Ba iad na báid an gnáthbhealach iompair ar uisce riamh, agus iad i bhfad níos áisiúla ná aon rud eile i dtír a raibh a lán lochanna agus aibhneacha. Mar seo a bhí daoine agus earraí á n-iompar i gcuid mhór den domhan le fada an lá, go háirithe inÉirinn sular leagadh formhór na gcoillte. Tá an-tábhacht leis an bhfarraige fós i gcúrsaí uisce, mar atá i gcónaí le haibhneacha móra an domhain, cé gur baol dóibh siúd an ganntanas uisce a leanfaidh téamh na haeráide. Ba mhór an áis na haibhneacha i dtúsRé na Tionsclaíochta, nuair nach raibhbóithre iarainn ann ná bóithre maithe d’aon sórt eile go minic.
Ar feadh na n-aoiseanna cumadh an iliomad soitheach, idir bháid agus longa, chun imeacht ar bharr an uisce, agus chomh luath leis na 17ú haois bhí triail á baint as dul faoi uisce. Cumadh na chéad fhomhuireáin chearta sa 19ú haois, agus ba é an Gael-MeiriceánachJohn Phillip Holland, cainteoir dúchais Gaeilge, a bhí ar tosach sna gnóthaí sin. Is le cabhlaigh agus taiscéalaithe formhór na bhfomhuireán atá anois ann.
Murach áiseanna iompair ní bheadhtráchtáil nárialtas ann. Go fiú in aois an Idirlín, nuair is féidir rudaí a cheannach ó áit ar bith, caithfear iad a sheoladh chugat. Ba é cumadh anrotha an rud ba thábhachtaí ar fad i stair an iompair, cé gur féidircultúr casta agus ardsibhialtacht féin a chothú gan rotha ar bith: féach ar tharla iMeiriceá Theas roimh theacht naSpáinneach. Rud eile a raibh gá leis ba ea deis tarraingthe –capaill, beithígh nó eile ar dtús agus ansin an t-inneall, rud a fhéadann a chuidcumhachta a fháil ó ábhar éigin nádúrtha. San 18ú haois ceapadh na chéad innill mhóra gaile agusgual acu marbhreosla. Sa 19ú haois thosaigh tuiscint ag teacht ag daoine ar a bhféadfadh a dhéanamh leis anola sna cúrsaí seo, agus ba ghearr nárbh fhéidir teacht gan é, go háirithe san Iarthar. Rinneadh an-dul chun cinn le húsáid anleictreachais freisin. Tá baint ag na foinsí cumhachta go léir le chéile ar shlí amháin nó ar shlí eile (an leictreachas a thiomáineanntraein, mar shampla, is féidir é a ghiniúint le gual), ach anois is léir go gcaithfear foinsí nua cumhachta a aimsiú, agus a rian sin ar nagluaisteáin is déanaí.
Tháinig glaoch ar an mbalún mar áis thaistil agus shiamsa chomh luath leis an 18ú haois (féach na deartháireachaMontgolfier sa Fhrainc) ach níor ceapadh na chéadeitleáin go dtí deireadh an 19ú haois, a bhuíochas sin arWilliam Hargreaves san Astráil, naDeartháireacha Wright i Meiriceá agus eile. Tháinig anaerlong chun cinn freisin, cé gur tháinig droch-chlú uirthi mar áis iompair de bharrhidrigin, gás an-inlasta, a bheith á húsáid ag an am mar áis shnámha. Ba iad na heitleáin a rug bua, mar sin. Cumadh an chéadscairdeitleán roimh an Dara Cogadh Domhanda, agus tar éis an chogaidh tháinig sé i réim i gcúrsaí tráchtála de réir a chéile agus i gcúrsaí troda go hanluath. Ach tá easpa breosla á tuar anois de bharr laghdú an méid ola, agus cuireann na scairdeitleáin go mór leis an méiddí-ocsaíde charbónaí, gás teaschaomhnaithe, san atmaisféar. Ó am go chéile déantar trácht ar an úsáid nua a d’fhéadfaí a bhaint as na haerlonga agus iad i bhfad níos sábháilte anois, ach ní cosúil go bhfuil deireadh le réim na n-eitleán go fóill.
