Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Jump to content
Wikipedia
Ronsee

Cornish

Ass Wikipedia.
Cornish
Kernewek, Kernowek, Curnoack
Goll er loayrt aynsReeriaght Unnaneyssit
ArdYn Chorn
Earroo loayreyderyn557 (2011)[1]
Kynney çhengeyInd-Oarpagh
Staydys oikoil
Çhengey oikoil aynsveg
Fo stiurey ecKescowethyans an Taves Kernowek
Coadyn çhengey
ISO 639-1kw
ISO 639-2cor
ISO 639-3cor
Nodyn: Foddee vel cowraghyn sheeanaghASE aynsUnicode er yn duillag shoh.

TaCornish nyKernowish (Cornish:Kernewek/Kernowek aynsCummey Screeudeyrys Bun-towshanit;Kernewek aynsCC asKK;Kernowek aynsCCL asKB; asCurnoack aynsCYA) nyçhengey Cheltiagh ta loayrit 'syChorn. Hannee yn çhengey myr çhengey yn phobble ayns rheynnyn ny Corn derrey jerrey yn18-oo eash, agh veih toshiaght y20-oo eash ta deiney ennagh jannoo eiyrtysyn ee y aavioghey.

Stayd roie

[reagh |edit source]

Çhengey aavioghit

[reagh |edit source]

Rere studeyrys liorish Kenneth McKinnon 'sy vlein 2000, va Cornish ghlane ec mygeayrt 300 dooinney. Agh rere speeideilys yn aavioghey t'eh oolit dy vel Cornish ghlane ec 2,000 dooinney 'sy vlein 2008, as va ram sleih fo jeih bleeaney as feed er nyn droggal ayns Cornish asBaarle.

Ta'n çhengey ry-akin ayns enmyn ynnydyn er feie yn choontae, as ta tustey mie ny çhengey cur cooney da deiney as ad jannoo eiyrtys toiggaltys y chur orroo. Ta enmyn Cornish ymmydit myr enmyn paitçhyn, beiyn, thieyn, as baataghyn. Ta ram lettyraght ry-gheddyn ayns Cornish jiu, as she bardaght ygenre smoo scanshoil.

Rang-oardraghey

[reagh |edit source]

Shennaghys

[reagh |edit source]

Haink y Phrota-Chornish gys kione ny yei scarrey magh ny Brythonee aynsSomerset,Dorset,Devon asy Chorn veih ny Brythonee elley aynsBretin liorishCah Deorham 'sy vlein577. Rere mooadagheyWessex harrish ny h-eashyn ny yei, va'n thalloo fo stiurey ny Brythonee Heear Yiass ny sloo as ny sloo. 'Sy vlein927, hugAthelstan ny Celtiee heear yiass magh assExeter as ren eh joarey ass yTamer eddyrExeterAnglo-Hostynagh asy ChornCheltiagh. Ny yei shen, hoshee yn çhengey gaase, as 'sy vlein 1300 va mygeayrt 38,000 loayreyderyn jeh'n çhengey. Rieau neayr's shen, huitt y mooad loayreyderyn ayns ny bleeantyn ny lurg:

BleinELQBleinELQ
105016,00015,00095%145062,00033,00054%
111021,00020,00094%150069,00033,00048%
115028,00026,00093%155076,00030,00040%
120035,00030,00086%160084,00022,00026%
125043,00034,00079%165093,00014,00015%
130052,00038,00073%1700106,000  5,000  5%
135048,00032,00067%1750140,000beggan beg>0%
140055,00034,00061%1800192,000neunhee  0%

Noteyn:E = ooley yn phobble 'sy Chorn;L = ooley loayreyderyn ny Cornish;Q = Cornisheyryn 'sy cheead

T'ad focklyn ayns laue-screeuynLadjyn yn obbyrDe Consolatione Philosophiae liorishBoethius veih'n vlein 525 ny kied focklyn ayns Cornish, as eh jannoo ymmyd jeh ny focklynud rocashaas, ny "v'eh (yn aigney) dwoaie da ny h-ynnydyn dorraghey".[2][3]

Scughey yn joarey çhengagh 'sy Chorn 1300-1750

Sheeanaghtys as sheeanchoryssaghtys

[reagh |edit source]

Ta fockley magh ny Cornish tradishoonagh ny red far-vriwnyssagh, agh ta coardailys son y chooid smoo rish sheeanchoryssaghtys ny Cornish Aavioghit.

Corocklyn

[reagh |edit source]

Shoh taabyl ny Cornish Aavioghit myr ta moyllit son fockley magh chairscreeu ny Cornish Cho-unnaneyssit Lhiasit (CCL), as jannoo ymmyd jeh cowraghyn veih'nAbbyrlhit Sheeanchoryssaghtys Eddyr-ashoonagh (ASE).

 Daa-veillaghMeill-eeacklaghFeeacklaghCooyl-eeacklaghLurg-chooyleeacklaghCleaoilMeill-choghooysaghCoghooysaghSluggidagh
Bleaystaghp  b  t  d   k  g 
Stronnaghm  n   ŋ 
Screebagh f  vθ  ðs  zʃ  ʒ  xh
Faggyssaght   ɹ jʍ  w  
Faggyssaght
lhiattagh
   l     

Breeocklyn

[reagh |edit source]

Shoh taabylyn ny Cornish Aavioghit myr ta moyllit son fockley magh cairscreeu ny Cornish Cho-unnanaghit Lhiasit (CCL), as jannoo ymmyd jeh cowraghyn veih'nAbbyrlhit Sheeanagh Eddyr-ashoonagh (ASE).

Breeocklyn giare
 TosheeMeanaghCooyl
Doonty  
Lieh-ghoontɪ ʊ
Eddyr ə 
Eddyr-oshlitɛœ ɔ
Lieh-oshlitæ  
Foshlita ɒ
Breeocklyn foddey
 TosheeCooyl
Doont
Eddyr-ghoontøː 
Eddyr-oshlit ɔː
Lieh-oshlitæː 
Foshlit ɒː

Sambylyn

[reagh |edit source]

Taabyl cosoylaght

[reagh |edit source]

Ta'n taabyl shoh cosoylaghey focklyn Cornish ennagh (screeuit ayns cairscreeuyn CYA, Kernewek Kemmyn as CSB) lesh corrymyn rish ny çhengaghyn Celtiagh elley.

Cornish (CYA)Cornish (KK)Cornish (CSB)BretnishBritaanishYernishGaelg AlbinaghGaelg
KernowekKernewekKernewek, KernowekCernywegKerneveuregCoirnisCòrnaisCornish
gwenenengwenenenngwenenengwenynengwenanennbeachseillean, beachshellan
chayr, cadarkadorkador {cador}cadairkadorcathaoircathaircaair
cueskeuskeuscawskeuzcáiscàisecaashey
mesporthyn-mesyn-mesallanfaer-maezbealach amachdol a-machdorrys magh
codhakoedhakodha {codha}codwm, disgyn, syrthio, cwympo,kouezhañtittuiteamtuittym
gavargavergavergafrgavrgabhairgobhargoayr
chychichi, cheititigh/teachtaighthie
gwuesgweusgweusgwefusgweuzbruasbilemeill
aberaberaberaberaberinbhearinbhirinver
nyverniverniverrhif, niferniveruimhiràireamhearroo
perenperennperengellygen, perenperennpiorrapeurpeear
scolskolskol {scol}ysgolskolscoilsgoilscoill
megymegimegi {-y}ysmygumogediñcaithsmoctoghtaney
sterensterennsterenserensteredennréaltreulrollage
hedhywhedhywhedhywheddiwhizivinniuan-diughjiu
whybanahwibanahwibana {whibana}chwibanuc'hwibanatfeadaílfeadanfeddan
whelhwelhwel {whel}chwarelarvezcairéalcoireallquarral

Raaghyn cadjin

[reagh |edit source]

Ta lettyraght as fockley magh ny raaghyn shoh heese gollrish bun-towshanynChernewek Kemmyn:

CornishASEGaelg
Myttin da[ˈmɪttɪn ˈdaː]"moghrey mie"
Dydh da[ˈdɪːð ˈdaː]"laa mie"
Fatla genes?[ˈfatla ˈgɛˑnɛs]"kys t'ou?"
Yn poynt da, meur ras[ɪn ˈpɔjnt ˈdaː mœːr ˈraːs]"Dy mie, gura mie ayd"
Py eur yw hi?[ˈpɪː ˈœːr ɪw hiː]"Cre'n traa t'eh?"
Ple'ma Rysrudh, mar pleg?[ˈplɛː maː ˈrɪˑzrɪð mar ˈplɛːg]"C'raad ta Rysrudh, my sailliu?"
Yma Rysrudh ogas dhe Gambron, heb mar![ɪˈmaː ˈrɪˑzrɪð ˈɔˑgas ðɛ ˈgamːbrɔn hɛb ˈmaːr]"Ta Rysrudh faggys da Kammbronn, myrchaagh!"

Jeeagh er neesht

[reagh |edit source]

Imraaghyn

[reagh |edit source]
  1. "Number of Welsh, Gaelic, Irish and Cornish speakers from the 2011 Census".Office of National statistics. 9 June 2017. Feddynit magh er2 June 2018.
  2. "Oxford scholars detect earliest record of Cornish". Er ny hashtey veihyn lhieggan bunneydagh er 2015-05-25. Feddynit magh er2008-09-21.
  3. Sims-Williams, P. 'A New Brittonic Gloss on Boethius: ud rocashaas', Cambrian Medieval Celtic Studies 50 (Geurey 2005), 77-86.

Noteyn

[reagh |edit source]

Kianglaghyn çheumooie

[reagh |edit source]
Wikipedia
TaWikipedia ry-gheddyn aynsCornish foast

Stoo biblagh

[reagh |edit source]

Fockleyryn

[reagh |edit source]
Aahroggit
Celtiagh Mooarheeragh
Celtiagh Ellanagh
Brythonagh
Aahroggit
Brythonagh Heear Yiass
Brythonagh Heear
Pictish
Çhengaghyn Gaelgagh
Gyn fys
Mestit
Ardjyn çhengoaylleeagh
Thum-ynsagh
Adsyn ayns clouiddaalagh, t'ad taishbyneyçhengaghyn marroo ny shennayragh
Shenn Cheltiee
asStudeyrys Celtiagh
Sleih
Credjue
Feayn-skeealleydaght
Sheshaght
Ellyn
Celtiee Yeianagh
as
Aavioghey Celtiagh
Çhengaghyn
Ellanagh
Mooarheeragh
Feaillaghyn Celtiagh
Rollaghyn
Gurneil eaghtyrys: AshoonaghReagh eh shoh ec Wikidata
Feddynit ass "https://gv.wikipedia.org/w/index.php?title=Cornish&oldid=361160"
Ronnaghyn:
Ronney follit:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp