Aescrita árabe é o sistema de escrita empregado para oárabe (alfabeto árabe) e moitas outras linguas deAsia eÁfrica. É o segundo sistema de escritaalfabético máis amplamente empregando no mundo (após osistema latino),[1] o segundo máis amplamente empregado segundo o número de países que o usan, e o terceiro máis grande por número de usuarios (após oalfabeto latino e aescrita chinesa).[2]
Escríbese dedereita a esquerda nun estilocursivo, no que a maioría das letras se escriben en formas lixeiramente diferentes segundo se están illadas ou unidas a unha letra seguinte ou precedente. O alfabeto é unicameral e non ten maiúsculas nin minúsculas distintas.[6] Na maioría dos casos, as letras transcriben consoantes, ou consoantes e algunhas vogais, polo que a maioría dos alfabetos árabes son abjads, sendo as versións empregadas para algunhas linguas, como o dialecto soraní do kurdo, o uigur, o mandarín e o serbocroata, alfabetos. É a base da tradición dacaligrafía árabe.
Nos séculos VI e V a.C., as tribos árabes do norte emigraron e fundaron un reino centrado enPetra, na actualXordania. Este pobo (agora coñecido comonabateos polo nome dunha das tribos, os nabatu) falabaárabe nabateo, unha variedade dalingua árabe. Nos séculos II ou I a.C.,[10][11] os primeiros rexistros coñecidos do alfabeto nabateo estaban escritos nalingua aramea (que era a lingua da comunicación e o comercio), pero incluían algunhas características da lingua árabe: os nabateos non escribían a lingua que falaban. Escribían nunha forma do alfabeto arameo, que continuou a evolucionar; separouse en dúas formas: unha destinada a inscricións (coñecida como "nabateo monumental") e a outra, máis cursiva e escrita apresuradamente e con letras unidas, para escribir enpapiro.[12] Esta forma cursiva influíu cada vez máis na forma monumental e gradualmente transformouse no alfabeto árabe.
A escrita árabe foi adaptada para o seu uso nunha ampla variedade de linguas ademais do árabe, incluíndo opersa, omalaio e ourdú, que non sonlinguas semíticas. Estas adaptacións poden incluír caracteres novos ou alterados para representar fonemas que non aparecen nafonoloxía árabe. Por exemplo, a lingua árabe carece dunha oclusiva bilabial xorda (o son[p]), polo que moitas linguas engaden a súa propia letra para representar[p] na escritura, aínda que a letra específica utilizada varía dunha lingua a outra. Estas modificacións tenden a dividirse en grupos: as linguas da India e aslinguas turcas escritas na escrita árabe tenden a usar o alfabeto persa, mentres que as linguas de Indonesia tenden a imitar as dojawi. A versión modificada da escrita árabe deseñada orixinalmente para o seu uso co persa coñécese polos estudosos comoescrita perso-arábiga.
Cando se usa a escrita árabe para escribirserbocroata,sorani,caxemirés,chinés mandarín oulingua uigur, as vogais son obrigatorias. Polo tanto, a escrita árabe pódese usar como un verdadeiroalfabeto, así como como unabjad, aínda que a miúdo está fortemente, aínda que erroneamente, conectada a esta última debido a que orixinalmente só se usaba para o árabe.
O uso da escrita árabe nas linguas deÁfrica Occidental, especialmente noSahel, desenvolveuse coa expansión doislam. Ata certo punto, o estilo e o uso tenden a seguir os doMagreb (por exemplo, a posición dos puntos nas letrasfāʼ eqāf).[13][14] Empezáronse a usardiacríticos adicionais para facilitar a escritura de sons que non están representados na lingua árabe. O termoʻAjamī, que provén da raíz árabe para "estranxeiro", aplicouse a ortografías baseadas no árabe de linguas africanas.
Todas as rexións onde se usan as escrituras árabes
Ás veces refírese a un estilo caligráfico moi específico, pero ás veces úsase para referirse de forma máis ampla a case todas as fontes que non sexancúficas ounastaliq.
Usado para case todos os textos modernos en urdú e punjabi, pero só ocasionalmente para o persa. (O termo "Nastaliq" ás veces é usado polos falantes de urdú para referirse a todas as escrituras perso-árabe.)
Esta ortografía está totalmente vogalizada. 3 dos 4 glifos adicionais (ۆ, ۄ, ێ) son en realidade vogais. Non todas as vogais se listan aquí xa que non son letras separadas. Para obter máis información, consulteescrita caxemiresa.
A maioría das linguas que empregan alfabetos baseados no alfabeto árabe empregan as mesmas formas de base. A maioría das letras adicionais nas linguas que usan alfabetos baseados no alfabeto árabe constrúense engadindo (ou eliminando) signos diacríticos ás letras árabes existentes. Algunhas variantes estilísticas do árabe teñen significados distintos noutras linguas. Por exemplo, nalgunhas linguas úsanse formas variantes dekāf ك ک ڪ e ás veces teñen usos específicos. En urdú e algunhas linguas veciñas, a letra Hā diverxiu en dúas formas ھdō-čašmī hē e ہ ہـ ـہـ ـہgōl hē,[15] mentres que unha forma variante de يyā denominadabaṛī yē ے úsase ao final dalgunhas palabras.[15]
↑Brustad, K. (2000). The syntax of spoken Arabic: A comparative study of Moroccan, Egyptian, Syrian, and Kuwaiti dialects. Georgetown University Press.
↑15,015,1"Urdu Alphabet".www.user.uni-hannover.de. Arquivado dendeo orixinal o 11 de setembro de 2019. Consultado o 4 de maio de 2020.
