Malta está habitada desde aproximadamente o 5900 a.C.[2] A súa localización no centro doMediterráneo[3] deulle historicamente unha grande importancia estratéxica como base naval, cunha sucesión de potencias que disputaron e gobernaron as illas, incluíndo osfenicios eCartaxineses, romanos,gregos,árabes,normandos, aragoneses,Cabaleiros de San Xoán, franceses e británicos, entre outros.[4]
Consérvanse restosmegalíticos que datan de máis de 5000 anos. O seu nome antigo foiMelita (Μελίτη) derivado demel. Os primeiros poboadores de Malta foron agricultores daIdade de Pedra que chegaron ao arquipélago no 5200 a.C., probablementeSicanos da veciñaSicilia, xa que ata a data eles son os únicos habitantes coñecidos da illa entón.[14][15] Durante 3500 anos esta vila construíu algunhas das estruturas autónomas máis antigas, entre as que destacan as relixiosas, enĠgantija na illa deGozo.[16] Tamén enHagar Qim eMnadjra hai outros templos megalíticos coas mesmas características.[17]
No 1000 a.C., os comerciantes fenicios ocuparon as illas e utilizáronas como base para as súas exploracións no Mediterráneo occidental camiño deCornualla.[18] Ao redor do 700 a.C., os gregos chegaron ás illas e establecéronse preto d´A Valeta.[19]
As illas pasaron máis tarde baixo o control deCartago (no 400 a.C.). Naprimeira guerra púnica estaba nas mans dos cartaxineses e foi atacada pola frota romana dirixida porAtilio Régulo, no257 a.C., pero non foi ocupada. Nasegunda guerra púnica a guarnición cartaxinesa era comandada porAmilcar, fillo de Gisgó, que se rendeu ante a frota deTiberio Sempronio Longo e desde entón pertenceu a Roma218 a.C e foi incorporada dentro da provincia deSicilia. Durante este período Malta foi considerada unmunicipium e un foederata civitas. Aínda se conservan moitos vestixios da presenza romana, que dan fe da estreita relación entre os dous pobos. No ano 60 d.C., as illas foron visitadas porPaulo de Tarso, quen se di que naufragou nas costas do que hoxe se coñece como Baía de Sab Paulo.[20] Malta na época doImperio Romano formaba parte administrativamente deSicilia.
Despois dun breve dominio Bizantino en533 e dun probable saqueo polosVándalos, Malta foi conquistada en870 polo árabes, o que cambiou case por completo a poboación romanizada da illa. A influencia árabe agora pódese recoñecer nalingua maltesa moderna, que orixinariamente derivaba en parte do árabe vernáculo moi romanizado (aínda que algúns lingüistas cren que ten orixes fenicias). En1090, despois dainvasión normanda de Malta os árabes foron substituídos polosnormandos e a illa atopouse baixo o dominio cristián e de novo ligada á próxima Sicilia. Moitos colonos sicilianos mudáronse para Malta. Foi entón cando se creou a nobreza maltesa, toda de orixe italiana, que segue vixente; actualmente conta con trinta e dous títulos, sendo o máis antigo o dos "Baróns de Djar il Bniet e Buqana".
Período aragonés e traslado aos Cabaleiros Hospitalarios
A partir de1282 Malta pasou áCoroa de Aragón xunto con Sicilia, coa que tivo vínculos moi estreitos, logo de ser conquistada polosalmogávares deRoger de Lauria. Continuou baixo o control da Coroa de Aragón durante dous séculos e medio. En1530, o reiCarlos I de España deixou as illas en arrendamento permanente aosCabaleiros Hospitalarios, entón coñecidos como aOrde de San Xoán de Xerusalén, xa que Suleiman o Magnífico os expulsara deRodas en1522. Establecíase a entrega dun falcón como pago da renda anual. Os Cabaleiros Hospitalarios (hoxe coñecidos comoOrde de Malta) grazas á intervención doPapa Clemente VII, ademais de Malta conseguiron Trípoli a condición de permanecer neutrais nos conflitos entre naciónsCristiáns. Os Cabaleiros Hospitalarios declararon o italiano a lingua oficial de Malta, favorecendo a inmigración á illa de colonias de sicilianos e napolitanos para fortalecer o carácter cristián de Malta.
O Asedio de Malta comezou o 18 de maio de1565. Os Cabaleiros da Orde de Malta, baixo o mando do Gran MestreJean Parisot de la Valette, enfrontáronse a máis de 160 galeras e 30.000 soldados otománs. Como os musulmáns gobernaban entón oNorte de África, a caída de Malta permitiría o acceso turco ao control estratéxico do Mediterráneo occidental, ademais de protexer os seus barcos mercantes. A Orde conseguiu defender a illa en gran parte grazas á axuda do exército español.
Ao fracaso turco sumouse, seis anos despois, a derrota naBatalla de Lepanto contra a Liga Santa, formada porEspaña, Venecia,Xénova e a Santa Sé, o que supuxo a neutralización do seu proxecto de expansión mediterránea. Para protexer a illa de futuros desembarcos, construíuse unha cidade fortificada na península do monte Sceberras, chamadaA Valeta, en honor doGran MestreJean Parisot de La Valette.
O goberno dos Cabaleiros Hospitalarios rematou despois da Conquista francesa de Malta dirixida porNapoleón Bonaparte en 1798[21] camiño deExipto. Para ocupar o arquipélago, o entón xeneral francés pediu permiso para atracar no seu porto e, unha vez alí, os cabaleiros rendéronse e apoderouse da cidade. Aboliu todos os dereitos feudais, reformou os mosteiros e garantiu os mesmos dereitos a cristiáns, xudeus e musulmáns. Tamén saqueou as súas arcas, ante a pasividade dos cabaleiros hospitalarios que prometeran non tomar as armas contra ningún príncipe cristián.
A ocupación francesa foi impopular,[22] polo que os malteses subleváronse e os franceses víronse obrigados a refuxiarse nas fortificacións.Gran Bretaña e oReino das Dúas Sicilias enviaron munición e axuda. Os británicos tamén enviaron a súa frota, baixo o mando do almiranteNelson, quen levou a cabo o bloqueo das illas. Forzas francesas illadas rendéronse en1800, e os británicos tomaron o control do arquipélago, converténdoo no seu protectorado.
En 1814, como parte doTratado de París, Malta pasou oficialmente a formar parte doImperio Británico. Debido á súa proximidade áCanle de Suez usouse como porto de escala para aIndia e foi o cuartel xeral da frota ata mediados da década de 1930.
No século XIX, Malta foi escenario dun proceso de "anglicanización" por parte das autoridades británicas, na que destacou por contraste o intento político de unir Malta co Reino de Italia. (favorecido especialmente nas décadas deMussolini) e sucesivamente o desenvolvemento do movemento independentista maltés do século XX. O evento culminante foi a abolición do italiano como lingua oficial en 1936, moi contestada por moitos cidadáns malteses que se considerabanirredentistas (comoCarmelo Borg Pisani).
Malta tivo un papel importante durante asegunda guerra mundial debido á súa proximidade ás liñas de navegación doEixe, polo que estivo de novo asediada. A coraxe do seu pobo motivou aXurxo VI a conceder a Malta, o 15 de abril de 1942, a George Cross.[23] que se pode ver hoxe na bandeira do país.
Arquitectura típica construída nos últimos anos en Malta
Aínda que Malta se independizou o 21 de setembro de1964, os británicos permaneceron no seu territorio e mantiveron o control total dos portos, aeroportos, oficinas de correos e estacións de radio e televisión. Segundo a Constitución de 1964, a raíñaIsabel II do Reino Unido seguía sendo a soberana de Malta, e un gobernador xeral exercía a autoridade executiva no seu nome. O 13 de decembro de1974, con todo, Malta converteuse nunha república dentro daCommonwealth of Nations (Commonwealth), co Presidente como xefe de estado.
O 31 de marzo de1979 fíxose efectiva a saída dos británicos, xa que o seu goberno negouse a pagar a taxa que lle esixía o goberno de Malta para permitir a súa estadía.Modelo:Citación requirida. Entón Malta atopouse sen bases militares estranxeiras por primeira vez na súa historia. Este evento celébrase como oDía da Liberdade.
O Estado de Malta é unharepública cun presidente honorífico, recaendo o goberno no gabinete ministerial encabezado polo primeiro ministro. O Presidente da República nomea como Primeiro Ministro o cabeza do partido que gañe as eleccións, por un período de cinco anos. Os membros do goberno son nomeados polo Presidente da República, baixo proposta do Primeiro Ministro, de entre os membros do órgano lexislativo.
A República de Malta ten unpoder lexislativo unicameral (Kamra tar-Rappreżentanti/House of Representatives) segundo a constitución de1974. A Cámara de Representantes ten entre 65 e 69 membros, elixidos cada 5 anos baixo un sistema de representación proporcional. Esta cámara escolle o Presidente da República para un período de 5 anos.
Dende1993, Malta foi dividida en 68 municipios ou localidades. Estas van dende as máis sinxelas formas ata o goberno local. Non hai niveis intermedios entre o goberno local e o goberno nacional. A seguinte lista amosa os municipios das dúas principais illas:
A súa extensión é de 316 km² e ten unha poboación de 382.525 habitantes (ano 2000) dos cales 352.835 residían na illa de Malta, o que dá unha alta densidade de poboación (1210 hab./km²) para un país tan pequeno.
Malta non ten grandes montañas nin ríos, a illa é unha serie de campos e socalcos en pequenos outeiro. Os cantís, baías, calas son propias das illas, sobre todo de Malta. Así mesmo, existen gran cantidade de praias de area fina, sobre todo nailla de Gozo.
A principal cidade pola súa poboación e a súa importancia cultural e política é a capital do Estado,A Valeta (100.700 hab. na aglomeración urbana), séguelleRabat (13000 hab).
↑Boissevain, Jeremy (1984)."Ritual Escalation in Malta". En Eric R. Wolf.Religion, Power and Protest in Local Communities: The Northern Shore of the Mediterranean.Religion and Society (Walter de Gruyter). p. 165.ISBN9783110097771.ISSN1437-5370.
↑"Fechas clave en la historia de Malta".Departamento de información del Gobierno de Malta 06.02.2008. 2008. Arquivado dendeo orixinal o 25 de novembro de 2009. Consultado o 21 de novembro de 2008.
.jpg)
_124.JPG)
.svg)
.svg)
