Nil
Nil wAssuanje z pusćinu w pozadku |
| ćeče přez | Burundi,Ruandu,Tansaniju,Ugandu,Južny Sudan,Sudan,Egyptowsku |
| žórło | Luvironza (najdlěši přitok w Ruandźe a Burundiju)
(3° 54′ 47″ J,29° 50′ 22″ W-3.913055555555629.839444444444 ) |
| wysokosć | 2700 m |
| wuliw | sewjernjeKaira doSrjedźneho morja
(31° 0′ 0″ S,31° 0′ 0″ W3131Koordinaty:31° 0′ 0″ S,31° 0′ 0″ W ) |
| wysokosć | 0 m |
| spad rěki | 0,39 m/km |
| rěčina | Běły Nil,Módry Nil,Kagera |
| dołhosć | 6852 km |
| přestrjeń rěčiny | 3.255.000 km² |
Nil (arabsce النيل,an-Nīl) jewulkorěka na sewjerowuchodźeAfriki a ze 6852 kilometrami před južnoameriskimAmaconasom najdlěša rěka na swěće. Wužórli so w horinachRuandy aBurundija w regionje centralnoafriskich wulkich jězorow a běži přezTansaniju, hdźež zastarujeViktoriaski jězor z wodu, dale přezUgandu,Južny Sudan,Sudan aEgyptowsku hač kSrjedźnemu morju, do kotrejž so ze 24.000 km² wulkejdeltu wuliwa. Při Nilu namakaja so třistolicy:Juba,Khartum aKairo kaž tež wjetšina staroegyptowskich pomnikow.
Jako jenička rěka swěta přeprěkuje cyłkownysubtropiske suche pasmo a zdobom zeSaharu najwjetšupusćinu nazemi. Wosebite kajkosće rěki běchu zakład nastaća jedneje z prěnich wysokich kulturow čłowjestwa w Egyptowskej. Hač do dźensnišeho hraje Nil jako jenička wulka rěka w hewak suchim kraju wulku hospodarsku rólu.
Dla wuparjowanja a wužiwanja Niloweje wody za powodźenje ratarskich płoninow docpěja jenož 1250 m³/s rěčny delta, napřećo čemuž ma Amaconas 200 króć wjetše mnóstwo wody.
Poprawny Nil nastanje hakle pola sudanskeje stolicy Khartum zBěłeho aMódreho Nila, při čimž je druhi – zEtiopiskeje pochadźacy – krótši, ale bohatši na wodu. Wódny staw Nila so wot lěta na lěto přeměnjuje, štož je wosebje za wot Niloweje wody wotwisnu Egyptowsku problematiske a sčasami zwadny dypk mjez krajemi při hornim Nilu a tutymi při delnim běhu. Zo bychu móhli staw wody lěpje regulować a katastrofalnym powodźenjam kaž tež suchoće zadźěwali, natwarichu w 1960tych lětach na juhu EgyptowskejeAssuansku rěčnu zawěru zNasserowym jězorom kaž tež dalše rěčne zawěry.
