Adureza é a capacidade que ten un material de soportar esforzos sen se deformar permanentemente. Non debe confundirse coatenacidade. Hai diversas formas de medir a dureza, se ben a maioría consiste en utilizar un pequeno indentador, dispositivo que trata de penetrar no material e que pode ser un pequeno balote ou unha agulla.
Enmetalurxia a dureza mídese utilizando undurómetro para o ensaio de penetración. Dependendo do tipo de punta empregada e do rango de cargas aplicadas, existen diferentes escalas, axeitadas para distintos rangos de dureza.
O interese da determinación da dureza nosaceiros estriba na correlación existente entre a dureza e aresistencia mecánica, sendo un método de ensaio máis económico e rápido que oensaio de tracción, polo que o seu uso está moi estendido.
Ata a aparición da primeira máquina Brinell para a determinación da dureza, esta medíase de forma cualitativa empregando unha lima de aceirotemperado que era o material máis duro que se empregaba nos talleres.
As escalas de uso industrial actuais son as seguintes:
- Dureza Brinell: Emprega como punta unha bóla de aceiro. Para materiais duros, é pouco exacta.
- Dureza Rockwell: Utilízase como punta un cono dediamante (nalgúns casos unha bóla de aceiro). É a máis estendida, xa que a dureza se obtén por medición directa e é apta para todo tipo de materiais. Adóitase considerar unensaio non destrutivo polo pequeno tamaño da pegada.
- Rockwell superficial: Existe unha variante do ensaio, chamada Rockwell superficial, para a caracterización de pezas moi delgadas, coma coitelas de afeitar ou capas de materiais que recibiron algún tratamento de endurecemento superficial.
- Dureza Webster: Emprega máquinas manuais na medición, sendo apto para pezas de difícil manexo coma perfiles longosextruídos. O valor obtido adoita converterse a valores Rockwell.
- Dureza Vickers: Emprega coma penetrador un diamante con forma de pirámide cuadrangular. Para materiais brandos, os valores Vickers coinciden cos da escala Brinell.
Enmineraloxía utilízase aescala de Mohs, creada porFriedrich Mohs, que mide a resistencia ó raiado dos minerais.