A illa está habitada dende o -6500. Como unha das seisnacións celtas, ten grande influencia culturalgaélica dende oséculo V, e fálase alingua manx, da familia lingüísticagoidélica. En 627,Edwin de Northumbria conquistou a Illa de Man xunto con gran parte deMercia. Noséculo IX, ospobos nórdicos comezaron a asentarse na illa. Posteriormente, os nórdicos deEscocia estableceron oReino das Illas. O título dos reis levaría dende entón o sufixo "e das Illas".Magnus III, rei de Noruega, era tamén coñecido como "Rei de Mann e das Illas" como parte da civilización dasHébridas entre 1099 e 1103.[2] Xurdiu entón unha cultura nórdico-gaélica e a illa ficou baixo control nórdico. En 1266, a illa converteuse en parte deEscocia, formalizado noTratado de Perth. Despois dun período no que o control da illa alternouse entre os reis de Escocia e os deInglaterra, a illa pasou a formar parte do control feudal da Coroa Británica en 1399. O señorío revestiu na Coroa Británica en 1765, pero a illa nunca chegou a formar parte deGran Bretaña ou o posteriorReino Unido, mantendo o seu status como unha dependencia da Coroa gobernada internamente.
A Illa de Man enmanx éEllan Vannin, ondeellan significailla. A máis antiga forma deMan éManu ouMana,[3] que aparece encaso xenitivo comoVaninn, significando logoEllan Vannin "Illa de Man".
Malia que a Illa de Man nunca foi incorporada óImperio romano, foi citada polos clásicos, que a chaman de varias formas, comoMonapia, engrego Mοναοιδα (Monaoida), Mοναρινα (Monarina),Menavi eMevania.[9] Os nomes engalés antigo eirlandés antigo para a Illa de Man,Manau eMano, coinciden coManaw Gododdin, o nome para unha antiga rexión do norte de Gran Bretaña ó longo doEstuario de Forth.[10] O nome está probablemente conectado coa denominación galesa para a illa deAnglesey,Ynys Môn[10] e posiblemente coa raíz celta reflectida no galésmynydd, nobretónmenez e nogaélico escocésmonadh,[10] tódolos cales significan "montaña" e derivan da raízprotoindoeuropea *men-, "elevarse".[11] Neste caso, o nome sería unha referencia á illa aparentemente erguéndose por riba doMar de Irlanda no horizonte.[12]
Unha das actuais inquedanzas da illa inclúe resucitar o unha vez case extintomanx e a recente e significativa inmigración de persoas de procedencia non manesa que presta servizos no sector financeiro.
Ruínas da Catedral de San Xermán na illa San Patricio.
O asentamento dos pobos celtas remóntase cara ao500 a.C.. A lingua manesa, pertencente á póla céltica, comezará a pasar dun dialecto a unha lingua propia só a partir do século V .
O cristianismo foi importado á Illa de Man polo predicador irlandésSan Patricio, con el chegaron despois moitos misioneiros de países celtas, e deIrlanda en particular, a efectuar misións cristiás a partir do ano 500 dc, nun territorio aínda moi sometido á influencia dosdruídas.
Estes misioneiros contribuíron á edificación de pequenas capelas nas que pregaban. Pero a falta de espazo obrigaba a practicar os bautismos e a predicación a ceo aberto.
Áchanse sobre a illa 35 cruces celtas (chamadaskeeills), pero existían alí canto menos 174 polo que citan documentos antigos . Estas cruces foron xeralmente erixidas sobre monumentos funerarios. As numerosas igrexas e as capelas foron edificadas sobre a localización de keeills.
O soberano da Illa de Man é o Rei de Gran Bretaña en calidade de Señor de Man (actualmente o reiCarlos III). Represéntaa na illa un Gobernador Xeral, que é elixido pola Coroa por un período de cinco anos. A illa de Man goza dun goberno, un parlamento e un sistema xudicial totalmente independente do británico. Porén, os cidadáns de Man son cidadáns británicos.
A Coroa inglesa ten a responsabilidade última da dirección da administración da illa de Man, para o cal sérvese dos membros do Goberno británico, os cales actúan -nestes asuntos- en calidade de conselleiros da Raíña.
Aínda que o sistema xurídico británico non abrangue a illa de Man, o sistema legal de Man baséase nos principios do dereito común inglés.
A Illa de Man está dividida en seis distritos administrativos, chamados "sheadings". Os seis "sheadings" sonAyre,Glenfaba,Garff,Michael,Rushen eMiddle. Os "sheadings" forman a base dalgúns distritos electorais e cada un ten un "coroner". Este oficio non debe ser confundido co de "xuíz de instrución" (en inglés taméncoroner), un cargo desempeñado habitualmente polo Grande Alguacil. Unha persoa pode desempeñar o papel de "coroner" en máis dun "sheading" ao mesmo tempo.
O termo 'sheading' suponse un vocábulo nórdico para 'división naval'; cada distrito estaba responsabilizado de producir un número concreto de barcos de guerra. Tamén pode ser unha palabra de orixe celta significando 'sexta parte'.
Omonte Snaefell (621 m), domina o centro da illa desde o seu cumio e, segundo un antigo dito popular, pódense ver sete reinos: os Reinos de Man,Escocia,Inglaterra,Irlanda,Gales, a Illa de Man e oCeo.
De acordo co censo do 2001, a Illa de Man é fogar de 76,315 persoas, dos cales aproximadamente 25,347 residen na capital da illa,Douglas (Doolish). Isto fai que a illa teña unha densidade de poboación de 133 hab/km².
A cultura da illa de Man está fortemente influenciada polas súas orixes célticas e nórdicas. Está actualmente gozando dun renacer do idioma gaélico autóctono ( omanx ) (Gaelg). Aínda que o derradeiro falante nativo morreu en 1974, cos nenos pequenos está volvéndose a empregar o manx. Hai hoxe 27 falantes nativos e outros 650 falantes. Omanx está estreitamente relacionado coGaélico escocés e oirlandés.Unha amplamente coñecida expresión manesa é "Traa Dy Liooar", que significa "o tempo basta" e representa un esteorotípico aspecto da actitude dos maneses ante a vida.
