Isfíochán leathsholadach ésmior (nósmúsach) a fhaightear laistigh den chuid spúinseach (nó “líontánach”) dechnámh.[1] In éin agus i mamaigh, is é an smior an phríomháit ina dtáirgtear fuilchealla nua (próiseas ar a dtugtar “fuilghiniúint” nó “haematapóéis”).[2]
Cuimsíonnsmior buícealla saille, fuileadáin is mionchreatlach ceall eangachúil issnáithíní. Cuimsíonnsmior dearg an iliomad cealla fola de gachsaghas, chomh maith leis an mbunábhar a ndéantar na cealla sin as. Agan mbreith bíonn smior dearg an-cheallach i ngach cnámh. Le dul inaois éiríonn an smior níos saillí go dtí nach mbíonn smior deargach i veirteabraí, na heasnacha, an steirneam, cnámha leata bhlaoscan chinn is an pheilbhis, agus foircinn uachtaracha an fhéimir isan húiméiris. Dhá fheidhm ar a laghad ag an smior dearg: cruthúchealla dearga na fola (na heiritricítí), na bpláitíní fola, nangranalaicítí, is ar shlí níos lú, na monaicítí is na limficítí;agus milleadh na seaneiritricítí ídithe (thar 120 lá d'aois).[3]
Cuimsíonn smior thart ar 5% de mhais iomlán an choirp i ndaoine fásta sláintiúla, sa chaoi is go mbeadh thart ar 3.7kg smeara i bhfear a bhfuil 73kg meáchain ann.[4]
- ”Is Éireannach go smior é” (fíor-Éireannach)
- “Tá sé truaillithe go smior” (lofa amach is amach)
- ”Tá an fuacht dulta go smior ionam” (tá mé préachta)
- “Níl smior ná smúsach ann” (is meatachán é)
- ”smior a bhaint as leabhar” (brí nó tuiscint a bhaint as)
- “an smior chailleach a bhaint as” (ró-úsáid a bhaint as rud éigin)
 | Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar asFréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an OllamhMatthew Hussey, foilsithe agCoiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. |
