Asvanabinas (tamén chamadasproteínas asociadas ao vanadio ouvanadio cromáxeno) son un grupo específico demetaloproteínas que se unen aovanadio. As vanabinas atópanse case exclusivamente nas células sanguíneas chamadasvanadocitos dalgunhasascidias[2] e outrostunicados. As vanabinas extraídas dos vanadocitos de tunicados denomínanse con frecuencia hemovanadinas. Estes organismos poden concentrar o vanadio a un nivel 100 veces maior ca o da auga de mar que os rodea. As proteínas vanabinas parecen estar implicadas na captación e acumulación deste ión metálico. Actualmente non se comprende de forma concluínte por que estes organismos necesitan captar vanadio.
O químico alemán Martin Henze descubriu ovanadio nasascidiáceos en 1911.[3][4][5]
Debido á alta concentración de vanadio nosangue, asumiuse inicialmente que as vanabinas se utilizan para o transporte de oxíeno igual que fan ashemoglobinas baseadas no ferro ou ashemocianinas baseadas nocobre. Porén, non hai probas científicas sólidas que avalen estahipótese.
As maiores concentracións de vanadio encontráronse ata agora nas células deAscidia gemmata (350mM), da suborde dosPhlebobranchia. Esta concentración é 10.000.000 veces maior que na auga de mar.[6]
As vanabinas acumulan vanadio nas células do sangue e producen especies V(III) e ións vandanil (V(IV)) a partir de ións ortovanadato (V(V)), co uso docoencimaNADPH comoaxente redutor. As vanabinas tamén transportan as especies reducidas do vanadio envacúolos dos vanadocitos. Os vacúolos teñen unpH interno moi ácido, de 1,9, que se mantén polo bombeo de ións hidróxeno ao interior dos vacúolos utilizando intensamente unha H+-ATPase. O uso de NADPH eATP para captar e conservar o vanadio é enerxeticamente moi intenso, o que é pouco usual en proteínas que transportan oxíxeno.
Outras proteínas transportadoras de oxíxeno teñen unhaconstante de disociación moi baixa co seugrupo prostético metálico e únense firmemente a eses grupos. As vanabinas teñen unha constante de disociación moderada e non se unen firmemente ao vanadio. Aínda máis significativo é que, debido a esta constatne de disociación moderada, o vanadio atópase comunmente flotando libre e separado de calquera proteína nos vacúolos. Isto é completamente diferente ao que se observa noutras proteínas transportadoras de oxíxeno.
Unha hipótese correlaciona as células sanguíneas das ascidias coaanaerobiose por medio do vanadio(III) e os tunicromos.[7]
As probas máis convincentes en contra do uso do vanadio para transportar oxíxeno é que moitas ascidias e outros tunicados tamén teñenhemocianina no seu sangue,[8] que podería ser a responsable de todo o transporte de oxíxeno. Por tanto, o uso de vanabinas e de vanadio para o transporte de oxíxeno nas acidias e outros tunicados é dubidoso. Outra razón hipotética para que estes organismos capten vanadio (en vez de para o transporte de oxíxeno) é a de converterse en tóxicos para os seuspredadores,parasitos emicroorganismos.
