«Գիլդա»[7] (անգլ.՝Gilda),Նուար ֆիլմ, նկարահանված ԱՄՆ-ում 1946 թվականին, սիրայինմելոդրամայի ժանրում, ռեժիսորՉարլզ Վիդորի կողմից։ «Հոլիվուդի ոսկե դարաշրջանի» ճանաչված ֆիլմերից մեկն է, որում 1940-ականների հայտնի կինոաստղՌիտա Հեյուորթը կատարել է իր ամենանշանավոր/ամենաճանաչված դերը։
2013 թվականին ֆիլմը ներառվել էԱմերիկայի Միացյալ Նահանգների ազգային կինոռեգիստրի մեջ։
Ջոնի Ֆարելը ամերիկացի մանր խաղամոլ է, ով վերջերս ժամանել էԲուենոս Այրես, ինչպես միշտ խարդախությամբ մեծ գումարներ է շահել՝ կրեպս խաղալով։ Փողոցում նրան փորձել են կողոպտել։ Կողոպուտից նրան փրկել է բոլորովին անծանոթ մի մարդ Բալին Մանդսոն անունով։ Մանդսոնը Ֆարելին պատմում է անօրինական խաղատան մասին, որտեղ նա կարող է խաղալ, բայց զգուշացնում է այնտեղ խաբելու մասին։ Հայտնվելով կազինոյում՝ Ֆարելը անտեսում է իրեն տրված խորհուրդը, խաբում է բլեքջեք խաղալիս, և երկու օգնականներ նրան տանում են կազինոյի սեփականատիրոջ մոտ, որը, պարզվում է, հենց նրա փրկիչ Մանդսոնն է։
Մանդսոնը մեկնում է գործերով, և երբ վերադառնում է, նա Ֆարելին ներկայացնում է իր նոր կնոջը՝ Գիլդային, ում հետ կարճ հանդիպումից հետո նա ամուսնացել է։ Ջոնին և Գիլդան՝ նախկինում ամուսին ու կին, անմիջապես ճանաչում են միմյանց, սակայն, երբ Մանդսոնը հարցնում է, թե արդյոք նրանք ճանաչում են միմյանց, երկուսն էլ բացասական են արձագանքում։ Մանդսոնը Ֆարելին հանձնարարում է հոգ տանել Գիլդայի մասին։ Ջոնին և Գիլդան փոխադարձ հակակրանք են ցուցաբերում միմյանց նկատմամբ, հակակրանք, որի հետևում թաքնված է ոչ ամբողջությամբ մարած սերը։ Գիլդան թեթևամիտ է վարվում տղամարդկանց հետ՝ Ջոնիին նյարդայնացնելու բացահայտ նպատակով, սրան ի պատասխան՝ նա գնալով ավելի ու ավելի հեգնական ու անհանդուրժող է դառնում նրա հետ։
Մանդսոնին այցելում են երկուգերմանացի գործակալ-ներկայացուցիչներ։ Նրանց կազմակերպությունը ֆինանսավորում էվոլֆրամիկարտելը, որը, որպեսզի թաքցնի կարտելի կապը գերմանացիների հետ, փաստագրված է Մանդսոնի վրա։ Նրա կառավարիչները որոշել էին, որ այժմ, երբԵրկրորդ համաշխարհային պատերազմը ավարտվել է, նրանք կարող են իրենց վերահսկողության տակ վերցնել ամբողջ կարտելը։ Սակայն Մանդսոնը հրաժարվում է իրենց փոխանցել իր սեփականության իրավունքը։ Արգենտինայի ոստիկանությունը կասկածանքով է վերաբերվում գերմանացիներին և գործակալ Օբրեգոնին հանձնարարում է նրանց մասին տեղեկություններ ստանալ Մանդսոնի առաջին օգնական Ֆարելից։ Սակայն, նա ոչինչ չգիտի իր հովանավորի գործունեության այդ կողմի մասին։ Գերմանացի-ներկայացուցիչները վերադառնում են կազինո ամենամյա կառնավալի ժամանակ և փորձում են վախեցնել Մանդսոնին, որպեսզի ստանան նրա համաձայնությունը։ Դրա արդյունքում կրակոցներ են սկսվում, և Մանդսոնը սպանում է նրանցից մեկին։
Ֆարելը շտապում է Գիլդային տանել ապահով տեղ՝ Մանդսոնի տուն, որտեղ նրանք հերթական անգամ վիճում են։ Նրանց փոխադարձ նախատինքներն ու հավերժական ատելության հավաստիացումներն ավարտվում են կրքոտ համբույրով։ Նրանք լսում են մուտքի դռան շրխկոցը և հասկանում են, որ Մանդսոնը գաղտնալսել է և այժմ ամեն ինչ գիտի իրենց մասին։ Ֆարելը, ունենալով մեղքի զգացում, հետևում է իր ղեկավարին դեպի իրեն սպասող մասնավոր ինքնաթիռը։ Ինքնաթիռը բարձրանում է օդ, բայց հետո հանկարծակի պայթում է և ընկնում օվկիանոսը։ Ֆարելը, ով տեսել է այս ամենը, որոշում է, որ Մանդսոնն ինքնասպան է եղել։
Գիլդան ժառանգում է իր մահացած ամուսնու ունեցվածքը։ Նա ամուսնանում է Ֆարելի հետ, բայց անմիջապես բացահայտվում է, որ Ջոնին ամուսնացել է նրա հետ միայն Մանդսոնի հետ դավաճանության համար տանջելու և վրեժ լուծելու համար։ Նա բոլորովին արհամարհում է Գիլդային, սակայն նրան տանջելու համար իր մարդկանց է ուղարկում, որպեսզի օր ու գիշեր հսկեն նրան։ Գիլդան ևս մեկ անգամ փորձում է փախչել ցավոտ ամուսնությունից, սակայն Ֆարելը, որն այժմ հարուստ և հզոր է, խանգարում է դրան։
Օբրեգոնը առգրավում է անօրինական խաղատունը։ Այդ առիթով նա ասում է Ֆարելին, որ Գիլդան երբեք այնքան թեթևամիտ չի եղել, որ դավաճանի իր ամուսնուն, ո՛չ Մանդսոնին, ո՛չ էլ իրեն, դրանով իսկ Ֆարելին դրդելով հաշտվել իր հետ։ Ավելի ուշ հայտնվում է կենդանի Մանդսոնը, և ասում, որ ինքնասպանությունը կեղծվել է նրա կողմից։ Մանդսոնը հանում է ատրճանակը և փորձում է սպանել Գիլդային և Ֆարելին, բայց բարմեն քեռի Պիոն նրանից առաջ է անցնում՝ մահացու վիրավորելով նրան փոխհրաձգության ժամանակ։ Երբ ոստիկանությունը ժամանում է, Ջոնին փորձում է իր վրա վերցնել սպանության մեղքը, սակայն Օբրեգոնը հրաժարվում է ձերբակալել նրան՝ բացատրելով, որ Մանդսոնը վաղուց օրինական մահացած է։ Ֆարելը Օբրեգոնին տալիս է մեղադրական փաստաթղթեր Մանդսոնի սեյֆից, ինչից հետո Ֆարելը և Գիլդան հաշտվում են։
«Գիլդա» ֆիլմից մի տեսարան, որտեղ Հեյուորթի հերոսուհին հանում է ձեռնոցը, թվում էր անպարկեշտ գրաքննություն իսպանացի բռնապետՖրանկոյի օրոք, և ֆիլմը, որի պրեմիերան կայացել է Իսպանիայում 1946 թվականին, արգելվել էր դիտել[8]։ Այս փաստն էլ ավելի մեծ հետաքրքրություն առաջացրեց ֆիլմի նկատմամբ, այնքան, որ առասպել հայտնվեց, թե իրականում Գիլդան «ամբողջովին մերկացել է, պարզապես գրաքննությունը այն ջնջել է»[8]։
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են«Գիլդա» հոդվածին։ |
| ||||||||||
