A panspermia (dogrego ανπ-, "pan-", 'todo', e σπέρμα, "spérma", 'semente', é dicir, 'a universalidade dos xermes da vida'), é unha hipótese que suxire que a esencia da vida está diseminada por todo o universo, e que a vida comezou na Terra grazas á chegada de tales sementes ao noso planeta.[1] Esta idea ten a súa orixe nalgunhas das consideracións do filósofo gregoAnaxágoras e é unha alternativa áabioxénese na Terra. O termo cuñouno o biólogo alemánHermann Ritcher en1865, derivándoo dahipótese de que a vida primitiva puido formarse orixinalmente fóra da Terra.
En1879,Hermann von Helmholtz (1821-1824),fisiólogo efísicoalemán propuxo a teoría da panspermia, na que defendía que a vida non tería xurdido na Terra, senón que chegaría a ela desde outro lugar douniverso, posibelmente encometas ou enmeteoritos. Supón que unha chuvia de material procedente do exterior que se precipitou sobre a Terra primitiva puido traer cantidades significativas demoléculas orgánicas complexas e, talvez, a mesma vida primitiva formada no espazo fora traída á Terra porasteroides, cometas ou meteoritos doutros sistemas estelares.
Os compoñentes orgánicos son relativamente comúns no espazo, especialmente nosistema solar exterior, onde as substanciasvolátiles non se evaporan polo quecemento solar. Nos cometas hai incrustacións de capas externas de material escuro que se pensa que son substanciasbituminosas compostas por material orgánico complexo formado por compostos decarbono simples despois de reaccións iniciadas maiormente por irradiación de luzultravioleta (e que, por iso, algúns astrónomos chaman aos cometasbólas de neve sucias).
Outra hipótese relacionada con esta é que a vida se formou en primeiro lugar noMarte primixenio, e que foi transportada á Terra cando material da súa codia foi expulsado de Marte por un asteroide e por impactos de cometas para, máis tarde, alcanzar a Terra.
É difícil encontrar evidencias para ambas as hipóteses e pode que haxa que esperar a que se traian mostras de cometas e de Marte para o seu estudo. Ademais, ningunha delas responde realmente á cuestión de como se orixinou por primeira vez a vida, senón que soamente traslada esta orixe a outro planeta ou cometa. Non obstante, amplía o abano de condicións baixo as que se puido formar a vida, desde as posíbeis condicións primitivas da Terra a, literalmente, as condicións de todo o universo. Incrementaríase así o campo de probabilidade para que a vida se desenvolva. Non se require que se desenvolva en cadaplaneta no que se ache, senón máis ben nunha soa localización e que posteriormente se estenda polagalaxia cara a outros sistemas estelares a través do material cometario.
Esta idea recibiu ultimamente novos pulos debido a recentes descubrimentos sobre microorganismos moi resistentes.[2] Así, algúns científicos, comoFrancis Crick (1916-2004) e, sobre todo, oastrónomo SirFred Hoyle (1915-2001), eminente matemático, astrofísico e escritor británico, trataron de revitalizar a teoría da panspermia, apoiados na idea de que certos organismos terrestres (certasbacterias,cianobacterias eliques) son extraordinariamente resistentes a condicións adversas e que, eventualmente, poderían viaxar polo espazo e colonizar outros planetas, de xeito que as "sementes" da vida puideron ter unha orixe extraterrestre.
O maior inconveniente desta teoría é que non resolve o problema inicial de como xurdiu a vida, senón que se limita a trasladar a responsabilidade da orixe a outro lugar. Outra obxección á panspermia é que as bacterias non sobrevivirían ás altísimas temperaturas e ás forzas involucradas nun impacto contra a Terra, aínda que non se chegou a posicións concluíntes neste punto (nin a favor nin en contra), pois coñécense algunhas especies debacterias extremófilas capaces de soportar condicións deradiación, temperatura e presión extremas, que fan pensar que a vida puidiera adquirir formas insospeitadamente resistentes.
Por iso, pese aos esforzos de Hoyle, a credibilidade da panspermia está hoxe en decadencia. El mesmo recoñeceu que a súa teoría non é realmente unha explicación sobre a orixe da vida, senón que simplemente traslada o problema a outro lugar e a outro tempo. De todos os xeitos, do experimento de Miller e a teoría de Hoyle, podemos concluír o seguinte:
| Evolución |  | |
|---|---|---|
| Xenética de poboacións | ||
| Desenvolvemento | ||
| Tempo e modos | ||
| Especiación | ||
| Historia | ||
