Naceu o25 de novembro de1881 no casarío Brusico de Sotto il Monte, provincia de Bérgamo. Era o cuarto dos trece fillos (e o maior dos homes) que tiveron Giovanni Battista Roncalli e Mariana Mazzola.[2] A súa familia traballaba como labregos nun terreo arrendado; como contraste, o seu predecesorPío XII proviña dunha antiga familia aristocrática italiana, tradicionalmente ao servizo dopapado. No ambiente da súa humilde familia, encabezada polo seu tío avó (e padriño) Zaverio,[3] desenvolveu a súafecristiá.
En1892 entrou no Seminario deBérgamo para cursa-los estudos superiores,[4] grazas á axuda económica do párroco Rebuzzini e de Giovanni Morlani (propietario das terras cultivadas polos Roncalli). No seminario comezou a práctica, que continuaría ata a súa morte, de redactar unhas notas espirituais, que quedaron recollidas no seu"Giornale dell' Anima".[5]
En1905 o bispo de Bérgamo, MonseñorGiacomo Radini Tedeschi nomeouno o seu secretario[7] e o ano seguinte foi encargado da ensinanza deHistoria ePatroloxía no Seminario de Bérgamo. Ocupou estes postos ata a morte en1914 do seu bispo, como sempre lembraría a Monseñor Radini Tedeschi.
Durante aprimeira guerra mundial, exerceu primeiro de sarxento médico e máis tarde de capelán militar.[8] En1921, foi chamado dende Roma polopapaBieito XV para ocupa-lo cargo de Presidente para Italia do Consello Central da Obra Pontificia da Propagación da Fe.[9]
O19 de marzo de1925 Monseñor Angelo Giuseppe Roncalli foi consagrado bispo, e elixiu como lema episcopal"Obedientia et Pax" (obediencia e paz). O papaPío XI nomeouno Visitador Apostólico deBulgaria este mesmo ano, onde permaneceu dez anos. Alí realizou o seu labor apostólico visitando as comunidades católicas e establecendo relacións de respecto e estima con outras comunidades cristiás, en especial daIgrexa Ortodoxa Búlgara.
A súa intervención foi indispensable para socorrer ós xudeus ante a persecuciónnazi.
O mes de decembro de1944 o PapaPío XII nomeouno nuncio apostólico de París. Contribuíu a normaliza-la organización eclesiástica en Francia, desestabilizada polos numerosos bispos que colaboraran cos alemáns. Grazas á súa cortesía, a súa simplicidade e a súa amabilidade puido resolve-los problemas e conquista-lo corazón dos franceses e de todo o Corpo Diplomático.
O28 de outubro de1958, contando con 77 anos, Roncalli foi elixido Papa ante a sorpresa de todo o mundo.[Cómpre referencia] Escolleu o nome de Xoán (nome do seu pai e do patrón da súa vila natal).
Despois do longo pontificado do seu predecesor, os cardeais lle semellaron escoller un papa de transición a causa da súa avanzada idade e da súa modestia persoal. Nin os cardeais nin o resto da Igrexa agardaban que o temperamento ledo, a calidez e a xenerosidade do papa Xoán XXIII seducisen os afectos do mundo dunha forma en que o seu predecesor (con toda a súa sabedoría e santidade) non puido.[Cómpre referencia]
En seguida empezou unha nova forma de facer de Papa. Foi o primeiro Papa, dende1870, que exerceu o seu ministerio de bispo de Roma visitando persoalmente as parroquias da súa Diocese. Ó cabo de dous meses de ser elixido, deu exemplo de obras demisericordia: por Nadal visitou os nenos enfermos dos hospitais Espírito Santo e Neno Xesús; ó día seguinte foi a visita-los prisioneiros do cárcere Regina Coeli.
Na súa primeira medida de goberno vaticano, que o enfrontou co resto dacuria, reduciu os altos salarios (e a vida de luxo que, en bastantes ocasións, levaban os bispos e cardeais). Así mesmo, dignificou as condicións laborais dos traballadores do Vaticano, que ata ese momento carecían de moitos dos dereitos dos traballadores deEuropa, ademais retribuídos con moi baixos salarios por parte do Vaticano.
Tres meses despois da súa elección, o25 de xaneiro de1959, naBasílica de San Paulo Extramuros, ante a sorpresa de todo o mundo anunciou o XXI Concilio Ecuménico -que posteriormente foi chamadoConcilio Vaticano II-, o I Sínode da Diocese de Roma e a revisión do Código de Dereito Canónico.
O2 de decembro de1960 reuniuse no Vaticano durante unha hora coArcebispo de Canterbury, o Reverendísimo Geoffrey Francis Fisher. Era a primeira vez en máis de 400 anos, dende aexcomuñón deIsabel I, que oArcebispo de Canterbury se reunía co Papa. Durante o seu Pontificado nomeou 37 novos cardeais, entre os cales por primeira vez un deTanzania, un xaponés, un filipino e un mexicano.
O papa Xoán XXIII escribiu oito encíclicas en total. O seu maxisterio social nas Encíclicas "Mater et Magistra" e, sobre todo, "Pacem in terris" foi fondamente apreciado. En ambas pastorais insístese sobre os dereitos e deberes derivados da dignidade do home como criatura de Deus.
O11 de outubro de1962 o papa Roncalli abriu oConcilio Vaticano II en San Pedro. Este Concilio cambiaría a face doCatolicismo: unha novaliturxia (máis sinxela e próxima ós fieis), un novo ecumenismo e un novo achegamento ó mundo.
Dende a apertura do Concilio, o papa Xoán XXIII indica a precisa orientación dos obxectivos: non se trataba de definir novas verdades nin condenar erros, senón que era necesario renova-la Igrexa para facela capaz de transmiti-loEvanxeo nos novos tempos, busca-los camiños de unidade dasIgrexas cristiás, procura-lo bo dos novos tempos e establecer diálogo co mundo moderno centrándose primeiro "no que nos une e non naquilo que nos separa".
Ó Concilio foron convidados como observadores, non só membros de tódalas Igrexas cristiás (Ortodoxa, Protestantes e Evanxélicas, en xeral) senón membros de diversos credos dende crentes islámicos ata indios americanos.
O23 de maio de1963 anunciábase publicamente a enfermidade do Papa (cancro de estómago). Xoán XXIII morreu en Roma o3 de xuño de1963. Na memoria de moitos, o PapaXoán XXIII quedou como "o Papa bo" ou como "o Papa máis amado a historia". Os seus restos embalsamados actualmente descansan na Basílica de San Pedro, en Roma.
A causa de beatificación foi introducida polo seu sucesorPaulo VI en1965, despois da clausura do Concilio Vaticano II. O papa Xoán XXIII foi beatificado porXoán Paulo II o3 de setembro de2000, e a súa festa litúrxica quedou fixada o11 de outubro, día da apertura do Concilio Vaticano II.
O30 de setembro do mesmo ano, anunciouse que a cerimonia conxunta de canonización de ambos papas terá lugar en abril de2014.[13]
Finalmente, o27 de abril de2014, ante unha multitume congregada napraza de San Pedro doVaticano, que se estima nuns 800.000 peregrinos chegados de todo o mundo, o papaFrancisco proclamou a canonización de Xoán XXIII, xunto á deXoán Paulo II, pedindo enlatín, coa fórmula ritual, que se inscribise aos dous papas noLibro dos Santos. Foi un día histórico xa chamado "o dos catro papas", xa que, ademais de que Francisco proclamou santos a Angelo Roncalli e Karol Wojtyła, á esquerda do altar onde se concelebrou a misa, estivo o papa eméritoBieito XVI, a quen o papa arxentino abrazou antes de comezar a ceromonia e ao finalizar a mesma. Na homilía da misa, Francisco destacou que ambos os novos santos "restauraron e actualizaron á Igrexa" á súa imaxe orixinal. O papa terminou a cerimonia saudando ás 93 delegacións asistentes, entre as que había 24 xefes de Estado e de Goberno, e entre os que se encontraban os reis deEspaña e deBélxica, ademais dos presidentes deParaguai,Honduras,O Salvador,Ecuador,Albania,Croacia ePolonia, entre outros.[14]
.svg)
