Durante aGran Depresión da década de 1930, Keynes encabezou unharevolución no pensamento económico, desafiando as ideas daeconomía neoclásica que sostiña que omercado libre proporcionaría automaticamente pleno emprego a curto e medio prazo, sempre que os traballadores fosen flexibles nas súas demandas salariais. Argumentaba que ademanda agregada (gasto total na economía) determinaba o nivel xeral de actividade económica, e que unha demanda agregada inadecuada podía dar lugar a períodos prolongados de alto desemprego, e dado que os salarios e os custos laborais sonríxidos á baixa a economía non recuperará automaticamente o pleno emprego.[11] Keynes defendeu o uso depolíticas fiscais emonetarias para mitigar os efectos adversos darecesión económica e adepresión. Detallou estas ideas na súa obra magna,The General Theory of Employment, Interest and Money (A teoría xeral do emprego, o interese e o diñeiro), publicada a principios de 1936. A finais da década de 1930, as principais economías occidentais empezaran a adoptar as recomendacións políticas de Keynes. Case todos os gobernoscapitalistas o fixeran ao final das dúas décadas que seguiron á morte de Keynes en 1946. Como líder da delegación británica, Keynes participou no deseño das institucións económicas internacionais creadas tras o final dasegunda guerra mundial, pero foi desautorizado pola delegación estadounidense en varios aspectos.
A influencia de Keynes empezou a decaer na década de 1970, en parte como consecuencia daestanflación que arrasou as economíasanglo-americana durante esa década, e en parte polas críticas ás políticas keynesianas por parte deMilton Friedman e outrosmonetaristas,[12] que cuestionaba a capacidade do goberno para regular favorablemente o ciclo económico conpolítica fiscal.[13] A chegada dacrise financeira mundial de 2007-2008 desencadeou unrexurdimento do pensamento keynesiano. A economía keynesiana proporcionou o fundamento teórico das políticas económicas emprendidas en resposta á crise financeira de 2007-2008 polo presidenteBarack Obama dos Estados Unidos, o primeiro ministroGordon Brown do Reino Unido e outros xefes de goberno.[14]
King's College, Cambridge. A avoa de Keynes escribiulle dicíndolle que, como nacera en Cambridge, a xente esperaría que fose intelixente,
John Maynard Keynes naceu enCambridge, Inglaterra, en xuño de 1883, no seo dunha familia de clase media-alta.[18] O seu pai,John Neville Keynes, era economista e profesor deciencias humanas naUniversidade de Cambridge, coñecido como autor de The Scope and Method of Political Economy (1891), un dos mellores tratados de metodoloxía económica, e deFlorencia Ada Brown, unha escritora exitosa e reformista social, pertencentes á burguesía vitoriana. A súa nai tamén fará política e seria elixida alcaldesa de Cambridge en 1932. Keynes foi o primoxénito, e seguirono dous fillos máis Margaret Neville Keynes en 1885 eGeoffrey Keynes en 1887. Geoffrey fíxose cirurxián e Margaret casou co fisiólogoArchibald Hill, gañador doPremio Nobel de Fisioloxía ou Medicina.
Segundo ohistoriador económico e biógrafoRobert Skidelsky, os pais de Keynes eran cariñosos e atentos. Asistían a unha igrexa congregacional[19] e permaneceron na mesma casa durante toda a súa vida, á que os fillos sempre eran benvidos. Keynes recibiu un apoio considerable do seu pai, que incluíu o asesoramento de expertos para axudarlle a aprobar os seus exames para obter unhabolsa de estudos e axuda financeira tanto na súa mocidade como cando o seu patrimonio estivo a piques de desaparecer ao comezo daGran Depresión en 1929. A nai de Keynes fixo seus os intereses dos seus fillos e, segundo Skidelsky, "como puido crecer cos seus fillos, estes nunca deixaron de estar na casa".[20]
En xaneiro de 1889, á idade de cinco anos e medio, Keynes comezou no xardín de infancia daEscola Perse para Nenas durante cinco mañás á semana. Pronto demostrou o seu talento para a aritmética, pero a súa saúde era precaria, o que lle obrigou a ausentarse varias veces. Recibiu clases en casa dunha institutriz, Beatrice Mackintosh, e da súa nai. En xaneiro de 1892, con oito anos e medio, empezou a estudar na escola preparatoriaSt Faith's (Preparatory School) onde fai unha proba de talento en matemáticas.[21]. En 1894, Keynes era o primeiro da súa clase e destacaba en matemáticas. En 1896, o director de St Faith, Ralph Goodchild, escribiu que Keynes era "superior a todos os demais nenos da escola" e confiaba en que podería conseguir unha bolsa para Eton.[22]
Un ano máis tarde, ingresa noEton College. Foi un alumno brillante e obtivo numerosos premios (dez o primeiro ano, dezaoito o segundo e once o terceiro). Móstrase particularmente dotado para as matemáticas onde obtén todos os primeiros premios. En1903,Lytton Strachey eLeonard Woolf introdúceno na sociedade dosCambridge Apostles; un club dedicado a "Perseguir a verdade sen reservas e con absoluta devoción por un grupo de amigos íntimos". Aquí atópase conHenry Sidgwick,Bertrand Russell,Lowes Dickinson eGeorge Edward Moore, cuxo libroPrincipia Ethica exercerá sobre Keynes unha influencia fundamental.
En 1897, Keynes obtivo unha bolsa de estudosKing's Scholarship para oEton College, onde demostrou o seu talento nunha ampla gama de materias, especialmentematemáticas,clásicos ehistoria: en 1901, foi galardoado coPremio Tomline de matemáticas. En Eton, Keynes coñeceu ao primeiro "amor da súa vida" en Dan Macmillan, irmán maior do futuro primeiro ministroHarold Macmillan.[23] A pesar da súa orixe de clase media, Keynes mesturábase facilmente cos alumnos de clase alta.
En 1902, tras recibir unha bolsa de estudos, Keynes deixou Eton para irse oKing's College, Cambridge para seguir estudandomatemáticas, pero as súas inquedanzas acabarían dirixíndoo cara á titulación de económicas.Alfred Marshall rogou a Keynes que se fixese economista,[24] aínda que as propias inclinacións de Keynes atraíanlle cara á filosofía, especialmente o sistema ético deG. E. Moore. Keynes foi elixido membro doUniversity Pitt Club[25] e foi membro activo da sociedade semisecretaApóstolos de Cambridge, un club de debate reservado en gran medida aos estudantes máis brillantes. Como moitos outros membros, Keynes seguiu vinculado ao club despois de graduarse e continuou asistindo a reunións ocasionais durante toda a súa vida. Antes de abandonar Cambridge, Keynes foi presidente daCambridge Union Society e doCambridge University Liberal Club. Dicíase que era ateo.[26][27]
En maio de 1904 obtivo a licenciatura en matemáticas. Á parte de pasar uns meses de vacacións coa familia e os amigos, Keynes seguiu vinculado á universidade durante os dous anos seguintes. Participou en debates, seguiu estudando filosofía e asistiu informalmente a clases de economía como estudante graduado durante un trimestre, o que constituíu a súa única educación formal na materia. En 1906 presentouse ás oposicións. O economistaHarry Johnson escribiu que o optimismo impartido pola vida temperá de Keynes é unha clave para entender o seu pensamento posterior.[28]Keynes sempre confiou en que podería atopar unha solución a calquera problema ao que dirixise a súa atención e conservou unha fe duradeira na capacidade dos funcionarios públicos para facer o ben.[29]O optimismo de Keynes era tamén cultural, en dous sentidos: pertencía á última xeración criada poloimperio aínda na cima do seu poder e pertencía tamén á última xeración que se sentía con dereito a gobernar pola cultura, máis que pola experiencia. SegundoSkidelsky, o sentido de unidade cultural vixente en Gran Bretaña desde o século XIX até o final daPrimeira guerra mundial proporcionou un marco co que as persoas ben educadas podían pór en relación diversas esferas do coñecemento entre si e coa vida, o que lles permitía acceder con confianza a distintos campos á hora de abordar problemas prácticos.[20]
En outubro de 1906 Keynes comezou a súa carreira noservizo civil como funcionario naOficina da India.[30] Ao principio gozou co seu traballo, pero en 1908 aburriuse e renunciou ao seu posto para regresar a Cambridge e traballar nateoría da probabilidade, a través dunha cátedra de economía financiada ao principio persoalmente polos economistasAlfred Marshall eArthur Pigou; en 1909 converteuse en membro doKing's College.[31] Dende ela comezaría a construír a súa reputación como economista.
En 1909, Keynes tamén publicara o seu primeiro artigo profesional de economía enThe Economic Journal, sobre o efecto dunha recente recesión económica mundial na India.[32] Fundou oPolitical Economy Club, un grupo de debate semanal. Os ingresos de Keynes aumentaron máis cando comezou a contratar alumnos para clases particulares.
En 1911 Keynes foi nomeado director deThe Economic Journal. En 1913 xa publicara o seu primeiro libro,Indian Currency and Finance.[33] A continuación, foi nomeado membro daComisión Real sobre Moeda e Finanzas Indias[34] onde Keynes demostrou un talento considerable para aplicar a teoría económica a problemas prácticos. A súa obra escrita publicouse co nome de «J M Keynes», aínda que a súa familia e amigos coñeciano como Maynard. (Ao seu pai, John Neville Keynes, tamén se lle coñeceu sempre polo seu segundo nome).[35]
O goberno británico recorreu á experiencia de Keynes durante aprimeira guerra mundial. Aínda que non se reincorporou formalmente á función pública en 1914, Keynes viaxou a Londres a petición do goberno uns días antes de que comezasen as hostilidades. Os banqueiros estiveran presionando para que se suspendesen os pagos enespecie -o equivalente en ouro dosbilletes- pero coa axuda de Keynes, ochanceler de Facenda (entónLloyd George) convenceuse de que sería unha mala idea, xa que prexudicaría a reputación futura da cidade se se suspendían os pagos antes de que fora necesario.
En xaneiro de 1915, Keynes asumiu un cargo oficial noTreasury. Entre as súas responsabilidades estaban o deseño das condicións de crédito entre Gran Bretaña e os seus aliados continentais durante a guerra e a adquisición de moedas escasas. Segundo o economistaRobert Lekachman, o «nervio e a mestría» de Keynes convertéronse en lendarios debido ao desempeño destas funcións, como no caso no que conseguiu reunir unha oferta depesetas españolas.
O secretario do Tesouro alegrouse ao saber que Keynes reunira suficientes pesetas para ofrecer unha solución temporal ao goberno británico. Pero Keynes non entregou as pesetas, senón que optou por vendelas todas para romper o mercado: a súa audacia deu resultado, xa que as pesetas pasaron a ser moito menos escasas e caras.[36]
Cando se introduciu oservizo militar obrigatorio en 1916, solicitou a exención comoobxetor de conciencia, que lle foi concedida a condición de que continuase co seu labor gobernamental.
O colega de Keynes,David Lloyd George. Ao principio, Keynes desconfiaba do «Mago Galés», preferindo ao seu rivalAsquith, pero quedou impresionado con Lloyd George en Versalles; isto non impediu a Keynes pintar un retrato mordaz do entón primeiro ministro enThe Economic Consequences of the Peace (As consecuencias económicas da paz).
A experiencia de Keynes notratado de Versalles influíu na configuración da súa perspectiva futura, aínda que non foi exitosa. O principal interese de Keynes era evitar que as indemnizacións da primeira guerra mundial fosen tan elevadas que traumatizasen aos inocentes alemáns, danasen a capacidade de pago da nación e limitasen drasticamente a súa capacidade de comprar exportacións doutros países, prexudicando así non só á economía alemá, senón á de todo o mundo.
Desgraciadamente para Keynes, os conservadores da coalición xurdida daseleccións de 1918 conseguiron que tanto o propio Keynes como o Tesouro quedasen excluídos das conversacións formais de alto nivel sobre as reparacións. O seu lugar foi ocupado polosHeavenly Twins: o xuízLord Sumner e o banqueiroLord Cunliffe, cuxo alcume derivaba das «astronómicamente» elevadas indemnizacións de guerra que querían esixir a Alemaña. Keynes viuse obrigado a tentar influír sobre todo entre bastidores.
O tres principais protagonistas das conferencias de París foron o británico Lloyd George, o francésGeorges Clemenceau e o presidente estadounidenseWoodrow Wilson.[39]Só Lloyd George tiña acceso directo a Keynes; até as eleccións de 1918 simpatizara coa opinión de Keynes, pero durante a campaña descubrira que os seus discursos só eran ben recibidos polo público se prometía castigar duramente a Alemaña, polo que comprometera á súa delegación a obter pagos elevados.
Con todo, Lloyd George gañouse certa lealdade de Keynes coas súas accións na conferencia de París, ao intervir en contra dos franceses para garantir o envío das tan necesarias subministracións de alimentos á poboación civil alemá. Clemenceau tamén avogou por unhas reparacións substanciais, aínda que non tan elevadas como as propostas polos británicos, mentres que, por motivos de seguridade, Francia defendía un acordo aínda máis severo que Gran Bretaña.
Wilson mostrouse inicialmente partidario dun trato relativamente indulxente con Alemaña: tiña medo que unhas condicións demasiado duras puidesen fomentar o auxe do extremismo e quería que Alemaña dispuxese de capital suficiente para pagar as importacións. Para consternación de Keynes, Lloyd George e Clemenceau lograron meter presión a Wilson para que aceptase incluír as pensións no proxecto de reparacións.
Cara ao final da conferencia, Keynes propuxo un plan que, segundo el, non só axudaría a Alemaña e a outras potencias centroeuropeas empobrecidas, senón que tamén sería bo para a economía mundial no seu conxunto. Implicaba a condonación radical das débedas de guerra, o que tería o posible efecto de aumentar o comercio internacional en xeral, pero ao mesmo tempo faría recaer sobre Estados Unidos máis de dous terzos do custo da reconstrución europea.[n. 1]
Lloyd George estivo de acordo en que podería ser aceptable para o electorado británico. Con todo, Estados Unidos opúxose ao plan; Estados Unidos era entón o maior acredor, e para entón Wilson empezara a crer nos méritos dunha paz dura e pensaba que o seu país xa fixera sacrificios excesivos. Por iso, a pesar dos seus esforzos, o resultado da conferencia foi un tratado que desgustou a Keynes tanto por motivos morais como económicos e levouno a dimitir do Tesouro.[40]
Keynes oporíase frontalmente a estas indemnizacións nas súas obras "As Consecuencias Económicas da Paz" e "Unha Revisión do Tratado". Son obras que teñen un gran valor, xa que as súas previsións sobre a espiralinflacionista e o incremento dos problemas sociais en Alemaña cumpríronse ó pé da letra, levando a este país a unha crise que desembocaría na chegada ó poder deAdolf Hitler en1933.
Nos anos 20 publicou obras como oTratado sobre a Probabilidade ou oTratado sobre o diñeiro, pero sería xa nos anos trinta (1936), en plena Gran Depresión, cando desafíe o paradigma económico existente ata entón coa publicación da súa obra fundamental: aThe General Theory of Employment, Interest and Money (en galegoTeoría xeral da ocupación, o xuro e o diñeiro).
Lema:Me Tutore Tutus Eris (en galego:comigo como líder estarás seguro).[41]
Nesta obra, e tomando como base ademanda agregada, Keynes tenta explicar as variacións do nivel medio de actividade económica desta convulsa época. Partindo de que a renda dun país vai vir dada poloconsumo e oinvestimento, Keynes defende que a única saída a unha recesión, na cal os factores produtivos están infrautilizados (desemprego, exceso de capacidade produtiva) debe ser incrementar primeiro os niveis de consumo e de investimento. E é por iso polo que afirma que o estado debería intervir mediantegasto público como un impulsor da recuperación económica. Moitos estados, baseándose nasteorías keynesianas, comezan a elaborar ambiciosos programas de obras públicas, e osorzamentos públicos experimentan nesta época importantes incrementos.
Cabe destacar de xeito moi especial a enorme influencia que tivo a obra de Keynes noNew Deal, conxunto de políticas levadas a cabo polo presidente dosEstados UnidosFranklin Roosevelt que se cre que foron fundamentais para saír daGran Depresión (aínda que hai opinións encontradas sobre isto).
PublicouComo pagar a guerra en1940, tralo comezo daSegunda guerra mundial, obra na que se amosaba favorable a unha suba dosimpostos e contrario a un incremento dodéficit.
Tralo conflito, participou de xeito activo naConferencia Breton-Woods de1944, presentando o denominado Plano Keynes, que propuña a creación dun sistema monetario internacional regulamentado por un organismo que coordinase a actividade dosbancos centrais, unha verdadeira Banca Central Mundial que emitise unha moeda internacional, o "bancor". Esta proposición foi rexeitada porque significaría para osEstados Unidos, unha perda da súa influencia codólar. A meirande parte das restantes propostas, porén dun ou doutro xeito, remataron por concretarse, aínda que nalgúns casos atenuadas polas propostas menos radicais deHarry Dexter White.[42]
Keynes, que tiña problemas cardíacos, finou tras sufrir uninfarto. Catro anos antes recibira o título nobiliario de Barón da localidade deFirle, onde faleceu.
A súa influencia é tal que é considerado o economista máis importante do século XX, e okeynesianismo é unha parte esencial no estudo damacroeconomía. O seu principal crítico foi outro importante economista,Milton Friedman, que afirmaba que as súas teorías víronse superadas polos problemas económicos dos anos setenta, nos que a combinación deinflación e odesemprego (estanflación) puxo en cuestión moitas das afirmacións de Keynes.
Podemos atopar críticas as súas teorías sobre a automatización e redución da xornada laboral en libros comoBullshit Jobs.
↑En «Essays in Persuasion», Keynes estima que a cancelación de todas as débedas internacionais tras a primeira guerra mundial suporía un custo neto para Estados Unidos de 2.000 millóns de libras e de 900 millóns de libras para o Reino Unido (cifras non axustadas á inflación acumulada posterior). Véxase a sección «París (1919)» dentro do capítulo «O tratado de paz».
↑Davis, William L, Bob Figgins, David Hedengren, and Daniel B. Klein. "Economic Professors' Favorite Economic Thinkers, Journals, and Blogs,"Econ Journal Watch 8(2): 126–146, maio de 2011.[1]
↑Chris Giles; Ralph Atkins; Krishna Guha."The undeniable shift to Keynes".Financial Times. Arquivado dendeo orixinal o 20 de outubro de 2020. Consultado o 21 de febreiro do 2024.
↑"Maynard Keynes". The Bloomsbury Group. 22 de agosto de 2007. Arquivado dendeo orixinal o 30 de abril de 2021. Consultado o 21 de febreiro do 2024.
↑John Maynard Keynes naceu o mesmo ano queJoseph Schumpeter nunha contorna burguesa victoriana caracterizada polo sentido das cousas, o gusto pola beleza, a intelectualidade e a elevación moralAcGrenobleArquivado 11 de xuño de 2009 enWayback Machine.
O'Connor, J.J.; Robertson, E.F. (outubro de 2003)."John Maynard Keynes". School of Mathematics and Statistics, University of St Andrews, Scotland: MacTutor History of Mathematics. Arquivado dendeo orixinal o 25 de outubro de 2019. Consultado o 21 de febreiro do 2024.