María Rosa Lojo

Biografía
Nacemento	1954 (70/71 anos) Buenos Aires, Arxentina
Educación	Facultade de Filosofía e Letras da Universidade de Buenos Aires
Actividade
Ocupación	escritora, investigadora, poetisa
Empregador	Consejo Nacional de Investigaciones Científicas y Técnicas (Argentina)(pt)(–2018)
Membro de	Q18221000(2024–) Real Academia Galega (membro de honra)(2022–) Academia Norteamericana da Lingua Española
Xénero artístico	Poesía
Influencias	Rosalía de Castro eÁlvaro Cunqueiro
Premios
(2023)  Outstanding Citizen of Buenos Aires(en) (2021)  HOMER - The European Medal of Poetry and Art(en) (2020)  Fundación Cuatrogatos(en) (2018)  Gran Pemio de Honor da SADE (2004)  Prêmio Konex(pt) (1993)  Q117776144, premiado polo traballonovela (1986)  Fondo Nacional de las Artes, premiado polo traballonovela (1985)  Fondo Nacional de las Artes, premiado polo traballoconto
Descrito pola fonte	Latin American Women Writers: an Encyclopedia
Sitio web	mariarosalojo.com.ar

María Rosa Lojo Calatrava, nada enBuenos Aires en1954, é unha recoñecida escritora e investigadoraarxentina.

Nada en Buenos Aires, é filla de españois. O pai, un republicano deGalicia, exiliouse na Arxentina despois daGuerra civil española.^[1] Vive desde os cinco anos na cidade deCastelar, ao oeste doGrande Bos Aires.

Doutorouse en Filosofía e Letras (con orientación en Letras) polaUniversidade de Buenos Aires^[1] coa tese tituladaLa ambivalencia simbólica en la narrativa deErnesto Sabato.^[2]​ Foi investigadora principal do CONICET, directora de proxectos de investigación nacionais e internacionais, e docente de doutoramento na Universidade bonaerense do Salvador.^[1]​ Foi directora académica do CECLA (Centro de Estudios Críticos de Literatura Argentina), na Facultad de Filosofía y Letras y Estudios Orientales da mesma Universidade. Foi directora xeral da Colección EALA (Ediciones Académicas de Literatura Argentina), séculos XIX e XX, da Editorial Corregidor, e da Colección La vida en las Pampas^[3] (teses e ensaios sobre literatura arxentina) da mesma editorial.

Contribuíu con notas e textos de ficción en revistas e suplementos dos principais diarios arxentinos: enLa Nación, enRevista Ñ do diarioClarín eRadar Libros de Página/12,​ entre outros. Ten ao seu cargo a coordinación do equipo internacional de investigadores que realiza la edición crítica deSobre héroes y tumbas para a Colección Arquivos da UNESCO.^[4]

Foi convidada como representante daArxentina a feiras e congresos internacionais, e participou como xurado en concursos literarios.​^[5] Desde2015 é membro correspondente da Academia Norteamericana da Lingua Española^[6] e desde2017 pertence ao consello de administración da Fundación Sur.

Segundo aRAG:a súa é unha voz profundamente vencellada a Galicia. A emigración e o exilio son constantes por igual nos seus textos autobiográficos e de ficción e nos ensaios de investigación, á procura da restauración do legado galego no imaxinario arxentino como imprescindible elemento fundador da súa nacionalidade. Con este obxectivo desenvolve tamén unha tarefa de divulgación constante entre a colectividade galega en Arxentina e en foros especializados internacionais.^[7]

Na súa literatura exerceron influencia as lecturas deRosalía de Castro eÁlvaro Cunqueiro, así como os relatos orais do pai. Unha pegada galega aparece xa na súa primeira novela,Canción perdida en Buenos Aires al Oeste (1987) e na última,Solo queda saltar (2018), pasando porFinisterre (en galegoA fin da terra,2006),Árbol de familia (2010) eTodos éramos hijos (2014). Tamén destaca o álbum ilustradoO libro das Seniguais e do único Senigual, publicado en 2010 en galego e en2016 castelán.^[7]

En decembro de2019 foi nomeada Membro de Honra daReal Academia Galega.^[8]

"Galicia fundoume, son a súa feitura" é o título dunha conversa conRamón Nicolás na revistaGrial en 2023.^[9]

A súa obra foi incluída en moitas escolmas^[10] e traducida parcialmente aoinglés,italiano efrancés. A novelaFinisterre traduciuse aotailandés^[11]​ e aogalego.

• Canción perdida en Buenos Aires al Oeste, Editorial Torres Agüero, Buenos Aires,1987.
• La pasión de los nómades, Editorial Atlántida, Colección Voces del Plata, Buenos Aires,1994.
• La princesa federal, Editorial Planeta, Buenos Aires,1998.
• Una mujer de fin de siglo, Editorial Planeta, Buenos Aires,1999.
• Las Libres del Sur, Editorial Sudamericana, Buenos Aires, 2004.
• Finisterre, Editorial Sudamericana, 2005. En galego:A fin da terra (2006), Galaxia.^[13]
• Árbol de familia, Editorial Sudamericana, Buenos Aires, 2010.
• Todos éramos hijos, Editorial Sudamericana, Arxentina, 2014.
• Solo queda saltar, Loqueleo. Santillana. Arxentina, 2018.

• Marginales, Editorial Epsilon editora SRL, Arxentina,1986.
• Historias ocultas en la Recoleta, Editorial Extra Alfaguara, Arxentina, 2000.
• Amores insólitos de nuestra Historia, Editorial Alfaguara, Arxentina, 2001.
• Cuerpos resplandecientes. Santos populares argentinos, Editorial Sudamericana, Arxentina,2007.
• Bosque de ojos. Microficción y poemas en prosa, Editorial Sudamericana, Arxentina, 2011.
• O Libro das Seniguais e do único Senigual, Editorial Galaxia, España, 2010. Textos de María Rosa Lojo e imaxes de Leonor Beuter.^[15]
• El libro de las Siniguales y del único Sinigual, Editorial Mar Maior, Arxentina, 2016.

• Visiones, Editor Exposición Feria Internacional El libro – Del Autor al Lector, Arxentina, 1984.
• Forma oculta del mundo, Ediciones Último Reino, Buenos Aires, 1991.
• Esperan la mañana verde, Editorial El Francotirador Ediciones, Argentina, 1998.

• La ‘barbarie’ en la narrativa argentina (siglo XIX), Corregidor, Buenos Aires, 1994.
• Sabato: en busca del original perdido, Corregidor, Buenos Aires,1997.
• Cuentistas argentinos de fin de siglo. Estudio Preliminar, Vinciguerra, Buenos Aires, 1997.
• El símbolo: poéticas, teorías, metatextos, Universidad Nacional Autónoma de México, México, 1997.
• Los ‘gallegos’ en el imaginario argentino. Literatura, sainete, prensa, María Rosa Lojo (dir), con Mariana Guidotti e Ruy Farías. Fundación Pedro Barrié de la Maza, A Coruña, España, 2008.
• Identidad y narración en carne viva. Cuerpo, género y espacio en la novela argentina (1980-2010), María Rosa Lojo e Michele Soriano dirs., María Rosa Lojo e María Laura Pérez Gras eds. Ediciones Universidad del Salvador. Convenio entre Universidad del Salvador y Universidad de Tolosa II – Le Mirail, Buenos Aires, 2010.
• Leopoldo Marechal y el canon del siglo XXI, María Rosa Lojo ed. e Enzo Cárcano coed. Pamplona, Ediciones Universidad de Navarra (EUNSA), 2017.

• Lucía Miranda (1860), de Eduarda Mansilla. Edición crítica, introdución e notas de María Rosa Lojo e equipo. Madrid/Fráncfort del Meno: Iberoamericana/Vervuert, Colección Teci, 2007.
• Sobre héroes y tumbas, de Ernesto Sabato. María Rosa Lojo coordinadora. Estudo filolóxico-xenético e Nota filolóxica preliminar de Norma Carricaburo. Poitiers/ Córdoba; CRLA/Arquivos da UNESCO-Alción, 2008.
• Diario de viaje a Oriente (1850-51) y otras crónicas del viaje oriental de Lucio V. Mansilla. Edición crítica, introdución e notas de María Rosa Lojo (dirección) e equipo. Buenos Aires: Corregidor, colección EALA, XIX e XX, 2012.

Escribíronse sobre a súa obra literaria varios libros monográficos de crítica, teses de licenciatura, de grao, de doutoramento, e máis de centos sesenta traballos académicos (artigos, palestras, capítulos de libro, aparecidos na Arxentina e noutros lugares.​

• Crespo, Marcela.Andar por los bordes. Entre la Historia y la Ficción: el exilio sin protagonistas de María Rosa Lojo. Lleida, España: Universidade de Lleida. Director: Francisco Tovar Blanco. 2008.^[17]
• Luesakul, Pasuree.La visión de “Los otros”: mujer, historia y poder en la narrativa de María Rosa Lojo.^[18]​ Tese de doutoramento. Director: Francisca Noguerol Jiménez. Universidade de Salamanca. 2013.
• Bucco Coelho, María Josele.Mobilidades Culturais na Contística Rioplatense de Autoría Feminina: Tracejando as Poéticas da Distancia em Josefina Plà e María Rosa Lojo. Porto Alegre. Universidade Federal do Río Grande do Sul. Instituto de Letras. Programa de Pos- Graduacao em Letras. Orientador: Zilá Bernd. 2015.^[19]
• Carneiro Hernandes, Luciana.Tecidos e Tessituras: representação do feminino em María Rosa Lojo. Tese de doutoramento – Faculdade de Ciências e Letras de Assis – Universidade Estadual Paulista. Orientador: Dr. Antonio Roberto Esteves. 2017.^[20]
• Marques, Gracielle.A voz das mulheres no romance histórico latino-americano: leituras comparadas de Desmundo, de Ana Miranda, e Finisterre, de María Rosa Lojo. Tese de doutoramento- Universidade Estadual Paulista. Orientador: Dr Antonio Roberto Esteves. 2016.^[21]

• 1984 - Primeiro Premio de Poesía da Feria del Libro de Buenos Aires.
• 1985 - Premio do Fondo Nacional de las Artes en relato porMarginales.
• 1986 - Premio do Fondo Nacional de las Artes en novela porCanción perdida en Buenos Aires al Oeste.
• 1990 - Primeiro Premio de Poesía Alfredo A. Roggiano (para escritores da Provincia de Buenos Aires), polo libroForma oculta del mundo.
• 1990/1991 - Segundo Premio Municipal de Poesía de Buenos Aires.
• 1991 - Bolsa de Creación Artística da Fundación Antorchas.
• 1992 - Bolsa de Creación Artística do Fondo Nacional de las Artes.
• 1996 - Primeiro Premio Municipal de Buenos Aires Eduardo Mallea, porLa pasión de los nómades.
• 1999 - Premio do Instituto Literario e Cultural Hispánico de California, pola súa traxectoria.
• 2002 - Medalla de prata ao mérito, Lexislatura da Provincia de Buenos Aires.
• 2004 - Premio Konex a las Letras (1994-2003).
• 2019 - Premio Nacional Esteban Echeverría, pola súa obra narrativa.
• 2009 - Medalla da Hispanidade, concedida pola Federación de Sociedades Españolas de Argentina.^[22]
• 2010 - DistinciónRosalía de Castro, da Asociación Herbas de Prata.
• 2010 - Medalla do Bicentenario outorgada pola Cidade de Buenos Aires.
• 2011 - Premio Saúl Taborda en Letras.
• 2011 - Recoñecemento da EMAC (Escuela Municipal de Arte y Comunicación), Secretaría de Cultura, Municipalidad de Tres de Febrero, Buenos Aires, polo seu compromiso coa Arte e a Cultura.
• 2013 - Recoñecemento do G.E.N. (Generación para un Encuentro Nacional) no Día da Muller.
• 2013 - Orden del Buzón, do Museo Manoblanca de Pompeya.
• 2014 - Premio Trayectoria, entregado por APA (Artistas Premiados Argentinos) na categoría Literatura.^[23]​
• 2015 - Premio Phraya Anuman Rajadhon para a novelaFinisterre, traducida por Pasuree Luesakul, como a mellor tradución do ano publicada en Tailandia.^[24]
• 2016 - Homenaxe á súa traxectoria como narradora histórica, pola súa achega aos repertorios dos narradores orais, realizado durante o 21° Encuentro Internacional de Narración Oral, 42° Feria Internacional del Libro de Buenos Aires.^[25]
• 2017 - Prix International de Poésie Antonio Viccaro 2017, Festival International de la Poésie de Trois-Rivieres, Canadá.^[26]
• 2018 - Gran Premio de Honor da Sociedad Argentina de Escritores.^[27]
• 2021 - Medalla Europea Homero de Poesía e Arte, que recibirá na Feira Internacional do Libro de Buenos Aires de 2021.^[28]

• Sitio web oficial
• Blog da autora
• El Gran Otro:Cuando la vida se convierte en historia, entrevista a María Rosa Lojo
• Escritores del mundo:Retrato de la artista antes del jardínArquivado 22 de decembro de 2019 enWayback Machine., por María Rosa Lojo.
• Página/12:"Los libros nos hacen sentir incómodos con la realidad", entrevista de Silvina Friera á autora, acerca da súa novelaTodos éramos hijos.

• Nados en 1954
• Membros de honra da Real Academia Galega
• Galegos da Arxentina
• Nados en Buenos Aires
• Escritores da Arxentina
• Escritores en lingua castelá
• Alumnos da Universidade de Buenos Aires
• Profesores da Universidade do Salvador
• Poetas en lingua castelá
• Poetas da Arxentina