Reinos de Indias,das Indias oureinos casteláns de Indias son denominacións dasentidades políticas que se conformaron naAmérica española, os diversos territorios de "as Illas e Terra Firme" incorporados xuridicamente áCoroa de Castela traso descubrimento e aconquista española de América, e que desde entón ataa súa independencia formaron parte das posesións dinásticas daMonarquía Española. A utilización de diferentes denominacións (como "reinos" ou "vicerreinados") non implicaba de feito ningún tipo de diferente condición xurídico-política dentro da organización administrativa dacolonización española de América.
O fundamento xurídico da súa condición política baséase nunha doazón pontificia feita en favor dosReis Católicos, a partir dunha solicitude deles mesmos, polo PapaAlexandre VI. AIgrexa, representando á cristiandade, cede aos monarcas españois os territorios descubertos e por descubrir noNovo Mundo. Os reinos de Indias pasaron a ser entón reinos distintos do reino de Castela, así como o eran tamén outros reinos vinculados á coroa deCastela.
Desta forma, os reinos casteláns de Indias, que inclúe os seus territorios por descubrir, serán reinos propios da coroa de Castela, pero non doreino de Castela. De maneira que o reino de Castela convértese nunha xerarquía administrativa superior pero non ten o dominio das Indias. Os reinos de Indias achábanse nunha situación intermedia entre unha absoluta igualdade con Castela e unha total subordinación:
Os Reis Católicos consideraron as Indias como patrimonio persoal seu e, en canto tal, dispuxeron que á súa morte incorporásense á Monarquía. Deste xeito, convertéronse en terras dereguengo. Despois o seu sucesor Carlos I desde 1519 declarounas inalienables, de maneira que nunca puidesen separarse do reino de Castela, nin divididas en todo nin en parte, nin as súas cidades nin poboacións.
Séculos máis tarde, a partir da segunda metade do século XVIII os territorios indianos perderán os seus organismos administrativos propios que os caracterizaban, e segundo o vocabulario europeo adoptado por Carlos III, empezará a darse uso aColonias. Desta forma no -informe e plan de Intendencias- para Nova España, elaborado por José Gálvez e o Vicerrei de Croix en 1768, preténdeseuniformar o goberno destas grandes colonias co da súa metrópole. Sendo este o primeiro documento que se coñece no cal redefínese con esas palabras a nova situación dosreinos casteláns de Indias.
Poucas décadas despois o fugazEstatuto de Baiona de 1808 , que establece aXosé Bonaparte comorei das Españas e de Indias, e uns anos despois a mesma Constitución española de 1812, marcan o final da relación xurídica especial de Indias outorgada séculos antes pola propia lexislación indiana. A constitución de 1812 termina suprimindo osreinos casteláns de Indias, e incorporándoos aoReino das Españas, coa representación que lles outorga en devandita constitución.
Desta forma o patrimonio americano e europeo daMonarquía Española termina sendo afectado tanto polo proceso independentista hispanoamericano, como polo proceso constituínte español que vai parello, ambos procesos darán lugar aos novos estados nacionais que se forman en Europa e América, e ambos procesos pertencen ao período deRevolución Liberal.
Reis | Vicerreinado | Real Audiencia |
---|---|---|
Casa de Austria | Vicerreinado de Nova España | |
Vicerreinado do Perú |
| |
Casa de Borbón | Vicerreinado de Nova Granada (1717–1723; 1739–1810) | |
Vicerreinado do Río da Prata (1776) |