José Manuel Ramos-HortaGColIH•GCL, nado enDili o26 de decembro de1949, é unpolítico exuristatimorense, presidente do seu país de2007 a2012. Inicialmente fora o voceiro da resistencia timorense no exilio durante a ocupaciónindonesia entre1975 e1999. Secuencialmente, foiMinistro de Negocios Estranxeiros deTimor-Leste desde a súa independencia en2002.
Nacido de naitimorense, de nome Natalina Ramos Filipe Horta, e paiportugués (exiliado en Timor), foi educado nunha misión católica en Soibada. Debido á actividade política pro-independencia, estivo exiliado durante un ano (1970-1971) durante a época colonial enMozambique.
Considerado como moderado, ocupa o cargo de Ministro das Relacións Exteriores no goberno auto-proclamado o28 de novembro de1975, con só 25 anos de idade. Deixou Timor-Leste só tres días antes da invasión indonesia, de viaxe aNova York para presentar ásNacións Unidas o caso timorense. Alí expón a violencia perpetrada por Indonesia na ocupación do territorio, tornándose o representante permanente da Fretilin naONU nos anos seguintes.
En decembro de1996, José Ramos-Horta partilla oNobel da Paz co compatriotabispoCarlos Filipe Ximenes Belo. O Comité Nobel laureounos polo continuo esforzo para rematar coa opresión vixente en Timor-Leste, esperando queo premio sirva para o encontro dunha solución diplomática para o conflito en Timor-Leste con base no dereito dos pobos á autodeterminación.
José Ramos Horta estudou Dereito Internacional na Academia de Dereito Internacional da Haia, nosPaíses Baixos (1983) e na Universidade de Antioch (Estados Unidos) onde completou o mestrado en Estudos da Paz (1984), ben como unha serie doutros cursos de post-graduación sobre a temática do Dereito Internacional e da Paz. O 9 de xuño de 1998 foi agraciado coa Gran Cruz da Orde da Liberdade dePortugal.[1] En outubro de 2000 foi investido, xuntamente con D. Ximenes Belo e Xanana Gusmão, como doutor «Honoris causa» pola Universidade do Porto (por proposta da respectiva Facultade de Letras).
En 2003, José Ramos Horta apoiou a invasión do Iraq polas tropas anglo-norteamericanas, criticando o réxime ditatorial deSadam Hussein e aAl Qaeda, lembrando queOsama bin Laden xustificara o ataque terrorista de Balí entre outros argumentos como o feito de ser Timor-Leste supostamente vítima de ataques contra o islam polos países occidentais (Indonesia ten a maior poboación islámica no mundo).
Foi Ministro dos Negocios Estranxeiros no I Goberno de Transición de Timor-Leste e II Goberno de Transición de Timor-Leste, liderado polasNacións Unidas, de 2000 a 2002 e no I Goberno Constitucional, de 2002 a 2006.
A finais de xuño de2006, renunciou ao cargo de Ministro de Negocios Estranxeiros e da Defensa ao saber que o cuestionado primeiro ministroMari Alkatiri permanecería no cargo.
Tras a crise que culminou na renuncia de Alkatiri, asumiu en8 de xullo de2006 o cargo de primeiro ministro, xunto con Estanislau da Silva como viceprimeiro ministro e Rui Araújo como segundo viceprimeiro ministro.
José Ramos-Horta era descrito pola prensa portuguesa como un dos sucesores deKofi Annan no cargo de secretario-xeral da ONU. Ramos-Horta non confirmou o seu interese no cargo, mais tampouco excluíu a hipótese.
Na segunda volta das eleccións de9 de maio de2007, Ramos-Horta foi elixido Presidente da República de Timor-Leste, en disputa con Francisco GuterresLu Olo, sucedendo aXanana Gusmão no cargo. Terminou o seu mandado en 2012, sendo seguido porTaur Matan Ruak.
Desde outubro de 2014 é presidente do Panel Independente de Alto Nivel para as Operacións de Paz da ONU e copresidente da Comisión Internacional sobre o Multilateralismo.[2]
Na mañá de11 de febreiro de2008 recibiu un tiro no estómago, durante un ataque armado á súa casa. O ataque foi perpetrado polo grupo disidente das forzas armadas liderado por maior Alfredo Reinado, que morreu no ataque.[3]
- Doutor Honoris causa pola Universidade do Porto (2000)
- Doutor Honoris causa pola Victoria University (2001)
Australia[4] - Gran Colar da Orde do Infante D. Henrique dePortugal (13 de novembro de 2007)[1]
- Doutor Honoris causa pola Gyungwoon University of Busan (25 de xuño de 2018)
Corea do Sur
|
|---|
| 1901–1925 | |
|---|
| 1926–1950 | |
|---|
| 1951–1975 | |
|---|
| 1976–2000 | |
|---|
| 2001– | |
|---|
