Antes do establecemento doReino de Arabia Saudita, o estado moderno estaba formado por catro rexións distintas:Hejaz,Najd e partes de Arabia Oriental (Al-Hasa) e Arabia Meridional ('Asir).[2] O Reino de Arabia Saudita foi fundado en 1932 porIbn Saud; el uniu os catro reinos nun só estado nunha serie de conquistas que comezaron en 1902 coa captura deRiad, o fogar ancestral da súa familia, aCasa de Saud. Dende entón, o estado é unhamonarquía absoluta de liñasislámicas, principalmente baixo a influencia dowahhabismo.[3] Arabia Saudita é chamada "a Terra das Dúas Mesquitas Sagradas", en referencia aAl-Masjid al-Haram (naMeca), eAl-Masjid an-Nabawi (enMedina), os dous lugares máis sagrados do islam. O Reino ten unha poboación de 28,7 millóns, dos cales 20 millóns son sauditas e 8 millóns son estranxeiros.[4][5][6]
Despois da unificación dos reinos deHejaz eNejd, o novo estado chamouseal-Mamlakah al-ʻArabīyah as-Suʻūdīyah (unha transliteración de المملكة العربية السعودية en árabe) polo real decreto de 23 de setembro de 1932 do seu fundador, Abdulaziz Al Saud (Ibn Saud). Normalmente, tradúcese como "Reino de Arabia Saudita" engalego,[1] malia que literalmente tradúcese como "Reino dos Árabes Sauditas".[16]
A palabra "Saudita" deriva do elementoas-Suʻūdīyah no nomeárabe do país, que é unha clase de adxectivo coñecido comonisba, que provén do nome dinástico da familia real do país, osAl Saud (آل سعود). A súa inclusión indica que o goberno do país é visto como unha posesión persoal da familia real.[17][18]Al Saud é unha palabra árabe formada pola inclusión deAl, que significa "familia de" ou "casa de",[19] ó nome persoal dun antergo. No caso de Al Saud, é o pai fundador da dinastía no século XVIII,Muhammad bin Saud.[20]
O estado saudita naceu na Arabia central sobre o1750. Un líder local,Muhammad bin Saud, uniuse ó reformista islámicoMuhammad ibn Abd Al-Wahhab, para crear unha nova entidade política. Durante os seguintes 150 anos, os sauditas loitaron conExipto, oImperio Otomán, e outras familias árabes polo control da península. O estado saudita moderno fundouno o reiAbdul Aziz Al-Saud (tamén coñecido comaAbdul Aziz Ibn Saud).
No1902 Abdul Aziz Al-Saud conquistouRiad, a ancestral capital da dinastíaAl-Saud, que estaba en poder da familia rivalAl-Rashid. Continuando coas súas conquistas, Abdul Aziz someteuAl-Ahsa,Nejd eHijaz entre1913 e1926. O8 de xaneiro de1926 Abdul Aziz Al-Saud converteuse no rei de Hijaz. O29 de xaneiro de1927 conseguiu o título de Rei de Nejd (anteriormente foraSultán). PoloTratado de Jedda, firmado o20 de maio de1927, oReino Unido recoñeceu a independencia do reino de Abdul Aziz (naquel tempo chamadoReino de Hijaz e Nejd). No1932, esas rexións unificáronse tomando o nome deReino de Arabia Saudita.
O novo reino foi un dos países máis pobres do mundo, dependendo da limitada agricultura e dos ingresos das peregrinacións. Porén, en1938 atopáronse grandes reservas depetróleo na rexión de Al-Hasa ao longo da costa dogolfo Pérsico, e o desenvolvemento a grande escala dos campos petrolíferos comezou en1941 baixo a empresa controlada polosEstados Unidos Aramco (Arabian American Oil Company). O petróleo proporcionoulle ao país prosperidade económica e unha influencia política substancial a nivel internacional. A vida cultural desenvolveuse rapidamente, principalmente en Hejaz, que sería o centro para os xornais e a radio. Pero a grande afluencia de estranxeiros para traballar na industria do petróleo aumentou a xa existente propensión cara a xenofobia. Ao mesmo tempo, o goberno fíxose cada vez máis dilapidador e extravagante. Cara a década dos 50 isto levou a grandes carencias gobernamentais e a un excesivo endebedamento externo.
O reiSaud sucedeu no trono ao seu pai tras a súa morte en1953. Porén, xurdiu unha intensa rivalidade entre o rei e o seu medio irmán, opríncipe Faisal, alimentada polas dúbidas na familia real sobre a competencia de Saud. Como consecuencia, Saud foi deposto en favor de Faisal en1964. Arabia Saudita gañou o control do 20% de Aramco en1972, diminuíndo así o control estadounidense do petróleo saudita. En1973 Arabia Saudita levou a cabo un boicot de petróleo contra os países occidentais que apoiaron aIsrael naguerra do Yom Kippur contraExipto eSiria. Os prezos do petróleo multiplicáronse por catro. Faisal foi asasinado en1975 polo seu sobriño, o príncipe Faisal bin Musaid, e sucedeuno o seu irmanastro orei Khalid.
Cara1976 Arabia Saudita converteuse no maior produtor mundial de petróleo. Durante o reinado de Khalid produciuse un progreso económico e social moi rápido, transformando o sistema de infraestruturas e educativo do país; en política exterior desenvolvéronse un fortes lazos cosEstados Unidos. En1979 ocorreron dous eventos que afectaron en gran medida ao réxime de Al Saud, e tiveron unha forte influencia nas políticas internas e externas sauditas. O primeiro foi arevolución iraniana. Temíase que a minoría xiíta naprovincia de Ash Sharqiyah (onde estaban os campos petrolíferos) podía rebelarse baixo a influencia dos seus correlixionarios iranianos. De feito, houbo varios levantamentos contra o goberno na rexión en1979 e1980. O segundo evento foi a toma da Gran Mesquita daMeca por extremistas islámicos. Os militantes involucrados estaban en parte descontentos polo que eles consideraban corrupción e unha natureza anti-islámica do réxime saudita. O goberno recuperou o control da mesquita despois de 10 días e os capturados foron executados. Parte da resposta da familia real foi facer cumprir de xeito máis estrito as tradicionais normas relixiosas e sociais no país (como por exemplo pechando os cines) e dándolles aosulemas un maior papel no goberno.
En1980 fíxose coa totalidade de Aramco. En xuño de1982 o rei Khalid morreu dun ataque ao corazón e foi sucedido polo seu irmán, orei Fahd, que engadiu o título de "Custodio da Dúas Mesquitas Sagradas" ao seu nome en1986. Fahd continuou estreitando relacións cos Estados Unidos e incrementou a compra de equipo militar estadounidense e británico. A gran riqueza xerada polos ingresos do petróleo comezou a ter un grande impacto na sociedade saudita. levou a unha rápida modernización, urbanización, educación pública masiva e á creación de novos medios de comunicación. Estes feitos e a presenza de cada vez máis traballadores estranxeiros afectou enormemente as normas e valores tradicionais sauditas. Aínda que houbo un cambio dramático na vida social e económica do país, o poder político continuou estando monopolizado pola familia real, levando o descontento a moitos cidadáns que comezaron a buscar unha maior participación no goberno.
Nos anos 80 o réxime saudita gastou 25.000 millóns de dólares apoiando aSaddam Hussein naguerra Irán-Iraq. Porén, Arabia Saudita condenou a invasión iraquí deKuwait en1990 e pediu aos Estados Unidos que interviñese. O rei Fahd permitiu aos estadounidense e aliados estar baseados en Arabia Saudita. Convidou ao goberno de Kuwait e a moitos dos seus cidadáns a estar no país, pero expulsou os cidadáns doIemen eXordania debido a que os seus gobernos apoiaron aIraq. En1991 a forzas sauditas interviñeron tanto nos bombardeos sobre Iraq como ba invasión terrestre para liberar Kuwait.
As relación do réxime saudita con occidente comezaron causar unha preocupación crecente entre algúns dos ulemas e estudantes daxaria, e foi un dos motivos que levaron a un incremento do terrorismo islámico en Arabia Saudita, así como a ataques terroristas en países occidentais realizados por cidadáns sauditas.Osama bin Laden era saudita (ata que lle quitaron a nacionalidade en1994). 15 dos 19 secuestradores involucrados nosatentados do 11 de setembro de 2001 eran de nacionalidade saudita. Moitos sauditas, que non apoiaban de ningún xeito o terrorismo islámico, estaban aínda así profundamente descontentos coas políticas do goberno do país.
O islamismo non era a única fonte de hostilidade cara ao réxime. Aínda que agora era extremadamente rica, a economía de Arabia Saudita estaba preto de estancarse. Os altos impostos e un crecente desemprego contribuíron ao descontento, reflectido nun aumento da axitación social e o descontento coa familia real. En resposta, o rei Fahd iniciou un feixe de limitadas "reformas". En marzo de1992 introduciu a "Lei básica", que facía fincapé nos labores e responsabilidades dun gobernante. En decembro de1993 inaugurouse o Consello Consultivo, composto por un presidente e 60 membros (todos elixidos polo rei). A intención do monarca era responder á disidencia ao mesmo tempo que procuraba facer os mínimos cambios reais posibles no status quo como lle fose posible. Fahd deixou claro que non tiña en conta a democracia: "Un sistema baseado nas eleccións non é consistente co noso credo islámico".
En1995 sufriu un derramo cerebral e o príncipe herdeiro,Abdullah, asumiu o papel de rexente de facto, asumindo o día a día do país. Porén a súa autoridade viuse obstaculizada por conflitos cos irmáns de Fahd. Dende os 90 continuaron a verse sinais de descontento e nos anos2003 e2004 houbo unha serie de atentados e violencia armada en Riad, Jeddah, Yanbu e Khobar. En febreiro-abril de2005 houbo as primeiras eleccións municipais no país, na que as mulleres no puideron votar.
En2005 o rei Fahd morreu e sucedeuno Abdullah, que continuou a política de reformas mínimas e de represión das protestas. O rei introduciu varias reformas económicas co obxectivo de reducir a dependencia do país dos ingresos polo petróleo: desregulación limitada, fomento do investimento estranxeiro e privatización. En febreiro do2009 Abdullah anunciou unha serie de cambios no poder xudicial, as forzas armadas e en varios ministerios para modernizar esas institucións. Entre eses cambios estaban a substitución de altos cargos na xudicatura e noMutaween (a policía relixiosa), entrando persoas máis moderadas, e o nomeamento da primeira viceministra muller do país.
A institución principal do goberno de Arabia Saudita é amonarquía. ALei Básica adoptada no1992 declara que Arabia Saudita é unha monarquía dirixida polos descendentes do ReiAbdul Aziz Al-Saud, e que oCorán é a constitución do país, que se rexe no legal polaShari'a. A formación de partidos políticos está prohibida e non se celebran eleccións estatais.
Os poderes do rei están limitados pola Shari'a e outras tradicións sauditas. Tamén debe procurar o consenso da familia real saudita, os líderes relixiosos (ulema) e outras persoas importantes da sociedade saudita. A ideoloxía do estado é oWahhabismo. Esta seita doislam tenta expandirse financiando a construción demesquitas e escolas do Qur'an por todo o mundo. A familia real elixe o rei de entre os seus membros e sempre coa aprobación dosulema.
Arabia Saudita ocupa un 80% daPenínsula de Arabia,[21] entre as latitudes 16° e 33° N, e as lonxitudes 34° e 56° E. Debido a que a fronteira do sur, que limita cosEmiratos Árabes Unidos eOmán, non está definida con exactitude, o tamaño do país é descoñecido.[21] ACIA World Factbook estima unha área de 2250000 km² e clasifícao no posto 13 dos países meirandes.[22]
A xeografía do país está dominada poloDeserto de Arabia e polo semideserto con escasa vexetación (ver imaxe satélite da dereita). Trátase, de feito, de varios desertos simultáneos que inclúen óRub' al Khali ("Espazo Baleiro") na parte sur do país, o maior deserto continuo dearea con 647.500km2.[23][24] Non hai ningún río nin lago en todo o país, pero si numerososuadis. As escasas terras fértiles atópanse nos depósitos aluviais dos uadis e dosoasis.[23] O principal accidente xeográfico é a meseta central que se ergue abrutamente do Mar Vermello e descende gradualmente ataNejd cara ao Golfo Pérsico. Na costa do Mar Vermello, hai unha estreita chaira costeira coñecida comoTihamah, paralela á cal hai un gran cantil. A provincia suroeste deAsir é montañosa, e nela está oMonte Sawda de 3.133m de altitude, o punto máis elevado do país.[23]
Agás a provincia de Asir no suroeste, Arabia Saudita ten unclima árido con temperaturas extremadamente altas durante o día e unha aguda caída durante a noite. As temperaturas medias do verán roldan os 45 °C, pero poden chegar ós 54 °C. No inverno, a temperatura raramente baixa dos 0 °C. No verán e no outono a calor é moderada, con temperaturas medias de 29 °C. As precipitacións anuais son extremadamente baixas. A rexión de Asir difire do resto pola influencia dosmonzóns doocéano Índico, que adoitan producirse entre outubro e marzo. Unha media de 300mm de choivas caen durante este período, o cal se corresponde co 60% das precipitacións anuais.[25]
A vida animal inclúelobos,hienas,mangosta,babuínos,lebres,ratos do deserto exerbos. Aniamis maiores comogacelas,oryx eleopardos eran relativamente numerosos ata a década de 1950, cando a caza con vehículos de motor reduciu a poboación destes animais case á desaparición. Entre as aves destacan osfalcóns (que seon adestrados para a caza), aguias, voitres egangas. Existen diversas especies decobra, moitas delas velenosas, e moitas clases de lagartos. Tamén existe moita variedade de vida mariña no Golfo Pérsico. Entre os aniamis domesticados estáncamelos,ovellas,cabras,burros egaliñas. Como un reflexo das condicións desérticas do país, a vexetación de Arabia Saudita consiste en pequenas herbas e matas que requiren de pouca auga. Hai unhas poucas áreas de herba e árbores no sur de Asir.
Arabia Saudita está dividida en 13provincias[26] (manatiq idāriyya, – singularmintaqah idariyya). Á súa vez, as provincias están divididas en 118 gobernacións (en árabe: manatiq idāriyya, منطقةإدارية, ). Neste número inclúense as 13 capitais de provincia, que teñen un status diferente como concellos (amanah) gobernados por alcaldes (amin). As gobernacións están divididas en sub-gobernacións (marakiz, sing. markaz).
A economía de Arabia Saudita está baseada nopetróleo; un 75% dos ingresos orzamentarios e un 90% das exportacións proveñen da industria do petróleo. É fortemente dependente da man de obra estanxeira, sendo o 80% dos seus empregados do sector privado non sauditas.[27][28] Entre os retos da economía saudita están deter a regresión do PIB per cápita, mellorar a educación para preparar a mocidade como forza de traballo e ofrecerlles empregos, diversificar a economía, estimular o sector privado e o da construción, e eliminar a corrupción e a desigualdade.
↑Coy, Peter (16 de xullo de 2014)."Online Education Targets Saudi Arabia's Labor Problem, Starting With Women".Bloomberg Businessweek. Consultado o 26 de setembro de 2014.Saudi citizens account for two-thirds of employment in the high-paying, comfortable public sector, but only one-fifth of employment in the more dynamic private sector, according to the International Monetary Fund (PDF).
↑economists "estimate only 30-40 percent of working-age Saudis hold jobs or actively seek work," the official employment rate of around 12 percent notwithstanding. (fonte:McDowall, Angus (19 de xaneiro de 2014)."Saudi Arabia doubles private sector jobs in 30-month period".Reuters. Consultado o 12 de maio de 2014.)