Otálero outáler (alemán:thaler -ata1901- etaler-actualmente-;neerlandés:daalder;linguas nórdicas:daler) era unha antigamoeda deprata de granmódulo orixinaria de Alemaña e usada en diversos países deEuropa central en diferentes países, desde oséculo XVI ata oséculo XIX.[1][2]
O seu nome vén daforma abreviada do nomeJoachimstaler Guldengroschen ("florín de ouro do val de San Xoaquín"), dado a unhas moedascuñadas en1484 poloduqueSexismundo de Austria con prata deminas de Sankt Joachimsthal enBohemia, hox eJáchymov, naRepública Checa.[3][4]
.jpg)
A división política doSacro Imperio Romano Xermánico fixo que que en pouco tempo comezasen a circular moitas moedas de prata de valores diferentes, o que supuña un atranco para os negocio. OReichstag de1559 e1566 deAugsburgo organizou o control das moi numerosascasas de moeda señoriais e prescribiu a unificación dosistema monetario, para o que se escolleu o tálero de Saxonia, que tomou o nome dereichstaler ("tálero imperial"). A nova moeda foi un éxito e axiña se espallou ata se converter nun estándarde facto para o comercio, mesmo alén das fronteiras do Sacro Imperio. Este tálero tiña unpeso de 29,23gramos e estaba batido en prata cunhabn pureza de 889 milésimas.[5]
Undecreto imperial asinado enViena o20 de setembro de1753, consecuencia du acordo conBaviera, deu orixe a unha nova variedade de tálero, chamadakonventionstaler, cun peso de 23,385 gramos, que de camiño estendeu o seu uso por todos osestados alemáns. A máis célebre destas moedas foi a coñecida comoMaria-Theresien-Taler ("Tálero de María Tareixa"), cuñado en Viena a nome deMaría Tareixa I de Austria a partir de1780 e que chegou a ter unha intensa circulación internacional, mesmo nomundo árabe, ata ben entrado oséculo XIX.[6]
Os derradeiros táleros en circulación foron os dePrusia (preussenthaler), creados como resposta économico-financeira de Prusia aoImperio Austríaco, como consecuencia dun tratado deunión monetaria e alfandegueira dos estados alemáns do Norte asinado en1838, denominadoZollverein. O seu peso era de 16,70357 gramos. En1871, logo daguerra franco-prusiana, ao recibir unha importante indemnización pagada enfrancos de ouro, oImperio de Prusia abandonou o tálero e opadrón prata e introduciu omarco conpadrón ouro (goldmark).
NosPaíses Baixos españois cuñouse inicialmente o chamadophilipsdaalder durante o reino deFilipe II de Castela, cun peso de 34,27 gramos e unha lei de vintequilates, que deu paso nos principios do século XVII ao tálero deBorgoña, coñecido comopatacón, de menor peso e lei, que foi alternando co do Sacro Imperio en función do difícil equilibrio político na rexión nesa época.[7][8]
En1567, a cidade deNijmegen asumiu oreichstaler. Ao declarar a súa desobediencia aorei de España, en1581, axiña aRepública das Sete Provincias Unidas, que de facto pasaba a formar parte do Sacro Imperio Romano Xermánico, retomou tamén esa moeda para facilitar os negocios (co nome adaptado ao neerlandés:rijksdaalder) . ODucado de Brabante e oCondado de Flandres mantiveron, no entanto, ophilipsdaalder.
A partir de1840, a palabra foi usada nosPaíses Baixos para designar unha nova moeda de dousfloríns e medio, con 25 gramos e unha lei de 945 milésimas.
O tálero introduciuse enEscandinavia baixo o nome dedaler a principios do século XVII e axiña pasou a converterse nunha moeda de uso xeral. Estas variedades de táleros mantivéronse enDinamarca eSuecia ata1873, cando foron substituídos polacoroa dinamarquesa e acoroa sueca, as novas moedas introducidas polaUnión Monetaria Escandinava.Noruega adheriuse en1876 e creou acoroa norueguesa.[9][10]
Hoxe en día noi hai ningunha moeda en circulación no mundo coa denominación de tálero. No entanto, algunhas manteñen a súa herdanza nos seus nomes ou naceron en relación coas súascaracterísticas metrolóxicas:
 | Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Tálero |
