Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Saltar ao contido
Wikipediaa Wikipedia en galego
Procura

John Wayne

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Cómpre aumentar as referencias
Este artigoprecisa de máisfontes ou referencias que aparezan nunhapublicación acreditada que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axudemellorando este artigo.(Desde febreiro de 2024.)
Modelo:BiografíaJohn Wayne

(1959)Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento(en)Marion Robert MorrisonEditar o valor en Wikidata
26 de maio de 1907Editar o valor en Wikidata
Winterset, Estados Unidos de América(pt)TraducirEditar o valor en Wikidata
Morte11 de xuño de 1979Editar o valor en Wikidata (72 anos)
Westwood, Estados Unidos de AméricaEditar o valor en Wikidata
Causa da mortecancro de estómagoEditar o valor en Wikidata
Lugar de sepulturaPacific View Memorial Park(en)TraducirEditar o valor en Wikidata
ResidenciaGlendaleEditar o valor en Wikidata
EducaciónUniversidade do Sur de California-Pre-law(en)Traducir
Glendale High School(en)TraducirEditar o valor en Wikidata
Altura193 cmEditar o valor en Wikidata
Actividade
Campo de traballoFilme,Actuación,dirección de cine eProdución de cinemaEditar o valor en Wikidata
Lugar de traballoEstados Unidos de AméricaEditar o valor en Wikidata
Ocupaciónactor, xogador de fútbol americano, actor de televisión, realizador, produtor, guionista, director de cinema, produtor de cinema, actor de cinema, escritorEditar o valor en Wikidata
Período de actividade1926Editar o valor en Wikidata - 1976Editar o valor en Wikidata
Partido políticoPartido RepublicanoEditar o valor en Wikidata
Xénero artísticoWestern,cinema bélico,Cinema mudo,cinema de aventuras,filme de acción,filme épico(pt)Traducir,cinema dramático efilme de suspenseEditar o valor en Wikidata
Pseudónimo literarioJohn WayneEditar o valor en Wikidata
Selo discográficoRCA RecordsEditar o valor en Wikidata
Nacionalidade deportivaEstados Unidos de AméricaEditar o valor en Wikidata
DeporteFútbol americanoEditar o valor en Wikidata
TraxectoriaEditar o valor en Wikidata
 EquipoNúmero de partidos xogadosPuntos/goles/tantos anotados
USC Trojans football
Familia
CónxuxePilar Pallete(1954–1979)
Esperanza Baur(1946–1954)
Josephine Wayne(1933–1945)Editar o valor en Wikidata
ParellaMarlene DietrichEditar o valor en Wikidata
FillosMichael Wayne
 ()Josephine Wayne
Patrick Wayne
 ()Josephine Wayne
Ethan Wayne
 ()Pilar Pallete
Marisa Wayne
 ()Editar o valor en Wikidata
PaisClyde L. MorrisonEditar o valor en Wikidata  e Mary BrownEditar o valor en Wikidata
Premios
SinaturaEditar o valor en Wikidata

Descrito pola fonteObálky knih,Editar o valor en Wikidata
Sitio webjohnwayne.comEditar o valor en Wikidata
IMDB: nm0000078Allocine: 1400Rottentomatoes: celebrity/john_wayneAllmovie: p11613087147TV.com: people/john-wayne
Twitter: JohnDukeWayneInstagram: johnwayneofficialBNE: XX900528Musicbrainz: ed0076ca-cc35-4ea4-86ad-efaf4afcb4dcSongkick: 346591Discogs: 87393WikiTree: Morrison-2413Find a Grave: 1079Editar o valor en Wikidata

John Wayne, nado enWinterset (Iowa) o26 de maio de1907 e finado nosÁnxeles (California) o11 de xuño de1979, coñecido popularmente comoThe Duke (O Duque)[1], foi unactorestadounidense que comezou a súa carreira nocine mudo da década de1920, e que acadou posteriormente gran fama no cine sonoro como protagonista depelículas do oeste.

Traxectoria

[editar |editar a fonte]

Primeiros anos

[editar |editar a fonte]

Ao nacer puxéronlle o nome de Marion Robert Morrison, aínda que os seus pais llo mudaron polo de Marion Michael Morrison cando decidiron chamarlle Robert ao seu seguinte fillo. Foi o primoxénito dunha familiapresbiteriana. O seu pai, Clyde Leonard Morrison, era descendente deescoceses eirlandeses, e fillo dun veterano daguerra civil americana, mentres que a súa nai, Mary Alberta Brown, era descendente de irlandeses. En1911 toda a familia mudouse a Glendale,California. Foron os veciños de Glendale os que comezaron a chamar a Wayne polo alcumeBig Duke (Gran Duque) porque estar co seu can, unAiredale Terrier, que se chamabaLittle Duke (Pequeno Duque). El prefería Duke a Marion, polo que este nome lle quedou para o resto da súa vida.

Os seus primeiros anos estiveron marcados pola pobreza. Duke era un estudante bo e popular. Alto para a súa idade, foi un xogador estrela defútbol para a escola secundaria de Glendale, e foi recrutado polaUniversidade do Sur de California.

Nesta universidade foi membro dosTrojan Knights, e uniuse á fraternidade Sigma Chi. Duke tamén xogou no equipo defútbol americano da universidade baixo as ordes do lendario adestrador Howard Jones. Unha lesión sufrida aparentemente mentres nadaba cortou a súa carreira deportiva, e tamén perdeu a súa bolsa de estudos deportiva, polo que non puido finalizar a carreira.

Traxectoria profesional

[editar |editar a fonte]

Mentres estaba estudando, Duke comezou a traballar cerca dos estudios de filmación locais. A estrela docine do OesteTom Mix ofreceulle un traballo temporal durante un verán a cambio de entradas para os partidos de fútbol, e Duke pronto comezou a ter pequenos papeis, e fixo amizade co director de cineJohn Ford. Durante este período, Wayne apareceu xunto cos seus compañeiros de equipo da University of Southern California como xogador de fútbol na películaMaker of Men deColumbia Pictures (filmada en1930 e estreada en1931), protagonizada porRichard Cromwell eJack Holt. Na película, o Duke aparece nos créditos como Marion Morrison.

O seu primeiro papel como protagonista foi despois de dous anos de traballo enWilliam Fox Studios, na películaThe Big Trail de 1930. O director da película,Raoul Walsh (considerado como descubridor seu), deulle o nome artístico deJohn Wayne polo xeneral daGuerra da Independencia dos Estados UnidosAnthony Wayne. Actores especialistas en escenas de risco ensináronlle a cabalgar, entre outras habilidades empregadas no cine do Oeste.

John Wayne enCentauros do deserto.

The Big Trail foi a primeira película do Oeste épica con son, na cal Wayne mostrou as súas habilidades na escena, aínda que despois a película fose un fracaso comercial. Nove anos despois, a súa actuación enA dilixencia converteuno nunha estrela. Entre tanto, realizou varios filmes do Oeste (os máis destacados con Monogram Pictures) e series para Mascot Studios (onde fixo o papel deD'artagnan na serieThe Three Musketeers do ano 1933). Ese mesmo ano, Wayne tivo un pequeno papel na exitosa e escandalosa película de Alfred E. GreenBaby Face.

A partir de 1928 e durante os 35 anos seguintes, Wayne aparecería en máis de vinte películas deJohn Ford, entre elas:A dilixencia (1939),A lexión invencible (1949),O home tranquilo (1952),Centauros do deserto (1956)The wings of eagles (1957) eO home que matou a Liberty Valance (1962).

Un dos papeis máis apreciados de Wayne foi enThe hight and the mighty (1954), dirixida porWilliam A. Wellman e baseada na novela deErnest K. Gann. O seu papel de heroico aviador gañou unha ampla aclamación.Island in the sky (1953) está relacionada a esta película, e ambas as dúas foron feitas cun ano de diferenza cos mesmos produtores, director, escritor, editor e distribuidor.

Wayne gañou unOscar ao mellor intérprete masculino polo seu papel na películaValor de lei (1969). Moitos pensan que o premio lle foi outorgado en recoñecemento aos seus 40 anos de carreira máis que polo seu labor neste filme en particular, xa que tivo mellores actuacións enRío vermello (1948) e enCentauros do deserto (1956). Wayne tamén estivo nomeado como mellor actor enSands of Iwo Jima, e o filmeO Álamo (1960) estivo nomeado para oOscar ao mellor filme, sendo Wayne director e produtor da mesma. El tamén dirixiu o filmeThe Green Berets (1968), a única película feita durante aGuerra do Vietnam que mostrou soldados norteamericanos a favor do conflito.

Actividade política

[editar |editar a fonte]

Talvez debido á súa gran popularidade, ou á súa posición como orepublicano máis famoso de Hollywood, o Partido Republicano propúxolle presentarse como candidato a presidente en 1968. Wayne rexeitou a proposta porque non cría que o público puidese tomar en serio a un actor naCasa Branca. Porén, Wayne apoiou a candidatura do seu amigoRonald Reagan como gobernador deCalifornia en 1966 e en 1970.

Vida privada

[editar |editar a fonte]

Wayne estivo casado tres veces, as súas esposas foron Josephine Alicia Sánchez (divorcio 1945), Esperanza Baur (divorcio 1954) e Pilar Palette (con quen seguía casado cando morreu, en 1979). Con Josephine tivo catro fillos, dous varóns e dúas nenas: Michael Wayne (1934 - 2003), Toni Wayne (1936 - 2000) Patrick Wayne (1939), Melinda Wayne (1940) e tres con Pilar: Aissa Wayne (1956) (que escribiu unha memoria da súa vida como filla de John Wayne), Ethan Wayne (1962) e Marisa Wayne (1966).

En 1964 foille diagnosticado un cancro de pulmón, e foi sometido a unha intervención cirúrxica para lle extraer o pulmón esquerdo e dúas costelas. John Wayne finou por mor dun cancro de estómago. O seu corpo foi soterrado no cemiterio Pacific View Memorial Park de Corona del Mar, California. Na súa lápida figura a frase en castelán "Feo, fuerte y formal".

Filmografía (como actor)

[editar |editar a fonte]

1920

[editar |editar a fonte]
  • Brown of Harvard - 1926
  • Bardelys the Magnificent - 1926
  • The Great K & A Train Robbery - 1926
  • Annie Laurie - 1927
  • The Drop Kick - 1927
  • Mother Machree - 1928
  • Four Sons - 1928
  • Hangman's House - 1928
  • Noah's Ark - 1928
  • Speakeasy - 1929
  • The Black Watch - 1929
  • Words and Music - 1929
  • Salute - 1929
  • The Forward Pass - 1929

1930

[editar |editar a fonte]
  • Men Without Women - 1930
  • Born Reckless - 1930
  • Rough Romance - 1930
  • Cheer Up and Smile - 1930
  • The Big Trail - 1930
  • Girls Demand Excitement - 1931
  • Three Girls Lost - 1931
  • Arizona - 1931
  • The Deceiver - 1931
  • Range Feud - 1931
  • Maker of Men - 1931
  • The Shadow of the Eagle - 1932
  • Texas Cyclone - 1932
  • Two-Fisted Law - 1932
  • Lady and Gent - 1932
  • The Hurricane Express - 1932
  • Ride Him, Cowboy - 1932
  • That's My Boy - 1932
  • The Big Stampede - 1932
  • Haunted Gold - 1932
  • The Telegraph Trail - 1933
  • The Three Musketeers - 1933
  • Central Airport - 1933
  • Somewhere in Sonora - 1933
  • The Life of Jimmy Dolan - 1933
  • His Private Secretary - 1933
  • Baby Face - 1933
  • The Man from Monterey - 1933
  • Os xinetes do destino - 1933
  • College Coach - 1933
  • Camiño de Sagebrush - 1933
  • The Lucky Texan - 1934
  • O oeste da fronteira - 1934
  • Blue Steel - 1934
  • O home de Utah - 1934
  • Randy cabalga só - 1934
  • O sementador de estrelas - 1934
  • 'Neath the Arizona Skies - 1934
  • Texas Terror - 1935
  • Rainbow Valley - 1935
  • O sendeiro do deserto - 1935
  • The Dawn Rider - 1935
  • O canón do paraíso - 1935
  • Westward Ho - 1935
  • The New Frontier - 1935
  • Lawless Range - 1935
  • The Oregon Trail - 1936
  • The Lawless Nineties - 1936
  • King of the Pecos - 1936
  • The Lonely Trail - 1936
  • Ventos do ermo - 1936
  • Sea Spoilers - 1936
  • Conflict - 1936
  • California Straight Ahead! - 1937
  • I Cover the War - 1937
  • Idol of the Crowds - 1937
  • Adventure's End - 1937
  • Born to the West - 1937
  • Pals of the Saddle - 1938
  • Overland Stage Raiders - 1938
  • Santa Fe Stampede - 1938
  • Red River Range - 1938
  • A dilixencia (Stagecoach) - 1939
  • The Night Riders - 1939
  • Three Texas Steers - 1939
  • Wyoming Outlaw - 1939
  • New Frontier - 1939
  • Allegheny Uprising - 1939

1940

[editar |editar a fonte]
  • Dark Command - 1940
  • Three Faces West - 1940
  • The Long Voyage Home - 1940
  • Seven Sinners - 1940
  • A Man Betrayed - 1941
  • Lady from Louisiana - 1941
  • The Shepherd of the Hills - 1941
  • Lady for a Night - 1942
  • Reap the Wild Wind - 1942
  • The Spoilers - 1942
  • In Old California - 1942
  • Flying Tigers - 1942
  • Pittsburgh - 1942
  • Reunion in France - 1942
  • A Lady Takes a Chance - 1943
  • In Old Oklahoma - 1943
  • The Fighting Seabees - 1944
  • Tall in the Saddle - 1944
  • Flamme of Barbary Coast - 1945
  • Back to Bataan - 1945
  • They Were Expendable - 1945
  • Dakota - 1945
  • Without Reservations - 1946
  • Anxo e demo (Angel and the Badman) -1947
  • Tycoon - 1947
  • Fort Apache - 1948
  • Río vermello (Red River) - 1948
  • 3 Godfathers - 1948
  • Wake of the Red Witch - 1948
  • The Fighting Kentuckian - 1949
  • A lexión invencible (She Wore a Yellow Ribbon) - 1949
  • Sands of Iwo Jima - 1949

1950

[editar |editar a fonte]

1960

[editar |editar a fonte]

1970

[editar |editar a fonte]

Notas

[editar |editar a fonte]
  1. Era chamadoDuke polos seus amigos e acreditado comoDuke Morrison nas súas primeiras películas. Cando se fai referencia a el en terceira persoa, xeralmente é chamadoThe Duke.

Véxase tamén

[editar |editar a fonte]
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  John WayneModificar a ligazón no Wikidata

Bibliografía

[editar |editar a fonte]
Control de autoridades
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=John_Wayne&oldid=6696744»
Categorías:
Categorías agochadas:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp