Os restos arqueolóxicos atopados nos barrios de Llefià e de Sistrells remontan a súa historia aoNeolítico, pero a fundación da poboación produciuse ao redor do ano 100 aC, baixo o nome romano deBaetulo.
Tense constancia de presenza humana en Badalona a partir do 3500 a.C., é dicir, a época de sedentarización doNeolítico medio recente. Así como de diferentes e primixenios asentamentosiberos elaietanos. Sobre algúns deles, asentáronse con posterioridade, os romanos, creandoBaetulo,[1] no seu afán de frean aoscartaxineses, que se asentaron xa en Empúries.
A partir doséculo X vólvese a configurar en Badalona un núcleo urbano na antiga cidade romana, ocupando a Badalona medieval desde orío Besòs ao mar, e desde o outeiro deMontgat ata a serra Litoral. Azoutada por pragas e pestes, ademais dos ataques dos piratas tunisianos, fan que a baixaIdade Media sexa considerado para Badalona como un período de recesión, pero de consolidación como núcleo urbano que nese momento só producía para a súa propia subsistencia. O mosteiro de Sant Jeroni de la Murtra (fundado en1416), foi moi relevante na súa época; a punto estiveron de celebrarse nel as Cortes en1472, no marco da Guerra Civil Catalá.
Segundo o Barón de Maldá no seuCalaix de Sastre, onde explica a vida badalonesa de principios doséculo XIX, Badalona pasara a comerciar os seus excedentes no gran mercado emerxente barcelonés, que empezaba a mirar cara á industrialización. Administrativamente, Badalona continuou funcionando coa insaculación ata que se viu afectada poloDecreto de Nova Planta. O nivel de vida do municipio, aos poucos, foi dirixíndose cara ao inexorable proceso de industrialización que catapultou o éxodo rural e a economía catalá do século XIX.
Ata mediados do século XIX, Badalona vive un proceso de inmigración desde aCataluña interior, debido ao éxodo rural, que fixo aumentar a poboación do municipio a 12.600 habitantes en1860. Estes foron os que protagonizaron o crecemento demográfico, pero tamén urbanístico badalonés. A chegada do tren á cidade na mítica liñaBarcelona-Mataró foi o arranque definitivo. A industria chegaba da man deBarcelona, á vez que se trasladou á cidade condal a industria alimentaria da zona. Ademais, en1897, a raíña rexenteMaría Cristina outorgaba o título de cidade a Badalona.
A finais dos anos1980 inaugurouse o Paseo Marítimo, co que Badalona se abría cara ao mar. Badalona está inmersa hoxe, logo de ser subsede dosXogos Olímpicos de 1992, nun proceso convulso de transformacións urbanísticas e a chegada dos novos inmigrantes que fan disto, un dos novos retos doséculo XXI. Entre esas actuacións están a recuperación da fachada marítima ou a construción doporto.
Badalona é unha cidade de mar e de montaña. ASerra de la Marina pasa pola parte norte e oeste do termo municipal. Podemos destacar as montañas da Amigó, co cerro da Coscollada, de 466 metros de altitude, o cerro de les Maleses, con 462 metros, e o de Fra Rafael, con 414 metros entre outros. Tamén a serra de Mosques d'Ase, cunha altitude de ata 131 metros, a Serra de Montigalà, preto dos 150 metros, a Serra Mediterrània cun máximo de 171 metros, a Serra d'en Boscà, ata os 206 metros e a serra d'en Caritg, con cerros de preto de 80 metros de altitude. Tamén cabe destacar asrieras, abundantes na cidade: riera deCanyet, riera de Sant Joan (ou de Sant Jeroni), riera de Canyadó e riera Matamoros son algunhas das máis importantes. As catro liñas azuis onduladas sobre fondo branco que aparecen na bandeira e no escudo de Badalona representan esas catro rieras. Ademais hai fontes na parte de montaña que regan as rieras.
Badalona é o terceiro municipio deCataluña en número de habitantes. Dos seus 217.093 habitantes en2008, 187.743 eran de orixe española (86,5%) e o resto do estranxeiro, sendo as comunidades demarroquís (5.048),paquistanís (4.426) echineses (3.365) as máis importantes.[2]
Gráfica de evolución demográfica de Badalona[3] entre 1842 e 2021
A cidade de Badalona está perfectamente conectada cos concellos limítrofes e especialmente coa cidade deBarcelona e oaeroporto do Prat. Por estrada, os principais accesos son as autoestradasC-31 eB-20 e a estrada nacionalN-II, ademais de estradas locais que unen Badalona conMollet del Vallès eMontcada i Reixac.
Chegan á cidade dúas liñas da rede demetro de Barcelona. AL2 une a cidade co centro deBarcelona e ten cinco paradas en Badalona. Unha delas, a de Gorg, é a cabeceira daL10, que ten outras dúas estacións na cidade. Tamén chega o tranvía, coas liñas T5 e T6 doTrambesòs.
Conta tamén cunha ampla oferta de autobuses urbanos e interurbanos, diúrnos e nocturnos, operados porTUGSAL eTMB. Ademais ten dez paradas detaxi e máis de 20 km decarril bici.
A Festa Maior de Badalona celébrase o15 de agosto, día da Ascensión da Virxe, na honra áMare de Déu d'Agost. Aínda así a festividade máis celebrada en Badalona son as Festas de Maio (Les festes de Maig) celebradas en maio, o11 de maio día do patrón da cidade e festivo, San Anastasio, quen foi martirizado na Torre Mena (edificio emblemático da cidade) noséculo XVII. A noite anterior, o 10 de maio, celébrase a festa daCremada del Dimoni (queima do demo) na praia, onde se queima un demo de madeira na area, mentres se lanzan fogos artificiais.
Esta xornada está chea de actividades:correfocs, o baile do Áliga, habaneras,cremats, a sardiñada, bailes de rúa e desde a súa fundación en1998 as actuacións dosCastellers de Badalona “els Gegants de Badalona” e "Els diables". Esta festividade de maio foi declarada Ben Cultural de Interese Turístico en1990. Ademais parece ser que se atopan datadas en1635; Rafael d'Amat i de Cortada (Barón de Maldá) describiunas no seuCalaix de Sastre.
Badalona dá acubillo a diversas festas que renden homenaxe a santos como San Sebastián (patrón escollido polo pobo), San Pedro (patrón dos pescadores), ou aPassada de San Antón (patrón dos animais de cuadra de pé redondo, é dicir, con pezuño). Badalona tamén celebra a procesión doCorpus, a do Carme, a Procesión dos Misterios, documentada noséculo XVII e caracterizada polo silencio, ademais da Noite de Reis en que estes chegan á cidade desde a praia. A estas engádenselles as festividades típicas de Cataluña como oEntroido, aDiada de Cataluña,Sant Jordi ou aNoite de San Xoán.
.PNG)
.svg)
