Acacia é un antigo xénero que comprende un grupo de árbores e arbustos cuxo froito é unlegume, logo, da familiaFabaceae (mesma familia dofeixón, asoia, aervella, axesta etc.). Procedentes maiormente deAustralia, foron naturalizadas enGalicia, onde se lle coñecen comaacacias oualcacias. Amimosa tamén pertencería a este xénero. Cómpre ter en conta que afalsa acacia, especie asilvestrada común en Galicia, como o propio nome indica, pertence a un xénero distinto de leguminosas,Robinia.
Coñécese co nome común de «acacia» a moitas árbores leguminosas deste xénero e tamén doutros xéneros (as chamadas «falsas acacias», tales comoRobinia pseudoacacia,Gleditsia triacanthos ou aSophora japonica). Das máis de 3.000 especies descritas no mundo tan só unhas 1.400 especies son aceptadas;[1] e, delas, 970 pertencen ao xéneroAcacia, stricto sensu, e unhas 950 proceden de Australia. Moitas delas foron naturalizadas noutros continentes.
Están presentes en tódolos hábitats terrestres, incluíndo contornas alpinas,selvas tropicais,bosques, pasteiros, dunas costeiras edesertos.[2] Nos bosques máis secos son un compoñente importante dosotobosque. Noutros lugares poden ser dominantes como noBrigalow Belt de Australia.[2]
En Australia, o bosque deAcacia, é o segundo tipo de bosque máis común despois do bosque deeucalipto, cubrindo 980.000quilómetros cadrados, un 8% da superficie forestal total.Acacia é tamén o xénero máis grande do país de plantas con flores, con case 1.000 especies atopadas.[3]
Necesitan un lugar fresco para invernar, con temperaturas comprendidas entre 5 e 10 °C. No verán necesitan abundantes regas, cunha fertilización completa.
As acacias salientan por ser plantas fixadoras denitróxeno. Desta forma, contribúen ánitrificación do solo e a que este sexa ideal para plantas, como as ornamentais, que necesitan de solos básicos. Tamén facilitan o acceso a este elemento a outras plantas. Algunhas especies presentan o problema de ser moi invasoras nalgúns territorios, desprazando especies autóctonas (mimosa, acacia negra).
Hai acacias para usos ornamentais e forestais. Algunhas especies aprécianse en xardinería. Son de rápida xermolación e de doado coidado. En Galicia a mimosa plantouse para fixar noiros, especialmente dos ferrocarrís e rapidamente se estendeu. Aacacia negra plantouse con fins madeireiros.
Algunhas especies de acacia -en particularA. baileyana,A. dealbata eA. pravissima - son cultivadas como plantas ornamentais de xardín. A publicación de 1889 "Useful native plants of Australia : Including Tasmania" describe varios usos para comer.[4]
Acacia dealbata - Mimosa. Amplamente cultivada como ornamental polas flores amarelas nas rexións temperadas do mundo, medra até os 30 m de alto. Asilvestrada en moitas zonas.
Acacia melanoxylon R. Br. - Acacia de madeira negra. Diferénciase por ter follas adultas reducidas a filodios enteiros, laminares, moi estendida en Galicia, co mesmo potencial invasor ca mimosa.
Acacia mearnsii De Wild. - Diferénciase daA. dealbata por ter dúas glándulas no raque baixo cada par de pinnas, por unha deA. dealbata. Está presente enCangas (Pontevedra).
Paraserianthes lophantha (Willd.) I. Nielsen =Albizia lophantha (Willd.) Benth. =Albizia distachya - Aparece en diferentes localidades costeiras dendeA Guarda atéFerrol, en zonas alteradas pero con clara vocación invasora, como se describiu noutros lugares do mundo.[6]