| Feve | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
Instancia de | |||||
Epónimo | |||||
| Persoas e organizacións | |||||
Propietario/a | |||||
| Datas e cronoloxía | |||||
Fundación 23 de setembro de 1965  | |||||
Disolución 31 de decembro de 2012 | |||||
Substitúe a | |||||
Substituído por | |||||
| Localización | |||||
| |||||
| Fontes e ligazóns | |||||
Redes  | |||||
| Wikidata C:Commons |
Ferrocarriles Españoles de Vía Estrecha (FEVE)[1] foi unha compañía pública deferrocarril deEspaña, que operaba nas comunidades deGalicia,Asturias,Cantabria, doPaís Vasco,Castela e León e daRexión de Murcia sobre unha importante rede de 1.250 km formada en1965, recollendo a explotación dos distintos ferrocarrís devía estreita en España, que ata devandito ano achábanse englobados na empresa tamén estatal EFE (Explotación de Ferrocarriles por el Estado). Ao longo da súa historia, FEVE chegou a posuír simultaneamente ferrocarrís de cinco largos de vía distintos: 1.435 mm, 1.062 mm, 1.000 mm, 915 mm e 750 mm.
A compañía desapareceu o 31 de decembro de2012 debido á unificación dos operadores estatais de vía estreita e vía ancha. A infraestrutura foi transferida aAdif e a explotación dos trens aRenfe Operadora, que opera baixo a marcaRenfe Feve.[2]
A rede de FEVE formábana as liñas das antigas compañías Sociedad General de Ferrocarriles Vasco-Asturiana, Ferrocarriles Económicos de Asturias,Ferrocarril de Langreu, Ferrocarril de Carreño, Ferrocarril Cantábrico, Ferrocarril Santander-Bilbao,Ferrocarril de La Robla, Ferrocarril Cartagena-Los Blancos, ademais do Ferrocarril Ferrol-Xixón, construído integramente polo Estado.
A liña de maior lonxitude que posuía a compañía ten 330 km, o coñecido Ferrocarril de La Robla. Orixinalmente ía deLa Robla (León) aBilbao e foi construída para facer chegar carbón da minería leonesa ata a siderurxia biscaíña. Debido ó peche dos altos fornos este tren perdeu o seu sentido e optouse por construír o ramal Matallana-León para darlle ó ferrocarril unha nova oportunidade de facer servizos rexionais entre León e Bilbao. Actualmente o tramo entre Matallana e La Robla non presta servizo de viaxeiros. É a máis longa de Europa de vía métrica, percorrendo a montaña oriental leonesa, o norte da provincia de Palencia, o sur de Cantabria e o norte da provincia de Burgos.
A principal liña de FEVE na Cornixa Cantábrica era a que conectaFerrol conBilbao a través das provincias deCantabria, Asturias eLugo. Así mesmo conectaban con esta liña xeral diversas liñas menores e ramais, onde prestaban servizo como norma xeral trens de proximidade. Estas liñas e ramais eran, enAsturias, as liñas Trubia - Mieres - Collanzo, Pravia - San Esteban,Xixón - Laviana, Xixón - Avilés - Cudillero eFerrol -Xixón. EnCantabria existía un ramal que comunicaba Liérganes con Orejo, estación do tramo Bilbao -Santander. Tamén existían diversos ramais industriais que comunicaban a rede xeral de FEVE con cargadoiros de industrias particulares e portos marítimos.
FEVE tamén era titular da liña internacionalPonte Internacional/Nazioarteko Zubia (enIrún)-Hendaia, popularmente coñecida como "O Topo", aínda que a explotación estaba cedida aEuskoTren. En Asturias e Cantabria FEVE contaba cunha importante rede de liñas de proximidade. Ademais, posuía en Murcia a liña entreCartagena eLos Nietos.
Nos últimos anos da súa existencia, unha parte significativa da rede fora transferida ás comunidades autónomas, que a xestionaban a través de empresas públicas:
FEVE estaba especializada en transporte de mercancías e rexional e de proximidade de pasaxeiros. O servizo estrela da compañía era o tren turístico de luxoTranscantábrico, que funciona desde1982. Realiza o traxectoSantiago de Compostela (en autobús ataFerrol)-Ferrol-Bilbao-León.
En2005 FEVE, ante o novo escenario ferroviario español protagonizado pola liberalización e a apertura á competencia (da que FEVE queda exenta inicialmente) aínda que teña a consideración de liña de interese xeral, o ente público emprende un plan estratéxico que marca as pautas para a empresa a medio prazo para iniciar o proceso de liberación ferroviario que obriga aUnión Europea. O plan fai fincapé na optimización dos recursos humanos e na especialización por sectores, polo que se crean as direccións-xerencias (similares ás UNs deRenfe Operadora), que se especializarán nos seus correspondentes mercados. O plan estratéxico ten como fin aumentar o índice de cobertura da empresa 12 puntos ata situalo no 45%, destacando a procura de ingresos mediante a captación de tráficos de tipo turístico e de novos clientes en mercancías, así como a súa consolidación en viaxeiros de trens de proximidade e rexionais.
O20 de xullo de2012, apróbase o Real Decreto-lei 22/2012, de 20 de xullo, polo cal FEVE queda extinguida o día31 de decembro de 2012 e subrógase aAdif a infraestrutura e aRenfe Operadora a explotación dos trens.[3] Desta forma unifícanse as redes nacionais de vía ancha e vía estreita. Na práctica,Renfe continúa usando a marcaFeve para referirse a todos os servizos que herdou da anterior compañía.
