| Ratharsair | |
 | |
 | |
| Suidheachadh | |
| Dùthaich | Alba |
| Sgìre | Gàidhealtachd |
| Innis-mhuir | An t-Eilean Sgiathanach |
| Co-chomharran | 57° 22′ T 6° 1′ I |
| Comharradh-clèithe | NG579395 |
| Feartan fiosaigeach | |
| Farsaingeachd | 62.4 km² |
| Àireamh-shluaigh | 161(2011) |
| Dlùths | 2.58/km² |
'S e eilean fada caol air taobh an ear anEilein Sgitheanaich a th' ann anRatharsair. Chanaidh cuidRatharsaigh, ach chan eil ann an sin ach cruth Gàidhealach air an t-ainmBeurla:Raasay.
CheannaichGeorge Rainy, a bha an sàs ann am malairt thràillean agus a bhuannaich airgead-dìolaidh an dèidh don cur às do thràilleachd, Ratharsair airson 35,000 ginithean ann an 1846.[1] An dèidh do Rainy chaidh an t-urras gu George Haygarth Rainy (1863–1872), George G. MacKay (1872–1874), William James Armitage (1874–1876) agus Edward Herbert Wood (1876–1911). Cheannaich William Baird and Company, Ironmasters of Coatbridge an t-urras ann an 1911 is stèidhich iad mèinnean-iarainn. Cheannaich Bùird Àiteachais na h-Alba an t-urras ann an 1923 is chaidh pàirt dhen urras gu Bòrd Leasachaidh na Gàidhealtachd agus nan Eilean ann an 1979. Cheannaich a' coimhearsnachd e ann an 2007.[2]
Tha an ceann a tuath creagach, agus thacoilltean sa cheann a deas. 'S e Dùn Cana a' bheinn as àirde air an eilean.
Fhad 's a bha 192 duine a' fuireach ann an Ratharsair anns a' bhliadhna 2001, a-rèir cunntas-sluaigh cha robh ach 161 duine a' fuireach anns an eilean ann an 2011.[3] Tha iomadh taighean nan iar-dhachaidh. 'S eInbhir Àrais am prìomh baile.
Tha trì eileanan beaga faisg air ceann a tuath Ratharsair:Rònaigh, am fear as motha,Fladaigh agusEilean Taighe.
Faic cuideachd:Liosta nan lochan ann an Ratharsair
Lorgar clach-iarainn air Ratharsair aig deireadh an 19mh linn, agus trath anns an 20mh linn fhuair maighstirean-iarainn Uilleam Baird & Co. seilbh air an eilean. Fhosgail Baird meinn-iarainn air an Eilean mu àm a'Chogaidh Mhòr ach cha do chum e a' dol às dèidh 1920.
Nuair a chaidhAn Eaglais Shaor Chlèireach stèidheachadh ann an 1893, bha Dòmhnall MacPhàrlain a bha na mhinistear ann an Ratharsair aig an àm seo, an sàs ann an tachartas seo gu mòr.[4]
ThaCaisteal Bhròchaill na thobhta san latha an-diugh.
'S e làrach dùin à Linn an Iarainn a th' ann an Dùn Bhorghadail.
Thàinig leabhar a-mach ann an 2006,Calum's Road le Roger MacÙisdein, mu dhèidhinn an rathaid air Ratharsair a rinn Calum MacLeòid leis fhèin gun chroit aige. Thug e deich bliadhna mas do chuir e crìoch air. Tha fonn ann cuideachd leis an aon ainm a sgrìobh Donald Shaw bhoCapercaillie.
Nuair a bha Samuel Johnson agus James Boswell a' tadhail air Ratharsair, bha iad a' fuireach ann an Taigh Mòr Ratharsair. Tha Raasay Hotel a' cleachdadh an togalach a-nis.
Rugadh is thogadh am bàrdSomhairle MacGill-Eain (1911-1996) air an eilean, ann anÒsgaig, far an robh a phàrant athar na thàillear. Tha a dhàn ainmeil "Hallaig" a' cuimhneachadh baile air taobh ear an eilein agus an t-sluagh a chaidh fhuadachadh. Tha 'Sgreapadal' a' làimhseachadh baile fuadaichte eile air an eilein, faisg air Hallaig.
RinnCalum Iain "Beag" MacGilleathain (1915-1960), bràthair Shomhairle, obair mhòr mar neach-cruinneachaidh beul-aithris, ann anAlba is ann anÈirinn cuideachd.
B' e neach-eachdraidh ionadail a bh' ann anCalum MacLeòid, sgrìobh e an leabharFàsachadh An-Iochdmhor Ratharsair(le eadar-theangachadh gu Beurla).Tha e gu h-àraidh ainmeil air sgàth 's gun do rinn e 'rathad Chaluim'.