1. Retículo; 2. Atrio do rume; 3. Saco dorsal do rume; 4. Saco ventral do rume; 5 e 6. Sacos cegos caudais do rume.
Orume ou, popularmente,bandullo é o primeiro e máis voluminoso dos preestómagos dosruminantes, situado na metade esquerda da cavidade abdominal, entre odiafragma e a cavidade pelviana. Comunica por diante coesófago, que se abre no saco dorsal, e coretículo.
Nos animais lactantes está moi pouco desenvolvido xa que a súa alimentación só precisa do estómago glandular, ocalleiro, para a súa dixestión. Nestas idades, o seu tamaño é inferior á metade do volume do calleiro. Segundo vai medrando o animal e comeza a consumir herba, o rume -e os outros preestómagos- comezan a desenvolverse de modo que ó cabo dunhas oito semanas alcanza un tamaño semellante ó do calleiro; ós tres meses alcanza un tamaño do dobre có calleiro e, cando chega ó estado adulto, o volume do rume é unhas nove veces maior có do calleiro, cunha capacidade que pode alcanza-los 200-250 litros novacún; naovella, a capacidade do rume é duns 12 litros.
O continuo intercambio dos contidos do retículo e do rume leva a considerar ámbalas vísceras dunha forma unitaria, denominada complexo "retículo-rume".
O rume ten forma de saco aplanado lateralmente, de modo que a superficie esquerda contacta coa parede esquerda da cavidade abdominal e as últimascostelas, e a superficie dereita co resto das vísceras que ocupan esta cavidade (libro, calleiro,páncreas,fígado eintestinos). Ocupa toda a metade esquerda da cavidade abdominal, desde o diafragma, co que contacta mediante o saco dorsal (o saco ventral está separado do diafragma, situándose entre ambos o retículo), ata apelve, na que penetra o saco cego caudal da porción dorsal, explorable por vía rectal. Na ovella ecabra é o saco ventral o de maior extensión.
Externamente, o rume está percorrido por sucos que delimitan os distintos sacos. Os sucos máis destacados son os lonxitudinais, dereito e esquerdo, que dividen o rume nos sacos ou porcións dorsal e ventral.
Internamente, está recuberto por unhamucosa dotada de numerosasvilosidades que lle dan un aspecto típico de felpudo, de tacto áspero e cor marrón escura a case negra. Sonpapilas filiformes, moi mestas e de máis de 1 cm de lonxitude na vaca, e máis de 5 mm na ovella. Esta mucosa non está provista de glándulas. Nas zonas que corresponden cos sucos externos, a capa muscular da víscera mostra uns engrosamentos chamados piares, entre os que destacan o piar cranial e o caudal, dos que saen piares accesorios. Nos piares, a mucosa carece de papilas e é de cor máis clara que no resto da víscera.
O rume cumpre a función dunha cámara defermentación na que se degrada acelulosa contida nos alimentos vexetais que inxiere o animal. Para realizar esta función, o contido da víscera contén permanentemente un líquido ruminal formado por restos de alimento e unha abundante e variada flora e fauna formada porbacterias eprotozoos. As contraccións das paredes do rume e os sucos e piares que cruzan a súa superficie provocan unha continua mestura do contido.
Periodicamente, o contido do rume é devolto á boca para unha segunda mastigación, mediante o fenómeno daremoeira ouruminación. Cada porción de comida que é procesada denomínaseremoallo,rumiallo ougaspallo.
FERRO RUIBAL, Xesús, e BENAVENTE JAREÑO, Pedro:O libro da vaca. Monografía etnolingüística do gando vacún. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades, Santiago de Compostela 2010.