Ko tetã oiko chugui peteĩtavakuairetãmburuvicharapépe, ijyvy oñemohenda 12 tetãvore rehe (vilayats) ha peteĩ tavakuairetã hekosãsóva,Karakalpakitã. Uvekitã tavusu ha itáva orekovéva tapichakuéra nikoTaskent.
Ko tetã yvy apekue oĩ kuri Mburuvisamánida poguýpe ha upéiñemoñanga timúrida oñembojára hese. Saro'y XVI aja oguahẽ heta uvéko ypykue (upe jave ono'õ hikuái ñembyaty ova memévare) ha oñembojára hikuái ko yvy apekuére, umíva oñe'ẽ peteĩTuykiañe'ẽ ymaguare. Ko'ãga hetaite ko tetãygua oñe'ẽ gueteriUvekitãñe'ẽ, kóva niko oĩTuykía ñe'ẽnguéra apytépe.
Uvekitã ho'a Rrúsia mburuvi poguýpe saro'y XIX-pe ha1924 oiko chugui peteĩ Tavakuairetã Soviétiko, ko tetã joatýpe ojeheróvaURSS. Ko tetã osẽRrúsia poguýgui ha oñemosãso jasypakõi1991-me, URSS oñembovo rire.
Uvekitã omboguata iviru remimono'õ ojapo ha omosẽ ijyvýgui reside en la producción de diversas materias primas, comomandyju,itaju,uránio hagas natural. Ko tetã rekuái omomarandúramo jepe oipe'ase iñemu rembiapo, oiko hag̃ua chugui tetã iñemu rembiapo sãso'ỹ (economía de libre mercado), ko'ãga jepe, ojehecha gueteri heta jejoko ha tekorã hatã ndohejáiva ñoñemu ha omomombyry umi pytagua omoñemúva. Oĩ atyvete heta tetãguágui oñe'ẽ naiporãiha mba'éichapa Uvekitã oñangareko hetãyguatekoiterapére.[4]
