|
|---|
 Եգիպտերենով գրված պապիրուս |
| Տեսակ | մեռած լեզու և հին լեզու |
|---|
| Ենթադաս | Egyptian? |
|---|
| Երկրներ | Մինչ- ևԴինաստիական,Հելլենիստական,Հռոմեական,Բյուզանդական,Արաբական Եգիպտոս |
|---|
| Լեզվակիրների թիվը | հասնում էր մի քանի հարյուր հազարի[1] |
|---|
| ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի լեզվի կարգավիճակ | 6 մեռած |
|---|
| Դասակարգում | Աֆրասիական մակրոընտանիք- Եգիպտական ընտանիք (վաղ հնդեգիպտերեն,հին եգիպտերեն, միջին եգիպտերեն, նոր եգիպտերեն, ուշ միջին եգիպտերեն, դեմոտիկյան, պտոլեմեևյան,ղպտիերեն)
|
|---|
| Գրերի համակարգ | |
|---|
| IETF | egy |
|---|
| ԳՕՍՏ 7.75–97 | հին 187 |
|---|
| ISO 639-2 | egy |
|---|
| ISO 639-3 | egy |
|---|
 Egyptian language Վիքիպահեստում |
Եգիպտերեն,հին եգիպտացիների լեզուն։ Պատկանում էսեմա-քամյան ընտանիքի քամյան ճյուղին։ Մ․ թ․ 5-րդ դարից՝ մեռած լեզու։ Գրավոր աղբյուրները հայտնի են մ․ թ․ ա․ 4-րդ հազարամյակից։ Զարգացման հիմնական փուլերն են՝ հին եգիպտերեն (մ․ թ․ ա․ 32-22-րդ դարեր), միջին կամ դասական եգիպտերեն (մ․ թ․ ա․22-16-րդ դարե), նոր եգիպտերեն (մ․ թ․ ա․ 16-8-րդ դարեր), դեմոտական եգիպտերեն (մ․ թ․ ա․8-րդ դարից-մ․ թ․ 5-րդ դարեր)։ Մ․ թ․ մոտ3-րդ դարում սկսում է ձևավորվել ղպտիերենը։ Հնչյունական համակարգը քիչ է ուսումնասիրված։ Եգիպտերենի գրության մեջ ձայնավորները չեն արտահայտվել։ Կողմնակի տվյալներից (․ղպտիական, հունական, տառադարձումներ և այլն) ենթադրում են, որ միջին եգիպտերենը ունեցել է երեք հիմնական ձայնավոր։ Վանկը սկսվել ու ավարտվել է մեկական բաղաձայնով։ Բացվանկային ձայնավորը երկար է հնչել, փակվանկայինը՝ կարճ։ Շեշտը դրվել է հիմնականում վերջին, մասամբ՝ վերջընթերվանկում։ Ունեցել է մոտ 3200արմատ։ Բառակազմությունը սովորաբար կատարվել է մասնիկավորմամբ, բառիմաստների տարբերակումը՝ նաև ներքին թեքումով (արմատահնչյունի փոփոխությամբ)։ Քերականական կարգերից են եղել սեռը (արական և իգական), թիվը (եզակի, երկակի, հոգնակի), մասնիկավորմամբհոլովումը բացակայել է։ Բայը ունեցել է երկու սեռ՝ ներգործական և կրավորական։ Խոնարհման համակարգին առավել բնորոշ են կերպային, քան ժամանակային տարբերակումները։ Նոր եգիպտերենում գոյացել են որոշյալ և անորոշ առումների կարգեր։ Հին եգիպտացիները նախապես գործածել են պատկերագիր, ապա՝ հնչյունագրի զարգացում ապրող գաղափարագիր։
- ↑Каммерцелль Ф.Периодизация египетского языка (вступительная статья к словарю —Hannig R. Grosses Handwörterbuch Ägyptisch-Deutsch. 2. Aufl. Mainz, 1997. S. XXV-XXVII.).
- Петровский Н․ С․, Египет–ский язык, Л․, 1958;
- Коростовцев М․ А․, Египетский язык, М․, 1969;
- L е f е- bvre G․, Grammaire de l’egyptien clas- sique, Le Caire, 1955;
- Gardiner A․, Egyptian Grammar, L․, 1957․
Բառարաններ և հանրագիտարաններ | |
|---|
| |
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկվածՀայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 3, էջ 467)։ |
|
|---|
| Գլխավոր
թեմաներ | | |
|---|
| Պատմական
շրջաններ | |
|---|
| | Այլ | |
|---|
| | Ցանկեր | |
|---|
| |
|
