Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Saltar ao contido
Wikipediaa Wikipedia en galego
Procura

Iugoslavia

Coord.:44°49′12″N20°25′39″L / 44.82,20.4275
Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Para outras páxinas con títulos homónimos véxase:Iugoslavia (homónimos).
Modelo:Xeografía políticaIugoslavia

HimnoHej, SloveniEditar o valor en Wikidata

Localización
Editar o valor en WikidataMapa
 44°49′12″N20°25′39″L / 44.82,20.4275
CapitalBelgradoEditar o valor en Wikidata
Poboación
Poboación23.271.000(1991)Editar o valor en Wikidata (90,97hab./km²)
Lingua oficiallingua serbocroataEditar o valor en Wikidata
Xeografía
Superficie255.804 km²Editar o valor en Wikidata
Bañado pormar AdriáticoEditar o valor en Wikidata
Punto máis altoMonte Triglav (2.864 m)Editar o valor en Wikidata
Comparte fronteira con
Datos históricos
Creación1 de decembro de 1918Editar o valor en Wikidata
Disolución27 de abril de 1992Editar o valor en Wikidata
Sucedido porestados post-IugoslaviaEditar o valor en Wikidata
Organización política
Forma de gobernomonarquía(1918–1945)
república(1945–)Editar o valor en Wikidata
Membro de
Interpol
ONU(1945–1992)Editar o valor en Wikidata
MoedaDinar iugoslavo(pt)TraducirEditar o valor en Wikidata
Identificador descritivo
Fuso horario
Dominio de primeiro nivel.yuEditar o valor en Wikidata
Prefixo telefónico+38Editar o valor en Wikidata
Código de paísYUEditar o valor en Wikidata

BNE: XX4936572

Iugoslavia (/iuɣosˈlaβja/;lit. "Terra doseslavos do sur"; enserbocorata:Jugoslavija ouЈугославија[juɡǒslaːʋija]; enesloveno:Jugoslavija[juɡɔˈslàːʋija]; enmacedonio:Југославија[juɡɔˈsɫavija][1]) foi un estado situado napenínsula dos Balcáns, aosueste deEuropa. Fundouse en1918, após aprimeira guerra mundial,[2] a partir doReino de Serbia e doEstado dos Eslovenos, Croatas e Serbios, baixo o nome deReino dos Serbios, Croatas e Eslovenos. O país existiu até a súadisolución en1992, e constituíu a primeira unión de pobos eslavos meridionais nun estado soberano, despois de séculos de dominio estranxeiro na rexión baixo oImperio Otomán e oImperio Austrohúngaro. Obtivo recoñecemento internacional o13 de xullo de1922, naConferencia dos Embaixadores, enParís.[3] O3 de outubro de1929, trocou o nome aReino de Iugoslavia.

O6 de abril de1941, o reino é invadido e ocupado polaspotencias do Eixe. En1943, proclamase aRepública Democrática Federal de Iugoslavia pola resistencia partisana e, o rei Pedro II, que por ese entón moraba no exilio, recoñécea coma goberno lexítimo. Após o triunfo dos partisanos, na liberación de Iugoslavia en1945, o novogoberno comunista abole amonarquía, e o país é renomeado comaRepública Federal Popular de Iugoslavia. Engádense entón ao seu territorio as rexións deIstria,Rijeka eZadar, previamente ocupadas porItalia noperíodo de entreguerras. O líder partisano,Josip Broz Tito, gobernou o país dende1944 comaprimeiro ministro e, máis tarde, comapresidente, até o seu finamento en1980. En1963, o estado é renomeado por derradeira volta comaRepública Federal Socialista de Iugoslavia.

As seis repúblicas constituíntes que formaban aRepública Federal Socialista de Iugoslavia foron as repúblicas socialistas deBosnia e Hercegovina,Croacia,Eslovenia,Macedonia,Montenegro eSerbia. Esta última posuía dúas provincias autónomas socialistas,Kosovo eVoivodina, que despois de1974 estiveron case ao par cos outros membros dafederación.[4] Após unha gran crise económica e política nadécada dos '80, e do xurdimento donacionalismo e conflitosétnicos, Iugoslaviadesintegrase ao longo das fronteiras das súas repúblicas, primeiro en cinco países, o que conduce ásguerras iugoslavas. Dende1993 até2017, oTribunal Penal Internacional para a antiga Iugoslavia xulgou a líderes políticos e militares de Iugoslavia porcrimes de guerra,xenocidio e outros crimes perpetrados durante ditas guerras.

Traladisolución, as repúblicas deMontenegro eSerbia forman unestado federativo reducido, a chamadaRepública Federal de Iugoslavia, coñecida posteriormente comaSerbia e Montenegro. Este estado aspiraba ao estatuto de único sucesor legal daRFSI, mais ditas afirmacións foron opostas polas antigas repúblicas. Finalmente, aceptou a posición doComité de Arbitraxe Badinter sobre a sucesión compartida,[5] e no2003 o seu nome trocase aSerbia e Montenegro. Este estado disolvese candoMontenegro eSerbia se converten en estados independentes no2006, conKosovo tendo aínda unha disputa en curso sobre a súadeclaración de independencia de2008.

Reino de Iugoslavia

[editar |editar a fonte]
Artigo principal:Reino de Iugoslavia.

O país formouse en1918, inmediatamente despois daprimeira guerra mundial, baixo o nome deReino dos Serbios, Croatas e Eslovenos, froito da unión doEstado dos Eslovenos, Croatas e Serbios e doReino de Serbia. Nese momento, xeralmente se lle refería coma "estado deVersalles".[6] Máis tarde, o reiAlexandre I de Iugoslavia trocou o nome do país aReino de Iugoslavia, en1929.

Banovinas de Iugoslavia,1929-39. Despois de1939, as banovinas de Sava e Littoral fusionáronse na Banovina de Croacia.

Rei Alexandre I de Iugoslavia

[editar |editar a fonte]

O20 de xuño de1929, o deputado serbio, Puniša Račić, dispara contra cinco membros do opositor Partido Campesiño Croata, naAsemblea Nacional, resultando na morte de dous deputados e, unhas semanas máis tarde, da do líder Stjepan Radić. O reiAlexandre I, elimina a constitución o6 de xaneiro de1929, prohibe os partidos políticos nacionais,asume o poder executivo e renomea o país coma Iugoslavia. Agardaba frear as tendenciasseparatistas e mitigar as paixónsnacionalistas. Impón unha novaconstitución e renuncia á súaditadura en1931.[7] Porén, as políticas deAlexandre atopan posteriormente oposición por parte doutras potencias europeas, debido aos acontecementos enItalia eAlemaña, onde osfascistas e osnazis acadan o poder, e naUnión Soviética, ondeIosif Stalin se converte no gobernante absoluto. Ningún destes tres réximes favorecía a política seguida porAlexandre I. De feito,Italia eAlemaña querían revisar os tratados internacionais asinados após aprimeira guerra mundial, e ossoviéticos estaban resoltos en recuperar as súas posicións enEuropa, levando a cabo unha política internacional máis activa.

Alexandre I tenta crear unha Iugoslaviacentralizada. Decide abolir as rexións históricas do país, e esbózanse novas fronteiras internas para asprovincias oubanovinas.[8] Estas últimas, noméanse na honra de ríos. Moitos políticos foron encarcerados ou mantidos baixo vixilancia policial durante o seu reinado, amais, osmovementos comunistas restrínxense por completo.

O rei foiasasinado enMarsella durante unha visita oficial aFrancia en1934, por Vlado Chernozemski, un tirador experimentado da Organización Interna Revolucionaria de Macedonia, de Ivan Mihailov, coa cooperación dos Ustaše, unha organización revolucionariafascistacroata.[9]Alexandre é sucedido entón polo seu fillo de once anos, Pedro II, e un consello de rexencia encabezado polo seu curmán, o príncipe Paulo de Iugoslavia.[10]

Notas

[editar |editar a fonte]
  1. Enalbanés:Jugosllavia; enarromano:Iugoslavia; enhúngaro:Jugoszlávia; enrutena panónico:Югославия,romanizado:Juhoslavija; eneslovaco:Juhoslávia; enromanés:Iugoslavia; encheco:Jugoslávie; enitaliano:Iugoslavia; enturco:Yugoslavya; enbúlgaro:Югославия,romaizado:Yugoslaviya.
  2. Tucker, Spencer.Encyclopedia of World War I: A Political, Social, and Military History. 
  3. "orderofdanilo.org"(eninglés). Arquivado dendeo orixinal o 16 de maio de 2009. Consultado o 03 de maio de 2024. 
  4. Huntington, Samuel P. (1996).Choque de civilizacións.ISBN 978-0-684-84441-1. 
  5. "FR Yugoslavia Investment Profile 2001"(PDF)(eninglés). Arquivado dendeo orixinal(PDF) o 28 de setembro de 2011. Consultado o 09 de xullo de 2024. 
  6. Malcolm, Rutherford; Hibbert, Reginald; Somerville, Keith.Notes of the Month.ISSN 0043-9134. 
  7. "Chronology 1929".indiana.edu(eninglés). [Ligazón morta]
  8. Donia, Robert J.; Fine, John Van Antwerp (1994).Bosnia and Hercegovina: A Tradition Betrayed.ISBN 9780231101615. 
  9. "Request by the Yugoslav Government Under Article 11, Paragraph 2, of the Covenant: Communication from the Yugoslav Government"(eninglés). 
  10. "Краљевски намесници и чланови Народног претставништва положили су јуче заклетву на верност Њ. В. Кралу Петру II"(enserbocroata). 
Control de autoridades
Identificadores taxonómicos
Identificadores
Obtido de «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Iugoslavia&oldid=7048903»
Categorías:
Categorías agochadas:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp