Relación entre a vesícula biliar e o duodeno.3. Condutos hepáticos esquerdo e dereito.4. Conduto hepático común.5. Conduto cístico.6. Colédoco (ou conduto biliar común).7. Ampola hepatopancreática ou de Vater.8. Papila de Vater ou duodenal ou carúncula maior.9. Vesícula biliar.O fígado visto por detrás, coa vesícula biliar en verde.
Avesícula biliar ouvesícula do fel (vesica fellea) dos vertebrados é un pequeno órgano con forma de bolsa conectado co fígado e o intestino, que almacena e concentra abile producida polo fígado, a cal axuda a dixerir as graxas. Nos humanos a perda da vesícula biliar é xeralmente ben tolerada. A extirpacióncirúrxica da vesícula biliar denomínasecolecistectomía.
A vesícula biliar ten o aspecto dunha bolsa oca con forma de pera situada baixo o fígado.[1] Mide uns 8 cm de longo nos adultos e ten un diámetro de 3–4 cm.[2] Anatomicamente descríbese como dividida en tres partes: fondo, corpo e colo. Os condutos cístico e colédoco comunícana co duodeno.
O fondo é a parte inferior máis grande, que asoma por debaixo da parte inferior do fígado (xa que a vesícula está na súa maior parte tapada polo fígado vista de fronte). O fondo está totalmente rodeado de peritoneo e ponse en contacto pola parte posterior cocolon transverso e coa parede abdominal á altura da 9ª cartilaxe costal dereita.
O corpo sitúase nunha fosa pouco profunda do lóbulo dereito do fígado. Está unido ao fígado por tecido areolar e por varios vasos sanguíneos e linfáticos pequenos. O corpo ascende cara a arriba, atrás e á esquerda e a súa superficie inferior está cuberta polo peritoneo e apoia noduodeno ecolon transverso[3].
O colo (collum vesicae biliaris) é a porción superior que se vai adelgazando e ten forma curva de S e continúase co conduto cístico. No límite co corpo pode haber unha bolsa chamada bolsa de Hartman, onde se poden acumular cálculos de vesícula. Na zona onde se continúa co conduto cístico a súa mucosa ten uns pregamentos chamados válvula ou pregamento espiral ou de Heister. Está unido ao fígado por un tecido areolar[3].
O conduto cístico sae do colo e mide uns 4 cm de longo. Diríxese cara a abaixo ata unirse co conduto hepático común formando a partir da fusión de ambos o conduto colédoco. A súa mucosa presenta pregamentos.
O conduto colédoco ou conduto biliar común formado pola fusión do hepático e o cístico ten unha lonxitude de 7–8 cm (pero é variable) e diríxese cara ao duodeno, onde conecta co conduto pancreático, xeralmente fusionándose con el e desembocando xuntos na ampola hepatopancreática ou de Vater, situada a uns 10 cm dopíloro. Na zona onde se unen increméntase a musculatura lisa do colédoco e do conduto pancreático, formando oesfínter de Oddi. Cando se contrae a musculatura lisa da vesícula biliar e se expulsa a bile, oesfínter de Oddi reláxase e ábrese[3].
A vesícula está irrigada polas arterias e veas císticas, e recibe innervación doganglio celíaco, donervio vago[4].
Cando entra no tracto gastrointestinal comida que contén graxa, estimúlase a secreción dahormonacolecistoquinina. En resposta á colecistoquinina, a vesícula biliar adulta, que almacenaba uns 50 mL debile, libera o seu contido noduodeno. Abile, producida nofígado,emulsiona as graxas que hai na comida parcialmente dixerida, o cal facilitará a acción dos encimas dixestivos.
A produción de bile no fígado é constante, pero o baleiramento da vesícula é intermitente e está en relación coa dixestión. O control da contracción da vesícula e a conseguinte expulsión da bile é principalmente endócrino, e está a cargo basicamente da hormona duodenalcolecistoquinina, que favorece a descarga de bile cando se están a dixerir graxas. Outras hormonas gastrointestinais poden influír tamén, como agastrina (induce o baleirado),secretina (amplifica a acción da colecistoquinina) emotilina (contrae a vesícula), opolipéptido pancreático (inhibe a contracción vesicular), e oVIP (relaxa o músculo liso da vesícula).
Durante o almacenamento da bile na vesícula, a bile faise máis concentrada, polo que se intensifica o seu efecto. A concentración faise por absorción de auga e ións na bile almacenada, a cal pode diminuír o seu volume ata a décima parte.
En 2009 demostrouse que a vesícula biliar extirpada dun paciente podía expresar varias hormonas pancreáticas, incluíndo ainsulina.[6] Este descubrimento foi sorprendente, porque ata ese momento pensábase que a insulina se producía só nascélulas β pancreáticas. Os autores suxiren que como a vesícula biliar e o páncreas están contiguos durante odesenvolvemento embrionario, existe un enorme potencial de que se deriven algunhas células pancreáticas proxenitoras á vesícula biliar.
Vesícula aberta chea de cálculos biliares. Os máis negros están formados principalmente por pigmentos biliares e os máis amarelos principalmente por colesterol.
Na vesícula biliar poden formarsecálculos biliares (cristalizacións ou "pedras" na vesícula), o que se chamalitíase biliar. Os cálculos están formados porpigmentos biliares e/oucolesterol que se acumulan dentro da vesícula ou obstrúen as vías biliares e xeranpatoloxías inflamatorias que, nalgúns casos, poden eliminarse con medicamentos, e noutros deben tratarse concirurxía. Áinflamación da vesícula biliar se lle chamacolecistite. As vías biliares ademais de obstruírense, poden ser o lugar de orixe de tumores.
Ospólipos de vesícula biliar son crecementos das paredes da vesícula con forma de pólipo. Os auténticos pólipos son acumulacións anormais de tecido das membranas mucosas. Afectan ao 5% da poboación[7]. As causas non se coñecen, pero a incidencia aumenta coa idade, e xeralmente non dan síntomas. A maioría dos pólipos son benignos pero algúns poden ser cancerosos.
A hipersensibilidade da vesícula cursa cunha dor moi característica, denominadapunto cístico de Murphy. Ao facermos presión cosdedos sobre o lado dereito doabdome, a uns 2 ou 3 cm debaixo da beira das últimascostelas e ao mesmo tempoinspirar profundamente, a persoa xusto despois de comezar a tomar aire, sente unha dor aguda no momento en que a vesículainflamada sente a presión causada polos dedos, obrigándonos a cesar bruscamente a inspiración. Isto denomínasesigno de Murphy positivo, e se tal reacción ocorre durante a inspección pode ser indicio dunhacolecistite.[8]
A maioría dosvertebrados teñen vesículas biliares, pero os invertebrados non. Porén, a súa forma precisa e a disposición dos condutos biliares pode variar considerablemente. En moitas especies, por exemplo, hai varios condutos separados que se dirixen ao intestino, en vez dun conduto común como en humanos. Varias especies demamíferos (como ocabalo,cervo,rata, e os camélidos suramericanos como asllamas e outros[9]) e varias especies deaves carecen de vesícula biliar, como tamén ocorre naslampreas.[10]
