Sa'ary XX mbytépe, yvypóra ohupyty peteĩha jey mba'aporekokuaa iporãva ohejávo Yvy ha ohesa'ỹijóvo arapy.Mba'aporekokuaa ha'e pe tembiapo tuichakue oñeme’ẽ hag̃ua mba’erepy oñeikotevẽvayvypóra rekove oikove ha oñemohenda porã hag̃ua.[1]
Yvypóra oiporúva mba'aporekokuaa oñepyrũ omoambuévo umi hekoha mba'e hembiporurãme. Umi mba'e ojejuhúvamarandeko-mboyve aja ikatuha ojapotata ombohetave tembi'u, péicha ojejapo rireapajere oipytyvõ yvypórape oviaha ha omoporã hag̃ua hekoha. Umi mba'e ojejapóva mba'aporekokuaa rupive nda'areguasúi, umíva apytépe pekuatiajopyha,pumbyry haInternet, omboguejy umi mba'e ojokóva chupekuéra oñekomunika hag̃ua ha oheja yvypórape oñekomunika hag̃ua sãsõme ko yvy tuichakuére. Hákatu ndaha'éi opaite mba'aporekokuaa ojeporúva ojeiko hag̃ua py'aguapýpe. Pemboka oporojukáva ojejapo tembiasakue pukukue javeve, umitakape guive umi tembipu mboka guasu oipurúva tumingue'a rendyry peve.
Mba'aporekokuaa oiko heta hendáichaavano'õme ha ijerére. Heta yvypóra atýpe, mba'aporekokuaa oipytyvõ oñemyatyrõ hag̃uavirurekokuaa ha ikatu oñembohetavejehasa porã. Heta mba'aporekokuaa rembiapokue ojapo umi mba'evai ndojeipotavéiva héravatekohatyai ha ombogue umi tekoha mba'e, ombyaiYvy ha ñanderekoha. Opaichagua tembiapo ojejapóva omoporãve hag̃ua mba'aporekokuaa ombotuichave peteĩ avano'õ rekopýpe ha mba'aporekokuaa pyahu omoheñói jepi porandu pyahúva tekotee rehegua.
