և՛ երկրորդը ձեռք են բերումազնիվ գազերի էլեկտրոնային փոխդասավորություն (մեկը՝նեոնի, մյուսը՝արգոնի)։

$Na^{\circ }-1e^{-}\rightarrow Na^{+}$

$Cl^{\circ }+1e^{-}\rightarrow Cl^{-}$

$Na^{+}+Cl^{-}\rightarrow NaCl$

Գոյացած իոնների միջև առկա է էլեկտրաստատիկ ուժեղձգողության ուժ, որը և կոչվում էիոնային կապ։

Ատոմների փոխազդեցություն

[խմբագրել |խմբագրել կոդը]

Իոնային կապն առաջանում է I և II խմբերի բնորոշ մետաղների ( $N a {\displaystyle Na}$ , $K {\displaystyle K}$ , $C a {\displaystyle Ca}$ , $M g {\displaystyle Mg}$ և այլն) և VI ու VII խմբերի բնորոշ ոչմետաղների ( $F {\displaystyle F}$ , $C l {\displaystyle Cl}$ , $B r {\displaystyle Br}$ , $O {\displaystyle O}$ , $N {\displaystyle N}$ և այլն) ատոմների միջև։ Տարրերի էլեկտրաբացասականության տարբերության նվազման հետ քիմիական կապի իոնականությունը պակասում է, և սկսում է գերակշռելկովալենտ կապը։

Իոնային կապ կարող է լինել ոչ միայն երկտարր միացություններում, ինչպիսիք են՝ $N a C l {\displaystyle NaCl}$ , $CaF_{2}$ , $C s B r {\displaystyle CsBr}$ , այլև բազմատարր միացություններում, օրինակ՝ $NaNO_{3}$ , $KClO_{4}$ , $MgSO_{4}$ , $N a O H {\displaystyle NaOH}$ և այլն։

Իոնային բյուրեղացանց

[խմբագրել |խմբագրել կոդը]

Նկար 1. $N a C l {\displaystyle NaCl}$ -ի (ա) և $C s C l {\displaystyle CsCl}$ -ի (բ) իոնային բյուրեղացանցերի գծապատկերները

{\displaystyle NaCl} — Նկար 1. $N a C l {\displaystyle NaCl}$ -ի (ա) և $C s C l {\displaystyle CsCl}$ -ի (բ) իոնային բյուրեղացանցերի գծապատկերները

Այն միացությունները, որոնցում գոյություն ունի իոնային կապ, առաջացնում են իոնային բյուրեղացանց։ Օրինակ՝նատրիումի քլորիդի բյուրեղացանցն իոնային է, որում յուրաքանչյուր $Na^{+}$ իոն շրջապատված է $6Cl^{-}$ իոնով, և նույն ձևով յուրաքանչյուր $Cl^{-}$ իոն՝ $6Na^{+}$ իոնով (նկար 1, ա)։Նատրիումի քլորիդի բյուրեղացանցի երկրաչափական պատկերը խորանարդ է։

Իոնային կապի կարևոր առանձնահատկությունն է ուղղորդվածություն և հագեցվածություն չունենալը։ Սրանք պայմանավորված են հենցիոնի բնույթով։

Իոնիլիցքը գնդային մակերևույթի վրա բաշխված է հավասարաչափ, այդ պատճառով իրէլեկտրական դաշտի ազդեցությունը հավասարապես է տարածում բոլոր ուղղություններով։ Գոյություն չունի որևէ արտոնյալ ուղղություն, որով իոնը կապվի միայն մեկ իոնի հետ։ Իոնը միևնույն ուժով կարող է ձգել հակառակ լիցք կրող իոններ բոլոր ուղղություններով։ Ուրեմն իոնային կապը ուղղորդվածություն չունի։ Դա հանգեցնում է այն բանին, որ իոնային կապը չունի նաև հագեցվածություն։Նատրիումի և ցեզիումի քլորիդների (ա, բ) բյուրեղացանցերի օրինակը դրա վկայությունն է։

Իոնային բյուրեղացանց ունեցող նյութերը, շնորհիվ իոնային կապի մեծ ամրության, բնութագրվում են հալման բարձրջերմաստիճանով։ Դրանց բնորոշ է նաև որոշ կարծրություն։

Տես նաև

[խմբագրել |խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել |խմբագրել կոդը]

↑«Ionic Bond».IUPAC Compendium of Chemical Terminology, 3rd ed. (անգլերեն). The International Union of Pure and Applied.Արխիվացված օրիգինալից 2023-12-04-ին. Վերցված է2024-02-11-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են«Իոնային կապ» հոդվածին։

Բառարաններ և հանրագիտարաններ	Բրիտանիկա ·Մեծ նորվեգական

Չափորոշչային վերահսկողություն	GND: 4290337-3 ·Microsoft: 2182769

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Իոնային_կապ&oldid=10525822» էջից

Կատեգորիաներ:

Թաքցված կատեգորիա:

CS1 անգլերեն աղբյուրներով էջեր (en)

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp