Manuscrito doRigveda en devanágari (principio do século XIX)
Este artigo amosaletras indias. Sen osoporte axeitado, o texto pode mostrar símbolos sen sentido, coma caixas, marcas e outros.
Odevanágari[1] (palabra de orixesánscrita,देवनागरी / devanāgarī, que significa «(escritura) cidadá divina») é oalfasilabario utilizado para escribir, entre outras, osánscrito, ohindi, onepalés, omarathi e moitas outras linguas da India. É unha das escrituras da India máis empregada. Provén da escriturabrahmi.
Rótulos en devanāgarī nunha rúa deVaranasi, naIndia.
O devanágari é recoñecíbel pola barra horizontal continua baixo a que van situados os caracteres. Non distingue maiúsculas de minúsculas. A lingua hindi emprega os mesmos signos de puntuación que oalfabeto latino, agás ás veces para os finais de frase. Hai variantes locais para certos caracteres. Escríbese de esquerda a dereita.
Unhavogal pode ser representada por dous signos diferentes segundo que siga a unha consoante (forma dependente) ou non (forma independente). No segundo caso, a vogal é un símbolo ligado á dereita, á esquerda enriba ou embaixo da consoante despois da que se pronuncia. Anasalización márcase por un signo diacrítico que se sitúa enriba. Este signo pode ser ocandrabindu ou oanusvāra. Por razóns de comodidade, os impresores prefiren a miúdo substituír o candrabindu por un anusvâra cando a vogal excede a liña superior.
Cando unhaconsoante nin vai precedida nin seguida doutra consoante, represéntase polo signo de base. Nos casos de combinacións (agrupamentos) de consoantes, hai unha ou variasligaduras, que poden consistir nunha simple compresión gráfica, por exemplo, स seguido de त dá स्त, ou ben un carácterenteiramente novo, por exemplo क seguido de ष dá क्ष. Unha consoante nonseguida dun símbolo de vogal dependente é implicitamente pronunciada coa vogal [ə], ou ás veces sen vogal ningunha.
Un carácter – é dicir unha vogal independente, unha consoante eventualmente acompañada de signosdiacríticos ou unha combinación especial de consoantes agrupadas – chámaseakṣara (do sánscrito , que significa « letra, carácter »). A barra vertical utilizada en certos símbolos de consoantes ou de vogais, ou para marcar o fin de frase chámasedanda. O signo diacrítico utilizado para darlle unha vogal a unha consoante é omatra.
Sabhī manuṣyõ ko gaurav aur adhikārõ ke mamle mẽ janmajāt svatantrātā aur samāntā prāpt hai. Unhẽ buddhi aur antrātmā kī den hai aur parspar unhẽ bhaīcāre ke bhāv se bartāv karnā cāhiye.
tradución
Todos os seres humanos nacen libres e iguais en dignidade e en dereitos. Están dotados de razón e de consciencia e débense portar os uns cos outros nun espírito de fraternidade.
O devanágari ocupa os caracteres U+0900 a U+097F deUnicode. As celas baleiras indican os caracteres indefinidos.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
A
B
C
D
E
F
U+090x
ँ
ं
ः
ऄ
अ
आ
इ
ई
उ
ऊ
ऋ
ऌ
ऍ
ऎ
ए
U+091x
ऐ
ऑ
ऒ
ओ
औ
क
ख
ग
घ
ङ
च
छ
ज
झ
ञ
ट
U+092x
ठ
ड
ढ
ण
त
थ
द
ध
न
ऩ
प
फ
ब
भ
म
य
U+093x
र
ऱ
ल
ळ
ऴ
व
श
ष
स
ह
़
ऽ
ा
ि
U+094x
ी
ु
ू
ृ
ॄ
ॅ
ॆ
े
ै
ॉ
ॊ
ो
ौ
्
U+095x
ॐ
॑
॒
॓
॔
क़
ख़
ग़
ज़
ड़
ढ़
फ़
य़
U+096x
ॠ
ॡ
ॢ
ॣ
।
॥
०
१
२
३
४
५
६
७
८
९
U+097x
॰
Cando unha vogal segue a unha consoante, o seu carácter sempre se escribedespois do carácter da consoante, na orde da pronunciación, independentemente de cal sexa o resultado gráfico, por exemple की escríbeseU+0915 U+0940 e कि escríbeseU+0915 U+093F. Para escribir unha combinación de consoantes, insírese o carácter do virama entre dúas consoantes, por exemplo स्त escríbeseU+0938 U+094D U+0924.
Se se quere escribir realmente unha consoante dotada dun virama e logo outra consoante en vez de facer a ligadura, insírese o carácterZWNJ (Zero Width Non-Joiner) de código U+200C entre o carácter do virama e o da consoante que debe seguilo, por exemplo क्ष (en vez do esperedo क्ष) escríbeseU+0915 U+094D U+200C U+0937.Se, para escribir unha combinación de consoantes que normalmente usa un símbolo novo, se quere utilizar as « medio-formas » das consoantes, insírese o carácterZWJ (Zero Width Joiner) de código U+200D entre o carácter do virama e o da consoante que debe seguila, por exemplo श्व (en vez do esperedo श्व) escríbeseU+0936 U+094D U+200D U+0935.