Europäische Union (de) Европейски съюз (bg) Evropská unie (cs) Den Europæiske Union (da) Euroopa Liit (et) Euroopan unioni (fi) Union européenne (fr) Europska unija (hr) European Union (en) An tAontas Eorpach (ga) Unión Europea (es) Europeiska unionen (sv) Unione Europea (it) Eiropas Savienība (lv) Europos Sąjunga (lt) Európai Unió (hu) Unjoni Ewropea (mt) Europese Unie (nl) Unia Europejska (pl) União Europeia (pt) Uniunea Europeană (ro) Európska únia (sk) Evropska unija (sl) Ευρωπαϊκή Ένωση (el)
A Unión Europea ten moitas actividades, entre as que destacan a creación dun mercado europeo único (ou sexa unha unión aduaneira), dunhamoeda única (adoptada por 16 dos27 estados membros) e dunha políticaagrícola,pesqueira,comercial e detransportes común. A Unión Europea desenvolve tamén varias iniciativas para a coordinación das actividadesxudiciais e de defensa dos Estados Membros, así como trata de equiparar o desenvolvemento das diversas rexións mediante compensacións económicas, e de fortalecer a propia unión creando vínculos culturais e de cooperación por medio de programas específicos de mantemento de proxectos a escala europea e intercambio de persoas.
En1972 e1994,Noruega asinou tamén tratados de adhesión á Unión Europea. Porén e sempre a través de referendos, a poboación norueguesa rexeitou a adhesión do seu país.Macedonia do Norte,Islandia,Montenegro eTurquía son candidatos a adhesión á UE. As negociacións con Turquía, e Macedonia aínda non se iniciaron formalmente e polo tanto aínda non hai unha data definida para a súa incorporación.
Oséculoxx estivo marcado pola ascensión e caída das ideoloxías totalitarias. Na primavera de1950Europa atópase á beira do abismo. Aguerra fría fai pesar a ameaza dun conflito entre as partes do Leste e Oeste do continente. Cinco anos despois da fin dasegunda guerra mundial, os antigos adversarios de ámbalas beiras están lonxe da reconciliación. Procurouse evitar repetir os erros do pasado e crear condicións para unha paz duradeira entre inimigos tan recentes.
O miolo do problema era a relación entreFrancia eAlemaña. Era preciso crear unha relación forte entre estes dous países e reunir ao seu redor todos os países libres deEuropa a fin de construír conxuntamente unha comunidade cun destino común.Jean Monnet, coa súa experiencia única como negociador e construtor da paz, propón ao Ministro de Asuntos Exteriores francés,Robert Schuman, e ao Chanceler alemánKonrad Adenauer centrar as súas políticas nun interese común entre ámbolos países: a xestión sobre o control dunha autoridade independente do mercado do carbón e do aceiro. A proposta é formulada oficialmente o9 de maio de 1950 porFrancia e recibe unha fervorosa acollida enAlemaña,Italia,Países Baixos,Bélxica eLuxemburgo.
O Tratado que constituíu a primeira Comunidade Europea, a Comunidade Europea do Carbón e do Aceiro (CECA), será asinado en abril de1951, abrindo as portas das realizacións concretas a Europa. Seguiron outras realizacións, ata chegar á Unión Europea actual, que se está abrindo ao leste dun continente do que estivo demasiado tempo separada.
25 de marzo de 1957: a Comunidade Económica Europea
O plan Schuman dera orixe a unha Comunidade especializada en dous dominios decisivos, mais limitados: o carbón e o aceiro. Baixo a presión daguerra fría, leváronse a cabo diversas medidas nos dominios da defensa e da unión política para as que a opinión pública non estaba aínda preparada. Os seis Estados-membros da CECA escolleron polo tanto unha nova área de integración no dominio económico: a creación dun mercado único.
OTratado de Roma de25 de marzo de1957, que institúe a Comunidade Económica Europea (CEE), crea instrucións e mecanismos de toma de decisión que permiten dar expresión tanto aos intereses nacionais como a unha visión comunitaria. A Comunidade Europea constitúe de aí en diante o eixe principal en torno do cal se vai organizar a construción europea.
De1958 a1970, a abolición dos dereitos aduaneiros ten repercusións espectaculares: o comercio intracomunitario é multiplicado por seis, ao paso que os intercambios comerciais da CEE co resto do mundo son multiplicados por tres. No mesmo período, o produto nacional bruto medio da CEE aumenta un 70%. Seguindo o padrón dos grandes mercados continentais, como o dosEstados Unidos de América, os axentes económicos europeos saben tirar proveito da dinamización resultante da abertura das fronteiras. Os consumidores habitúanse a que lles sexa proposta unha gama cada vez máis variada de produtos importados. A dimensión europea tórnase unha realidade. En1986, a sinatura da Acta Única permitirá abolir as outras restricións, de orde regulamentar e fiscal, que atrasaban aínda a creación dun mercado interno xenuíno, totalmente unificado.
20 de xullo de 1963: Iaundé, os indicios dun papel internacional
Cos seus destinos a unírense no continente, os Estados fundadores da Comunidade Europea asinan coas súas antigas colonias africanas, en1963, unha convención que garante a estas últimas certas vantaxes comerciais e axudas financeiras. A Convención deLomé, que se seguiu á deIaundé, aplícase actualmente a 70 países deÁfrica, doCaribe e doPacífico, tornándose a Unión Europea na maior fonte de axuda pública ao desenvolvemento. A cooperación estendeuse igualmente, baixo outras formas, á maior parte dos países deAsia e deAmérica Latina.
O28 de novembro de1995, os 15 países da Unión Europea e 12 países do sur do Mediterráneo estabelecen unha parcela que deberá conducir á creación dunha zona de comercio libre, combinada con acordos de cooperación nos dominios social, cultural e humano.
No século XXI espérase á afirmación daEuropa como potencia de paz, dende que a Unión promova a estabilidade e o desenvolvemento nos grandes grupos rexionais que a envolven. Grazas ao papel que desempeña nos intercambios comerciais mundiais e ao seu peso económico, a Unión é xa un participante respectado nas grandes instancias internacionais, tales como aOrganización Mundial do Comercio ou aONU.
Progresivamente, a Unión apóiase no seu potencial económico para desenvolver a súa influencia política e afirmarse cunha soa voz. O Tratado da Unión Europea, de1992, fixa o obxectivo e as modalidades dunha Política Externa e de Seguridade Común (PESC), que inclúe, a prazo fixo, a definición dunha política de defensa común. Mais os europeos deberán aínda facer numerosos esforzos para harmonizar a súa diplomacia e a súa política de seguridade. É ese o prezo, que presupón unha vontade política real dos Estados-membros, para que a Unión poida defender os seus intereses e contribuír á creación dun mundo de paz e de xustiza.
1 de xaneiro de 1973: primeira ampliación da Comunidade Europea
A Unión Europea atópase aberta a todos os países europeos que a ela pretenden adherirse e que respecten os compromisos asumidos nos Tratados da fundación e subscriban os mesmos obxectivos fundamentais. Existen dúas condicións que determinan a aceptación dunha candidatura á adhesión: a localización no continente europeo e a práctica de todos os procedementos democráticos que caracterizan o Estado de dereito.
Así,Dinamarca,Irlanda e oReino Unido adhírense á Comunidade o1 de xaneiro de1973. A estas adhesións seguiulle unha ampliación ao Sur do continente, durante os anos 80, conGrecia,España ePortugal, tras a súa afirmación democrática. A terceira onda de adhesións, que tivo lugar en1995, traduce a vontade dos países da Europa escandinava e central de se xuntar a unha Unión que ten vindo a consolidar o seu mercado interno e se afirma como o único pólo de estabilidade no continente, ademais da desagregación do bloque soviético.
De seis a nove, de doce a quince membros, a Europa comunitaria vai gañando influencia e prestixio. Debe manter un modo de decisión eficaz, capaz de xestionar o interese común en proveito de todos os seus membros, preservando simultaneamente as identidades e as especificidades nacionais e rexionais que constitúen a súa riqueza. O maior desafío para o que se preparan actualmente os europeos consiste en acoller os xa adheridos países daEuropa central, balcánica, mediterránea e báltica. De cara ao futuro, os retos eran atopar os recursos necesarios para que os novos países atinxisen o nivel económico e estrutural dos países da UE no máis breve prazo, e doutra banda adaptar as institucións para que estas puidesen continuar a cumprir as súas misións en beneficio dunha Unión de máis de 25 Estados-membros.
7-10 de xuño de 1979: primeiras eleccións directas do Parlamento Europeo por sufraxio universal
OParlamento Europeo desempeña un papel fundamental no equilibrio institucional da Comunidade: representa os pobos deEuropa e caracteriza a natureza democrática do proxecto europeo. Dende a súa creación, dotado de poderes de control do ramo executivo, oParlamento Europeo dispón igualmente de poder lexislativo, na forma dun dereito de ser consultado sobre os principais textos comunitarios, poder que se foi ampliando progresivamente para se transformar nun verdadeiro dereito de co-decisión lexislativa. O Parlamento comparte, ademais diso, coConsello da Unión Europea o poder orzamentario.
Ata1979, os membros doParlamento Europeo eran membros dos parlamentos nacionais, que os nomeaban para representalos enEstrasburgo. A partir de 1979, pasaron a ser elixidos por sufraxio universal directo en cada un dos países da Unión, por mandatos de cinco anos. Os cidadáns escollen así os deputados que terán asento, non en delegacións nacionais, mais en grupos parlamentarios transnacionais, representativos das grandes correntes de pensamento político existentes no continente.
A ambición de crear entre os Estados-membros unha relación especial, que lles permita xestionar os seus intereses e as súas diferenzas segundo as mesmas regras de dereito e os mesmos procedementos de arbitraxe que unen os cidadáns dun Estado democrático, é totalmente revolucionaria na práctica das relacións internacionais. "Nós non ligamos Estados, nós unimos ás persoas", escribíaJean Monnet. Deste xeito, as institucións europeas, articulando e conciliando permanentemente os intereses dos cidadáns en canto tales, deben ser fortes e equilibradas. A dialéctica sutil que funciona dende hai preto de cincuenta anos entre oConsello da Unión Europea, oParlamento Europeo, aComisión Europea e oTribunal de Xustiza da Unión Europea, representa indubidabelmente unha adquisición fundamental da construción europea, sendo a chave do seu éxito.
17 de febreiro de 1986: sinatura do Acto Único Europeo
O obxectivo do Tratado de Roma de crear un mercado común foi parcialmente realizado nos anos sesenta, grazas á supresión dos dereitos aduaneiros internos e das restricións cuantitativas ós tratos comerciais. Mais os autores do Tratado subestimaron todo un conxunto doutros obstáculos ós acordos comerciais, obstáculos sofisticados e camuflados na forma de regulamentacións diversas, que constituían barreiras frecuentemente intranspasábeis.
A Comisión tomou polo tanto, unha iniciativa audaz que levou á adopción da Acta Única. Fixou o1 de xaneiro de1993 como a data límite para a plena realización do mercado interno e, grazas á ampliación da votación por maioría, propiciou ás institucións europeas os medios para adoptaren as 300 directivas que eran necesarias.
Ó obxectivo do gran mercado interno, a Acta Única asocia estreitamente outro de importancia tan fundamental como o primeiro: o da cohesión económica e social.Europa crea así políticas estruturais en beneficio das rexións con atrasos de desenvolvemento ou que se viron afectadas por mudanzas tecnolóxicas e industriais. Promove igualmente a cooperación en materia de investigación e de desenvolvemento. Finalmente, toma en consideración a dimensión social do mercado interno: no espírito dos gobernantes da Unión, o bo funcionamento do mercado interno e unha concorrencia sa entre as empresas son indisociábeis do obxectivo constante que consiste na melloría das condicións de vida e de traballo dos cidadáns europeos.
Ao entrar en vigor, o1 de novembro de1993, o Tratado da Unión Europea, asinado o7 de febreiro de1992 enMaastricht, confire unha nova dimensión á construción europea. A Comunidade Europea (o Tratado de Maastricht substituíu o nome Comunidade Económica Europea), fundamentalmente económica nas súas aspiracións e na súa teoría, pasa a estar integrada na Unión Europea baseada, de agora en diante, en tres piares.
O piar comunitario (a Comunidade Europea e a Comunidade Europea da Enerxía Atómica), rexido polos procedementos institucionais clásicos, fai intervir a Comisión, o Parlamento, o Consello e o Tribunal de Xustiza; toca esencialmente o mercado interno e as políticas comúns.
Os outros dous piares envolven os Estados-membros en dominios caracterizados ata entón como sendo da competencia exclusivamente nacional: a política externa e de seguridade, por un lado, e os asuntos internos, tales como a política deinmigración e deasilo, apolicía e axustiza, por outro. Trátase dun progreso importante, na medida na que os Estados-membros consideran que é do seu interese cooperar máis estreitamente nestes dominios como xeito de afirmar a identidade europea no mundo e de asegurar unha mellor protección dos seus cidadáns contra a criminalidade organizada e o tráfico dedrogas.
Mais o que os cidadáns recordarán do Tratado de Maastricht será probabelmente a decisión que terá maior impacto práctico na súa vida cotiá: a realización da Unión Económica e Monetaria. A partir do1 de xaneiro de1999, a UEM reunirá todos os países que cumpren un determinado número de criterios económicos destinados a garantir a súa boa xestión financeira e a asegurar a estabilidade futura da moeda única: oeuro.
A derradeira etapa lóxica da realización do mercado interno, a introdución da moeda única, polas repercusións persoais que terá para cada cidadán e polas consecuencias económicas e sociais de que se revestirá, terá un alcance eminentemente político. Poderá mesmo considerarse que o euro será futuramente o símbolo máis concreto da Unión Europea. Esta moeda forte, capaz de concorrer coas grandes moedas de reserva internacionais, constituirá o signo distintivo da pertenza común a un continente que se está a unir e a afirmar.
Hai dous países candidatos oficiais,Macedonia do Norte eSerbia, mentres queMontenegro eTurquía están en negociacións. O resto de países dosBalcáns occidentais,Albania,Bosnia e Hercegovina eKosovo, son recoñecidos oficialmente como candidatos potenciais.[2] Kosovo é tamén considerado pola Comisión Europea como un potencial candidato, mais esta institución non o lista como un país independente, porque non todos os Estados membros recoñéceno como un país separado de Serbia.[3]
Para unirse á UE, un país debe satisfacer oscriterios de Copenhaguen, definidos en1993 no Consello Europeo de Copenhaguen. Estes esixen unha democracia estable que respecte osdereitos humanos e oEstado de Dereito; unha economía de mercado viable capaz de competir dentro da UE, e a aceptación das obrigacións da adhesión, incluída a lexislación da UE. A avaliación do cumprimento dos criterios por parte dun país é a responsabilidade do Consello Europeo.[4] Oartigo 50 doTratado de Lisboa proporciona a base para que un membro abandone a Unión. Dous territorios deixaron a Unión:Groenlandia (provincia autónoma de Dinamarca) fíxoo en 1985;[5] o Reino Unido invocou formalmente o artigo 50 en 2016 e converteuse no primeiro estado soberano que abandonou a Unión Europea, a través doBrexit.
O territorio da UE consiste no conxunto de territorios dos seus 27 Estados membros con algunhas excepcións que se expoñen seguidamente. O territorio da UE non é o mesmo có de Europa, pois hai países do continente fóra da UE, tales como Islandia, Suíza, Noruega, e Rusia. Algunhas partes dos Estados membros non forman parte da UE, malia que forman parte do continente europeo (por exemplo asIllas da Canle e asIllas Feroe). Varios territorios de ultramar vinculados aos Estados membros que están fóra de Europa xeográfica non son tampouco parte da UE (por exemplo, Groenlandia, Aruba e as antigas Antillas Neerlandesas).
O clima da UE está influenciado pola lonxitude da súa costa (Creta).
A superficie combinada dos Estados membros da UE abrangue unha área de 4 233 262 km². A paisaxe, o clima, e a economía da UE vense influídas polas súas costas. A UE ten a segunda costa máis longa do mundo despois doCanadá. A combinación dos Estados membros comparten fronteiras terrestres con 21 estados non membros para un total de 12 441 km, a quinta fronteira máis longa do mundo.[12][13][14]
Incluíndo os territorios de ultramar dos Estados membros, a UE experimenta a maioría dos tipos de clima, de ártico ao tropical, polo que as medias meteorolóxicas da UE no seu conxunto carecen de sentido. Na práctica, a maioría da poboación vive xa sexa nas zonas cunclima mediterráneo (o sur de Europa), unclima oceánico temperán (Europa Occidental), ou un cálido verán continental (Europa oriental).[15]
As costas da unión Europea miden uns 68 000 km de longo.[16]
Cunha poboación no ano 2010 de 501 259 840 habitantes a UE abarca países con diferenciais de poboación importante, por exemplo os 82 millóns de habitantes deAlemaña e os escasos 400.000 deMalta. Estes números dan unha densidade total de 114 hab./km², cabe dicir que esta densidade non é homoxénea; existen grandes baleiros demográficos no interior das penínsulasIbérica eHelénica, ao mesmo tempo hai zonas como a dorsal europea (SE de Gran Bretaña ó NO de Italia) cuxas densidades superan a media da Unión.
Con respecto ao crecemento natural da UE hai que destacar o escaso incremento, debido á baixanatalidade emortalidade; sendo este ás veces negativo. As maiores taxas de crecemento danse en países como Irlanda e as máis baixas en países do sur como España . Con todo, estados como o español conseguen medrar grazas ao saldo migratorio.
A esperanza de vida daUE aproxímase aos 80 nos homes e elévase por enriba desta cifra nasmulleres, sendo unha das máis altas do planeta.
Aestrutura demográfica dá unha perspectiva da UE como unha poboación envellecida. A Unión Europea caracterízase por unha grande importancia do sector terciario o que nos leva a un proceso de urbanización importante no que máis do 77 % da poboación vive en cidades. Estes núcleos na súa maioría son de tamaño pequeno e medio. Pero tamén se dan casos de grandes aglomeracións urbanas comaMadrid.
A poboación da UE abrangue o 7,3 % da poboación total do mundo, e o 3 % da superficie da Terra, o que dá unha densidade media de 113 habitantes por km² facendo da UE unha das rexións máis densamente poboadas do mundo. Un terzo dos cidadáns da UE vive en cidades de máis dun millón de habitantes, cifra que sobe ao 80 % ao referirse a aqueles que habitan enáreas urbanas.[18] Na UE atópanse máiscidades globais cá ningunha outra rexión do mundo.[19] Na Unión Europea hai máis de 16 cidades con poboacións por riba do millón de habitantes.
O alemán é alingua nai máis falada da UE (88,7 millóns de falantes no 2006), seguida polo inglés, o italiano e mailo francés. O inglés, falado por máis da metade (51%) dos habitantes da Unión, é de lonxe a lingua estranxeira máis espallada e falada, seguida polo alemán e o francés. O 56% dos europeos son quen de manter unha conversa nunha lingua que non sexa a súa lingua nai.[28] A meirande parte das linguas oficiais da UE pertencen á familia daslinguas indoeuropeas, agás o estoniano, o finlandés, e mailo húngaro, as cales pertencen á familia daslinguas ugrofinesas, e o maltés, pertencente á familia daslinguas semíticas. A meirande parte das linguas oficiais da UE escríbense noalfabeto latino agás o búlgaro, escrito noalfabeto cirílico, e o grego, escrito noalfabeto grego.[29]
Xunto as 24 linguas oficiais, na UE fálanse 150linguas rexionais eminoritarias, faladas por uns 50 millóns de habitantes.[29] Destas, só ocatalán/valenciano, oéuscaro, ogalego, ogaélico escocés e mailogalés[30] poden ser empregadas polos cidadáns para comunicarse coas principais institucións europeas.[31] Malia seren protexidas e apoiadas por programas da UE, a protección dos dereitos lingüísticos das linguas rexionais, atinxe a cada país membro.
Amais das linguas nativas dos estados da UE, fálanse tamén centos de linguas de tódolos recunchos da terra faladas nas comunidades estranxeiras que moran nos estados membros. Destacan oturco, oárabe magrebí, oruso, ourdú, obengalí, ohindi, otámil, oucraíno, opanxabí e mailas linguas dosBalcáns. As linguas dos inmigrantes non teñen status formal ou recoñecemento nin nas institucións da UE nin nos países membros da UE
A énfase no cristianismo parte de ser esta a relixión dominante no continente europeo, e polo tanto da UE. O cristianismo divídese en varias pólas: ocatolicismo, un amplo abano de igrexasprotestantes (especialmente naEuropa do norte) e ocristianismo ortodoxo (no sur da Europa oriental). Outras relixións coma oislam e mailoxudaísmo atópanse presentes na UE.
Porcetaxe dos europeos que cren "nun Deus"
No ano 2006, a UE tiña unha poboación musulmá estimada nuns 16 millóns de persoas,[34] cifra que baixa ata o millón no tocante aos xudeus.[35]
As enquisasEurobarómetro de opinión pública doEurostat amosan que a maioría dos cidadáns da UE cren nalgúnha forma de crenza, aínda que só o 21% consideran que é importante. En anos recentes a maioría dos países europeos experimentou unha diminución no número de persoas que atende os servizos relixiosos e no número de persoas pertencentes a unha confesión.[36] O Eurobarómetro do ano 2005 amosou que o 52% dos cidadáns europeos (dos 25 estados membros naquel tempo), críannun deus, o 27%nalgunha forma de espírito ou forza e o 18% non tiñan ningún tipo de crenza. Os países onde menos xente declarou ser crente foron a República Checa (19%) e Estonia (16%),[37] Os países máis relixiosos foron Malta (95%), Chipre e Romanía (90%). Ao longo da UE, as mulleres amosaron ser máis crentes cós homes, cifra que medra coa idade, naquelas persoas con educación relixiosa, nas persoas con educación básica, e naquelas que "se posicionan á dereita na escala política (57%)."[37]
Outras relixións con significante presenza nos territorios da UE son obudismo, osikhism e mailohinduísmo.[38]
A actual Unión Europea fundaméntase xuridicamente en 4 Tratados:[39] O Tratado da Unión Europea e os tres Tratados que se previamente se instituíran á:
O Tratado da Unión Europea (TUE) creou unha nova entidade - a Unión Europea - fundada nas Comunidades anteriormente existentes e que se mantén. No ámbito da Unión, o TUE contén disposicións relativas á política externa e de seguridade, e á cooperación nos dominios da xustiza e dos asuntos internos. Ademais diso, o TUE introduciu alteracións na redacción dos Tratados CECA, CEEA e, especialmente, do Tratado CEE. A anterior Comunidade Económica Europea (CEE) pasou a designarse Comunidade Europea (CE).
Os Tratados deÁmsterdam, de1997, e deNiza, de 2001, alteraron tanto o texto do Tratado da Unión Europea como o do Tratado de Roma e de EURATOM. OTratado de Lisboa asinado en decembro de 2007 pretende actualizar a estrutura política e legal da Unión.
Os países da Unión Europea no seu conxunto, constitúen a principal potencia mundial no que ao desenvolvemento e aplicación deenerxías renovables se refire. A promoción das enerxías renovables ten un papel moi importante, tanto no que se refire a reducir a dependencia exterior da UE no seu abastecemento enerxético, como nas accións que deben adoptarse en relación coa paliación do actualcambio climático. Con todoAlemaña é o único membro da UE que está en camiño de acadar os obxectivos establecidos noProtocolo de Kyoto sobre o cambio climático que vai rematar no 2012.
OConsello Europeo de marzo de 2007 enBruxelas aprobou un plan enerxético obrigatorio que inclúe un recorte do 20% das súas emisións de dióxido de carbono antes do ano 2020 e consumir máis enerxías renovables para que representen o 20% do consumo total da UE (contra o 7% no 2006).[40] O acordo recoñeceu indirectamente o papel daenerxía nuclear na redución da emisión degas de efecto invernadoiro, correspondendo a cada Estado membro decidir se recorrerá ou non a esta tecnoloxía.
Por outra banda estableceuse o compromiso de lograr unha cota mínima dun 10% debiocombustibles no consumo total degasolina egasóleo de transporte no ano 2020.
O futuro repartimento do esforzo desa porcentaxe do 20% terá en conta as especificidades enerxéticas de cada estado. Ademais, a UE comprométese a chegar ata un 30% na redución de gases de efecto invernadoiro no caso de compromiso internacional que involucre tanto a outras potencias como aosnovos países industrializados.
↑"The Greenland Treaty of 1985".The European Union and Greenland. Greenland Home Rule Government. Arquivado dendeo orixinal o 03 de maio de 2011. Consultado o 10 de novembro de 2010.
↑European Commission."Use of the euro in the world".The euro outside the euro area. Europa (web portal). Consultado o 1 de aneiro de 2009.
↑EUR-Lex: Official Journal."Treaty of Amsterdam". Europa (web portal). Arquivado dendeo orixinal o 17 de febreiro de 2008. Consultado o 1 de xaneiro de 2009.
↑"Humid Continental Climate".The physical environment. University of Wisconsin-Stevens Point. 2007. Arquivado dendeo orixinal o 15 de outubro de 2013. Consultado o 1 de xaneiro de 2009.
↑LUZ 2004"Data that can be accessed".Urban Audit. European Commission, Directorate-General Regional Policy, Unit D2 Urban Actions. Arquivado dendeo orixinal o 06 de abril de 2011. Consultado o31 July 2008. Urban areas: all figures for 2005 (est.):"Pays, villes d'Europe et du monde". InsInstitut National de la Statistiqueet des Études Économiques. Consultado o6 February 2008. City limits figures: Berlin as at September 2007:"Bevölkerung Berlin". Statistische Ämter des Bundes und der Länder (German statistics office). Arquivado dendeo orixinal o 03 de maio de 2009. Consultado o6 February 2008. Madrid as at 1 january 2007:"Cifras de población". Instituto Nacional de Estadística (Spanish national statistics office). Arquivado dendeo orixinal o 21 de xaneiro de 2009. Consultado o6 February 2008. Paris as at 1 July 2005:"Résultats des enquêtes annuelles de recensement de 2004 à 2007 pour les grandes villes". Institut National de la Statistique et des Études Économiques (French national institute for statistics). Consultado o6 February 2008. Rome as at 31 December 2007"Bilancio demografico Anno 2007". ISTAT (Italian national statistics office). Arquivado dendeo orixinal o 16 de maio de 2008. Consultado o6 February 2008.
↑Jewish population figures may be unreliable.Sergio DellaPergola. The Jewish Agency for Israel, ed."World Jewish Population (2002)".American Jewish Year Book. Arquivado dendeo orixinal o 22 de decembro de 2004. Consultado o 3 de maio de 2007.
.jpg)
.svg)
.svg)
%2c_Flag_of_Syria_(1980%25E2%2580%25932024).svg)
.svg)
