Madhjamika (sanskrt: माघ्यमक) je školabudističke filozofije koju je utemeljioNagarđuna (oko150. godine) i čije središnje učenje predstavlja ispraznost (šunjata) svih empirijskih pojmova, kao što jedhama, ilipet sastojaka egzistencije koje zastupateravada. Zboga firmacije principa šunje škola madhjamike je poznata i kaošunjavada.[1]
Shvaćanja o šunjati se sreće već u literaturi prađna-paramite; Nagarđuna je to shvaćanje preformulirao postavivši temelje novoj školi budističke filozofije. Kritika koju je ovamahajanska škola usmjerila protiv teravade odnosila se na nedosljednostabhidhamine metode analize pojmova. Iako je odbacivao predstavu o stvarnom, vječno postojećem stanju i raščlanjivao ljudsku jedinku nakhande, a khande na dhame, ovaj metod se ipak zaustavio kod dhami, potvrđujući njihovo postojanje. Prema madhjamiki radi se o proizvoljnom zastoju u analitičkoj metodi; i dhame su predstavljale pojmove koji se moraju shvatiti samo kao privremene stanke u analitičkom procesu. Po madhjamiki, nidhame ne posjedujurealnost jer je ona istinski prazna (šunja) od svih pojmovnih konstrukcija. Dhame nemaju zasebnu prirodu kao što se to tvrdi u theravadi - nju posjeduje samo Apsolut. Madhjamika je na taj način predstavljala doktrinu o Apsolutnom koje se može ostvariti samo kroz prađnu, t.j. mudrost, ili intuiciju.[1]
Škola madhjamike je smatrala da se ovo shvaćanje nalazi između doktrine koja potvrđujejastvo (atman), i teravadinske doktrine koja odbacuje jastvo (nairjatman); otuda naziv „srednji put“ (madhjamika daršana), po kome je ova škola postala poznata. Taj naziv, pak, izgleda nije koristio sam Nagarđuna, a ni njegov suvremenikArjadeva. Nakon što su Nagarđuna i Arjadeva formulirali središnje načelo madhjamike, uslijedila su tri razvojna stupnja, i to: (1) razdvajanje u dvije škole, prasangiku, koju je predstavljao Budhapalita, i svatantriku, koju je zastupao Bhavaviveka; (2) potom, u ranom VII. stoljeću Ćandrakirtijevo ponovno afirmira istrajnije prasangike ili metoda "reductio ad absurdum" kao norme za madhjamiku, i (3) na kraju stapanje madhjamike sa školomjogačare, koje su obavili Šantaraksita i Kamalašila[2] Ovaj oblik madhjamike postao je prevladavajuća filozofija utibetanskom budizmu.
