![]() | Este artigoprecisa de máisfontes ou referencias que aparezan nunhapublicación acreditada que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axudemellorando este artigo. |
Autopoiese ouautopoiesis (do gregoauto "propio",poiesis "creación") é un termo creado nadécada de 1970 polosbiólogos e filósofoschilenos Francisco Varela e Humberto Maturana para designar a capacidade dosseres vivos de se produciren a si propios. Segundo esta teoría, un ser vivo é un sistema autopoiético, caracterizado como unha rede pechada de producións moleculares (procesos) en que as moléculas producidas xeran coas súas interaccións a mesma rede demoléculas que as produciu. A conservación da autopoiese e daadaptación dun ser vivo ao seu medio son condicións sistémicas para a vida. Por tanto, un sistema vivo, como sistema autónomo, está constantemente se autoproducindo, autorregulando, sempre mantendo interaccións co medio, onde este só desencadea mudanzas determinadas na súa propia estrutura, e non a través dun axente externo.
De orixe biolóxica, o termo pasou a ser usado noutras áreas por Steven Rose naneurobioloxía, porNiklas Luhmann nasocioloxía, porGilles Deleuze eAntonio Negri nafilosofía, por Patrick Schumacher naarquitectura e por Gunther Teubner no Dereito.
Foi empregada, inicialmente, para designar os elementos característicos dun sistema vivo e a súa estrutura. As pescudas sobre tal obxecto de estudo apuntaron unha definición de vida como sendo a autonomía e a constancia dunha determinada organización, ou das relacións nun dato sistema entre o anos dos elementos constitutivos dese mesmo sistema, organización esa que é auto-referencial no sentido de que a súa orde interna é xerada a partir da interacción dos seus propios elementos e auto-reprodutiva no sentido de que tales elementos son producidos a partir desa mesma rede de interacción circular e recursiva.
Esa construción conceptual foi rapidamente difundida e comezou a ser empregada noutras áreas do coñecemento até ser introducida no eido dasciencias sociais. O responsábel pola colocación da autopoiese no medio social foiNiklas Luhmann. Foi el o que nadécada de 1980 transformou a teoría autopoiética nun método de observación social. Nótese que opostulado luhmanniano pode ser dividido en dúas fases: unha estritamente sistémica e outra coa aplicación da autopoiese sobre os marcos xa existentes nateoría dos sistemas.
Tanto a creación da teoría autopoiética como a súa aplicación aos sistemas sociais representou unha revoluciónepistemolóxica. Esa proposta de mutación no foco epistemolóxico propiciou unha mellor observación do medio e súas características. Anteriormente, o proceso deobservación científica dun dato obxecto presupuña a análise estrutural de todos os seus elementos constitutivos illadamente. Coñecer algo significaba poder determinar cales son as partes que determinan o todo dese obxecto. Non se avaliaba as relacións entre os elementos, mais só a súa condición/colocación no todo.
A proposta da teoría autopoiética, diferentemente da postura analítica, parte da observación de determinado obxecto pola interacción dos seus elementos, posibilitando, así, a construción dunha armazón científica con base nas relacións entre os elementos e as funcións exercidas no todo comunicativo dos sistemas. A autopoiese vén sendo utilizada como marco teórico dos Dereitos Fundamentais.
![]() | Este artigo ou sección precisa dunha revisión do formato que siga olibro de estilo da Galipedia. Pode axudar amellorar este artigo e outros encondicións semellantes. |