Menes reinou 62 anos segundo Xulio Africano, ou 60 anos segundo Herodoto e Sincelo. Aínda que a versión armenia de Eusebio de Cesarea asígnalle 30 anos.
Menes era rei doAlto Exipto, posible sucesor deHr skr,Horus Escorpión. Conquistou oBaixo Exipto (delta do Nilo) e instaurou a súa capital enIneb Hedy "Muralla branca", a futuraMenfis. Avanzou co seu exército máis aló das fronteiras do seu reino (Eusebio de Cesarea). Pereceu atacado por un hipopótamo (Xulio Africano).
O triunfo da primeira unificación doAntigo Exipto quedou rexistrado alegoricamente na denominadaPaleta de Narmer (Gardiner).
Narmer era orixinario deTinis, a capital doAlto Exipto, e estaba casado con Neithotep, orixinaria deNaqada, o que parece indicar que este matrimonio selou a alianza entre ambas as cidades.
Foi o primeiro gran faraón e unificou os territorios exipcios, baixo o seu mando, segundo reflicten os relevos da súaPaleta e recoñeceron os seus sucesores. A fundación de Menfis, por centos de quilómetros ao norte de Tinis, foi unha demostración de poder sobre oBaixo Exipto, ao que, segundo se desprénde da Paleta, vía como pobo conquistado. Menfis tiña unha situación ideal para controlar todo o delta así como as importantes rutas comerciais aoSinaí eCanaán.
Ao escritor gregoHerodoto —a quen se considera fundador da historia como disciplina científica—, os sacerdotes exipcios contáronlle que para construír a cidade, Menes ordenou desviar a canle dorío Nilo, e levantar un dique de contención:
Os sacerdotes explican de Menes, o primeiro rei dos exipcios, que protexera a Menfis mediante un dique. Por aquel entón, o río discorría ao longo de grandes dunas cara aLibia. Menes logrou a desviación do caudaloso río cara á o sur, a uns 100 estadios augas arriba de Menfis, grazas aos diques; sacou ao río da vella canle e conseguiu que a corrente fluíse por unha canle, entre as dunas. Aínda hoxe ospersas observan receosos esta desviación e nova canle do río, e vixíana durante todo o ano. Saben que se o río conseguise romper o dique, Menfis correría un gran perigo de asolagarse. Cando Menes, o primeiro rei, houbo desecado a vella canle, fundou inmediatamente nesa chaira esta cidade, que hoxe se chama Menfis. A cidade atópase na parte estreita deExipto. Ao redor da cidade, precisamente ao norte e oeste, xa que ao leste corre oNilo, o primeiro faraón fixo cavar un lago para que se alimentase do río.
Herodoto
Maza cerimonial de Narmer
O nome de Narmer aparece en fragmentos de cerámica na rexión do delta, e ata enPalestina, sendo proba evidente do comercio entre estas zonas. A riqueza agrícola do Delta, en minerais do Alto Exipto e a confluencia de diversas rutas comerciais axudaron a levantar un grande imperio.
Ademais de ordenar construír un dique, para desecar as zonas pantanosas deMenfis e desviar a canle de Nilo cara a un lago, e da construción da cidade, erixiu un grandioso templo aVulcano "Ptah" (Herodoto).
Atribúese a Narmer a tumba B17-18, na necrópole deUmm o-Qaab, enAbidos, escavada porFlinders Petrie, situada á beira da tumba deAha. Tamén é posible que fose enterrado enSaqqara, ou na necrópole deTarjan, aínda que podería tratarse decenotafios (tumbas simbólicas).
Varios eruditos consideraban que Narmer era o último rei doPeríodo Protodinástico de Exipto, diferente do faraón Menes, e outros o asociaban conAha, pero despois do descubrimento de Dreyer (1985-95) de varias marcas de selos atopadas nas tumbas deDean eQaa enUmm o-Qaab,Abidos, pódese determinar con seguridade que é exacta a sucesión dinástica: Narmer, Aha, Dyer, Dyet, Merneith, Dean, Adjib, Semerhet, Qaa.
