O programa Soiuz foi creado porSergei Koroliov, deseñador principal do programa espacial soviético durante a carreira espacial. No seu primeiro voo tripulado,Soiuz 1 (abril de 1967), a nave estrelouse contra o chan despois da reentrada, falecendo o seu único tripulante,Vladimir Komarov. Serviu para transportar tripulacións ásestacións espaciais Saliut,Mir eISS. A Soiuz foi deseñada tamén para misións tripuladas áLúa no marco dos programasZond eN1/L3.
Dende 1980 emprégase un modelo perfeccionado chamadoSoiuz T e dende 1986 o modeloSoiuz TM, deseñado inicialmente durante a construción e utilización da estación espacialMir. En 2002 foi introducida a varianteSoiuz TMA, empregada porRusia para transportar astronautas ata aISS, servindo ademais como vehículo de emerxencia para a estación. En 2010 introduciuse unha nova variante, aSoiuz TMA-M.
A Soiuz foi empregada como base para o deseño da familia de naves automáticasProgress.
O foguete Soiuz ou R-7 é o máis lonxevo, máis adaptable e con máis éxito da historia daastronáutica; proba disto é o seu índice de confiabilidade do 97,5% en máis de 1700 lanzamentos dende a súa creación.[1]
Os rusos deseñaron o modelo máis novo, ofoguete Soiuz 2, que tivo o seu primeiro lanzamento o 8 de novembro de 2004, e a posta en órbita dun satélite o 27 de decembro de 2006.
O deseño básico da Soiuz permaneceu sen alteración dende os anos sesenta. O vehículo consiste en tres partes:
Módulo orbital (en ruso,бытовой отсек, БО): ten unha forma case esférica e sitúase na parte dianteira do vehículo. Contén a maior parte do equipo preciso para a supervivencia da tripulación ata o seu regreso á Terra ou acoplamento a unhaestación espacial. Na maior parte das misións ía equipado cun sistema de acoplamento. O módulo orbital abandónase no espazo xusto antes da reentrada e destrúese na atmosfera.
Cápsula da tripulación (en ruso,спускаемый аппарат, СА): é a única parte do vehículo que regresa á Terra, polo que vai equipada cun escudo térmico e dous paracaídas, un primario e outro de emerxencia. Ten forma de campá e no seu interior poden ir ata tres tripulantes equipados con traxes de presión Sokol (dende a misiónSoiuz 11, en 1971). Durante a aterraxe, o escudo térmico despréndese para poder empregar unha serie de retrofoguetes de combustible sólido situados na base da cápsula que frean o impacto co chan.
Módulo de servizo (en ruso,приборно-агрегатный отсек, ПАО): con forma cilíndrica, é a sección onde se localizan os motores orbitais, os tanques de combustible (ácido nítrico ehidracina) e outros equipamentos. Tras frear a nave para volver á Terra, sepárase da cápsula e é destruído na atmosfera.